Σε βαρέλι δίχως πάτο εξελίσσεται η προσφυγική κρίση με τα κύματα ροών να συνεχίζονται ανεξέλεγκτα και την κατάσταση στην Ειδομένη να γίνεται μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερο ασφυκτική. Οι χθεσινές δηλώσεις του υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννη Μουζάλα μόνο καθησυχαστικές δεν ήταν, καθώς εκτίμησε ότι όχι μόνο τα σύνορα στην Ειδομένη δε θα ξανανοίξουν, αλλά ότι η κατάσταση με τους πρόσφυγες στην Ελλάδα θα κρατήσει δυο με τρία χρόνια. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς στην Ειδομένη έχουν συρρεύσει περίπου 10.000 άνθρωποι και παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι γνωρίζουν ότι η ροή στην ΠΓΔΜ γίνεται με το σταγονόμετρο, εξακολουθούν να θέλουν να βρίσκονται δίπλα στην ουδέτερη ζώνη Ελλάδας – ΠΓΔΜ, χωρίς να τους πτοεί το γεγονός ότι μπορεί να χρειαστεί να παραμείνουν εκεί επί πολλές μέρες.
Παράλληλα ανέφερε ότι η Ελλάδα από χώρα τράνζιτ προσφύγων μετατρέπεται σε χώρα παραμονής προσθέτοντας ότι περίπου 50.000-70.000 πρόσφυγες αναμένεται να παραμείνουν για χρονικό διάστημα από δύο έως τρία χρόνια στη χώρα μας. «Χρειάζεται άμεσος σχεδιασμός ώστε να μην παραμένουν σε πλατείες και δρόμους χιλιάδες πρόσφυγες», τόνισε ο υπουργός ζητώντας από τους δημάρχους να προτείνουν επιπλέον χώρους προσωρινής φιλοξενίας. Ενώ σημείωσε ότι σε δεύτερη φάση θα οργανωθεί σχέδιο για τη μονιμότερη φιλοξενία των ανθρώπων που τελικά θα μείνουν στην Ελλάδα.
Πολλαπλά τα προβλήματα από την υπερσυγκέντρωση προσφύγων
Η υπερσυγκέντρωση προσφύγων στην περιοχή έχει επιφέρει πολλαπλά προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν καθημερινά Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και εθελοντές. Το βασικότερο είναι η έλλειψη φαγητού, αφού τα οικονομικά αποθέματα των προσφύγων τελειώνουν και πολλές φορές, ενήλικες και παιδιά, αναγκάζονται να ικανοποιούν την πείνα τους με ένα σάντουιτς για ολόκληρη την μέρα που τούς παρέχεται από ΜΚΟ, αφού προηγουμένως περιμένουν επί τρεις και πλέον ώρες, σε τεράστιες ουρές.
Αντιμέτωποι μ' αυτή την κατάσταση, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, δαπανούν καθημερινά 50.000 ευρώ, για γεύματα «που είναι κυρίως ξηρά τροφή», σύμφωνα με την Βίκυ Μαρκολέφα από τους ΓΧΣ, «νερό και στέγαση». Εθελοντές και άλλες ΜΚΟ προσπαθούν να συνεισφέρουν, αλλά ο συνεχώς διογκούμενος πληθυσμός και οι διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες, δημιουργούν όλο και μεγαλύτερες ελλείψεις.
Προβλήματα έχουν προκύψει και με τις συνθήκες υγιεινής, αφού οι τουαλέτες δεν επαρκούν για τις χιλιάδες των προσφύγων που βρίσκονται στον καταυλισμό αλλά και περιμετρικά, με σκηνές, στα χωράφια ενώ, με τις βροχές, ολόκληρη η περιοχή μετατρέπεται σε βούρκο. Παιδιά μεταφέρονται συχνά, με υψηλό πυρετό, στα ιατρεία των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, ενήλικες αντιμετωπίζουν πολλαπλά προβλήματα από την πολυήμερη αναμονή αλλά η ελπίδα για ένα μέλλον στη δική τους «γη της επαγγελίας» παραμένει άσβεστη.
