Λίγο πριν από τη σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών για τη συντονισμένη αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθόρισε ορισμένες δράσεις που απαιτούνται για την ενίσχυση της καταπολέμησης της νόσου. Μεταξύ άλλων, καλεί τα κράτη-μέλη να επιταχύνουν τη διενέργεια εμβολιασμών σε ολόκληρη την ΕΕ: Έως τον Μάρτιο θα πρέπει να έχει εμβολιαστεί τουλάχιστον το 80% των ατόμων ηλικίας άνω των 80 ετών και το 80% των επαγγελματιών του τομέα της υγείας και της κοινωνικής μέριμνας σε κάθε κράτος-μέλος. Επίσης, έως το καλοκαίρι τα κράτη-μέλη θα πρέπει να έχουν εμβολιάσει τουλάχιστον το 70% του ενήλικου πληθυσμού.
Η Επιτροπή καλεί, επίσης, τα κράτη-μέλη να εξακολουθήσουν να εφαρμόζουν την τήρηση φυσικής απόστασης, να περιορίζουν τις κοινωνικές επαφές, να καταπολεμούν την παραπληροφόρηση, να συντονίζουν ταξιδιωτικούς περιορισμούς, να διενεργούν περισσότερα τεστ και να αυξήσουν την ιχνηλάτηση επαφών και την αλληλούχηση γονιδιώματος, ώστε να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο από νέες παραλλαγές του ιού. Ακόμη, καθώς τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρείται ανοδική τάση στον αριθμό των κρουσμάτων, ζητά να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για τη στήριξη των συστημάτων υγείας και την αντιμετώπιση της «κόπωσης λόγω της νόσου Covid-19» τους επόμενους μήνες, μεταξύ άλλων με την επιτάχυνση του εμβολιασμού συνολικά και την παροχή βοήθειας στους εταίρους της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια, στις νότιες και ανατολικές γειτονικές χώρες και την Αφρική.
Η Κομισιόν καθορίζει βασικές δράσεις για τα κράτη-μέλη, την Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA), οι οποίες θα συμβάλουν στη μείωση των κινδύνων και στη διατήρηση του ιού υπό έλεγχο. Μεταξύ άλλων, εισηγείται:
- Η Επιτροπή, τα κράτη-μέλη και ο EMA θα συνεργαστούν με τις εταιρείες με σκοπό την αξιοποίηση του δυναμικού της ΕΕ για την αύξηση της ικανότητας παρασκευής εμβολίων στο μέγιστο.
- Η Επιτροπή συνεργάζεται με τα κράτη-μέλη για τα πιστοποιητικά εμβολιασμού, σε πλήρη συμμόρφωση με τη νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων, που μπορούν να στηρίξουν τη συνέχεια της περίθαλψης. Μία κοινή προσέγγιση πρόκειται να συμφωνηθεί έως το τέλος του Ιανουαρίου του 2021, ώστε να καταστεί δυνατή η ταχεία χρήση των πιστοποιητικών των κρατών-μελών στα συστήματα υγείας σε ολόκληρη την ΕΕ και πέραν αυτής.
- Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να επικαιροποιήσουν τις διαγνωστικές στρατηγικές τους, ώστε να λαμβάνουν υπόψη τις νέες παραλλαγές και να επεκτείνουν τη χρήση ταχειών δοκιμών αντιγόνων.
- Τα κράτη-μέλη θα πρέπει, επειγόντως, να αυξήσουν την αλληλούχηση γονιδιώματος τουλάχιστον στο 5% και κατά προτίμηση στο 10% των θετικών αποτελεσμάτων των τεστ. Επί του παρόντος, πολλά κράτη-μέλη διενεργούν τεστ σε λιγότερο από το 1% των δειγμάτων, ποσοστό που θεωρείται πως δεν επαρκεί για τον προσδιορισμό της εξάπλωσης των παραλλαγών ή την ανίχνευση τυχόν νέων.
- Θα πρέπει να εφαρμοστούν μέτρα για την περαιτέρω μείωση του κινδύνου μετάδοσης που συνδέεται με τα μέσα μετακίνησης, όπως μέτρα υγιεινής και τήρησης αποστάσεων στα οχήματα και τους τερματικούς σταθμούς.
- Όλες οι μη ουσιώδεις μετακινήσεις θα πρέπει να αποθαρρύνονται έντονα, έως ότου βελτιωθεί σημαντικά η επιδημιολογική κατάσταση.
- Θα πρέπει να διατηρηθούν αναλογικοί ταξιδιωτικοί περιορισμοί, συμπεριλαμβανομένης της διενέργειας τεστ σε ταξιδιώτες, για όσους ταξιδεύουν από περιοχές με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης ανησυχητικών παραλλαγών.
- Η Επιτροπή, για να διασφαλίσει έγκαιρη πρόσβαση στα εμβόλια, θα δημιουργήσει τον μηχανισμό «Ομάδα Ευρώπη» για τη διάρθρωση της παροχής εμβολίων που μοιράζονται τα κράτη-μέλη με τις χώρες εταίρους. Αυτός ο μηχανισμός θα επιτρέψει τον επιμερισμό με τις χώρες εταίρους της πρόσβασης σε μέρος των 2,3 δισ. δόσεων που εξασφαλίστηκαν μέσω της στρατηγικής της ΕΕ για τα εμβόλια, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στα Δυτικά Βαλκάνια, στις ανατολικές και νότιες γειτονικές μας χώρες και την Αφρική.
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη-μέλη θα πρέπει να εξακολουθήσουν να στηρίζουν τον μηχανισμό COVAX, μεταξύ άλλων, μέσω της έγκαιρης πρόσβασης σε εμβόλια. Η «Ομάδα Ευρώπη» ήδη έχει κινητοποιήσει 853 εκατ. ευρώ για τη στήριξη του COVAX, καθιστώντας την ΕΕ έναν από τους μεγαλύτερους χορηγούς του COVAX.