Σε ετοιμότητα οι υγειονομικές υπηρεσίες
Σε ετοιμότητα βρίσκονται οι υγειονομικές υπηρεσίες της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για το προσφυγικό καθώς ελήφθησαν μια σειρά από πρωτοβουλίες ενώ η αντιπεριφερειάρχης Δημόσιας Υγείας, Ιωάννα Τζάκη, επισκέφθηκε το Κέντρο Μετεγκατάτασης Προσφύγων στα Διαβατά και σήμερα θα μεταβεί στα αντίστοιχα Κέντρα που δημιουργούνται στη Νέα Καβάλα του Δήμου Παιονίας Κιλκίς και στο Χέρσο του Δήμου Κιλκίς.
Για τις πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί η κ. Τζάκη επισημαίνει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ότι η διεύθυνση δημόσιας υγείας μετατράπηκε σε υπηρεσία 24ωρης λειτουργίας, γεγονός που σημαίνει ότι από το καλοκαίρι έχει οριστεί 8ωρο κυλιόμενο πρόγραμμα ετοιμότητας με την παρουσία ενός γιατρού, ενός επόπτη υγείας και ενός ψυχολόγου ή κοινωνικού λειτουργού κατά περίπτωση. «Στόχος είναι η πρόληψη και προαγωγή υγείας των πολιτών καθώς και η εξέταση της καταλληλότητας και της υγιεινής των τροφίμων που καταναλώνονται από τους πρόσφυγες και τους μετανάστες» σημειώνει. Τονίζει δε ότι μπορεί αυτή τη στιγμή όλες οι Περιφερειακές Ενότητες να έχουν μόλις 14 γιατρούς (δέκα στη Θεσσαλονίκη, έναν στο Κιλκίς, έναν στη Χαλκιδική και δύο στις Σέρρες), ωστόσο είναι διατεθειμένοι όλοι οι γιατροί της Θεσσαλονίκης να μεταβαίνουν σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες ώστε να συνδράμουν όπως πρέπει και εφόσον χρειαστεί. «Με τη διασπορά Κέντρων Μετεγκατάστασης Προσφύγων σε άλλους νομούς, αντιλαμβάνεστε τι πρόβλημα θα αντιμετωπίσουμε. Παρόλα αυτά υπάρχει η προθυμία των συνεργατών μας, υπαλλήλων της Περιφέρειας» προσθέτει.
Παρουσιάζοντας τις πρωτοβουλίες της αντιπεριφέρειας, στις οποίες αναφέρθηκε και κατά τη χθεσινή έκτακτη σύσκεψη για το προσφυγικό που πραγματοποιήθηκε στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, υπογραμμίζει ότι οργανώθηκε το υγειονομείο στο λιμάνι Θεσσαλονίκης το οποίο στελεχώθηκε με υγειονομικό προσωπικό και εφοδιάστηκε με εξοπλισμό, εκπαιδεύτηκαν οι γιατροί της υπηρεσίας μέσω των προγραμμάτων που υλοποίησε η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας ειδικά για την παροχή υγείας σε πρόσφυγες και μετανάστες, ορίστηκε γιατρός που σε καθημερινή βάση παρακολουθεί τις εγκυκλίους και το πρωτόκολλο αντιμετώπισης λοιμωδών νοσημάτων που εκδίδει το υπουργείο, καταγράφηκαν όλα τα πιθανά λοιμώδη νοσήματα που μπορεί να εμφανιστούν ανάλογα με τη χώρα προέλευσης των προσφύγων καθώς και τα απαραίτητα φάρμακα για την αντιμετώπισή τους.
Ποια κτίρια θα χρησιμοποιηθούν για τους πρόσφυγες
Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, έχουν «βουλιάξει» τα Κέντρα Φιλοξενίας, καθώς 1.000 πρόσφυγες φιλοξενούνται στο γήπεδο του μπέιζμπολ, 1.200 σε αυτό του χόκεϊ κι άλλοι 1.200 στην αίθουσα του παλαιού αεροδρομίου στο Ελληνικό. Ακόμη 700 άνθρωποι φιλοξενούνται στον Ελαιώνα και 1.200 στο Κέντρο Μετεγκατάστασης στο Σχιστό, ενώ 2.000 είναι στα Διαβατά. Σε περίπου 7.000 υπολογίζονται οι πρόσφυγες στην Ειδομένη, ενώ διάσπαρτοι σε πολλές περιοχές της χώρας βρίσκονται χιλιάδες άλλοι πρόσφυγες και μετανάστες.
Το «σχέδιο Μουζάλα» έχει δύο βασικούς πυλώνες ανάπτυξης. Πρώτον την δημιουργία κέντρων διαμονής δυναμικότητας 50.000 ανθρώπων και την φιλοξενία άλλων 50.000 σε ξενοδοχεία και άλλα καταλύματα, πλησίον των μεγάλων αστικών κέντρων. Προχθες άνοιξαν περίπου 15 νέα σημεία για να φιλοξενήσουν τους ταλαιπωρημένους ανθρώπους ενώ στην πλειονότητά τους οι Δήμοι σε πολλά μέρη της χώρας διαθέτουν δημοτικούς χώρους για να προσφέρουν φιλοξενία. Αίσθηση, πάντως, προκαλεί η διακοπή των εργασιών στο κέντρο φιλοξενίας στο Πάρκο Τρίτση εν μέσω καταγγελιών για κομματική παρέμβαση.
Η επίσημη εκδοχή πάντως του αρμόδιου υπουργείου είναι πως η αναστολή των εργασιών έγινε έπειτα από τη διαπίστωση ότι το έδαφος ήταν σαθρό και η κατασκευή του κέντρου απαιτούνταν κοστοβόρες κατασκευές. Ενα από τα μέρη που θα αξιοποιηθούν με διαδικασίες "fast track" για να φιλοξενηθούν οι μετανάστες είναι και το παλιό κτίριο της οικογένειας Σαρακάκη που βρίσκεται στη Λεωφόρο Αθηνών. Παράλληλα, στους χώρους που θα αξιοποιηθούν γι αυτό το σκοπό περιλαμβάνονται το κάμπινγκ Βούλας, στρατόπεδο στο Λαγκαδά Θεσσαλονίκης και η Σχολή της Αστυνομίας στην Καρδίτσα.
Πιέσεις στην Άγκυρα για περιορισμό των ροών
Η ΕΕ ασκεί πιέσεις στην Άγκυρα να περιορίσει τον αριθμό των μεταναστών που φτάνουν στην Ελλάδα δια θαλάσσης σε λιγότερους από 1.000 ημερησίως, ανέφεραν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι. Σε αντάλλαγμα, η Ευρώπη θα παραλαμβάνει πρόσφυγες απευθείας από την Τουρκία. Αντιμέτωπη με μια ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα, η καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ πίεσε ώστε να συγκληθεί έκτακτη σύνοδος κορυφής των χωρών-μελών της ΕΕ και της Τουρκίας στις 7 Μαρτίου στις Βρυξέλλες, σε μια προσπάθεια να διασωθεί η συμφωνία που είχε επιτευχθεί στις 29 Νοεμβρίου με την Άγκυρα ώστε να περιοριστούν οι μεταναστευτικές ροές.
“Δεν υπάρχει καμία καλύτερη εναλλακτική από μια αποτελεσματική συνεργασία με την Τουρκία” δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ πριν αναχωρήσει για την Άγκυρα όπου θα συναντηθεί με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου. Τρεις μήνες αφότου η Άγκυρα συμφώνησε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της χειρότερης μεταναστευτικής κρίσης που έχει ζήσει η Ευρώπη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι διασχίζουν καθημερινά το Αιγαίο με διάφορα πλεούμενα, για να φτάσουν στα ελληνικά νησιά. Δύο αξιωματούχοι είπαν στο πρακτορείο Ρόιτερς ότι η Γερμανία, η χώρα στην οποία επιδιώκουν να φτάσουν οι περισσότεροι από τους μετανάστες, επιδιώκει να μειωθούν οι καθημερινές αφίξεις “σε τριψήφιο αριθμό, όχι τετραψήφιο” ώστε να ξεκινήσει να παραλαμβάνει πρόσφυγες απευθείας από την Τουρκία.