«Η συμπλήρωση 100 ετών από την ίδρυση του υπουργείου Υγείας, προσφέρει την ευκαιρία να αναστοχαστούμε τη διαδρομή του συστήματος της δημόσιας υγείας στη χώρα μας, από την απαρχή και την εξέλιξή του, έως τη βαρύτατη κρίση και τη σημερινή προσπάθεια ανασυγκρότησης του» τόνισε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Γιάννης Δραγασάκης στην ομιλία του στην εκδήλωση για τα 100 χρόνια λειτουργίας του υπουργείου Υγείας, χθες το βράδυ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Ο κ. Δραγασάκης στάθηκε σε 3 σημεία τα οποία χαρακτήρισε προσωπικές του σημαντικές διαπιστώσεις που αφορούν το σύστημα Υγείας:
Η πρώτη όπως είπε, είναι ότι η έναρξη και η εξέλιξη του συστήματος υγείας ήταν πάντα σε συνάρτηση με διεθνείς τάσεις, τις οποίες ωστόσο η χώρα μας ακολουθούσε με τρόπο αργοπορημένο και αποσπασματικό
Η δεύτερη είναι, ότι η εν λόγω εξέλιξη δεν ήταν ευθύγραμμη, αλλά συντελείτο μέσα από συγκρούσεις, αντιπαραθέσεις και κοινωνικούς αγώνες. Συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις που είχαν ως επίδικο τους την αναγνώριση και την εδραίωση της δημόσιας υγείας, ως κοινωνικό αγαθό, καθώς και τη χρηματοδότηση και τη θεσμική ολοκλήρωση του συστήματος παροχής υπηρεσιών υγείας
Και η Τρίτη, είναι ότι οι πιο σημαντικές καμπές στην εξέλιξη του συστήματος υγείας και του κοινωνικού κράτους γενικότερα δεν συνδέονται με περιόδους ευμάρειας και αφθονίας πόρων, αλλά αντίθετα με καταστάσεις κρίσης, έκρηξης των αναγκών, οικονομικής στενότητας, αλλά και κοινωνικής ανάτασης και διεκδίκησης ενός καλλίτερου μέλλοντος.
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης η επέτειος των 100 χρόνων, είναι μια σημαντική ευκαιρία να στοχαστούμε ευρύτερα με επίκεντρο τα κοινωνικά αγαθά, ως πολιτισμική και πολιτική κατάκτηση αλλά και ως κεντρικό πεδίο αντιπαράθεσης με επίδικο το μέλλον τους. Αγαθά που σε παλαιότερες εποχές όχι μόνο δεν ήταν δεδομένα, αλλά ήταν και αδιανόητα, μολονότι σήμερα αποτελούν θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και αναγκαίους όρους αναπαραγωγής της κοινωνίας. Αγαθά που στις μέρες μας οφείλουμε όχι μόνο να διαφυλάξουμε ως τέτοια, αλλά και να αναβαθμίσουμε, και να θωρακίσουμε από κίνδυνους και απειλές που θέτουν σε αμφισβήτηση την ίδια την ύπαρξη τους. Κι εδώ εμφανίζεται ένα παράδοξο, όπως είπε. Το γεγονός, ότι η πολιτεία καλείτε να ανταποκριθεί στο καθήκον αυτό σε συνθήκες που χαρακτηρίζονται από έκρηξη των αναγκών και ενώ η χώρα προσπαθεί να αφήσει πίσω της τη βαριά κληρονομιά της χρεοκοπίας, των μνημονίων και της επιτροπείας.
Κοινωνικό κράτος: Τέκνο της ανάγκης και καρπός θυσιών
Κάθε πρόοδος του κοινωνικού κράτους, σύμφωνα με τον κ. Δραγασάκη, ήταν αποτέλεσμα κοινωνικών αγώνων που πυροδοτήθηκαν από εκρηκτικές κοινωνικές ανάγκες. Χαρακτηριστικό είναι ότι η δημιουργία του Υπουργείου Περιθάλψεως, έγινε το 1917, την επομένη των Βαλκανικών Πολέμων, ενώ την επαύριον της Μικρασιατικής καταστροφής, το 1922, πήρε τη μορφή του Υπουργείου Πρόνοιας, Υγιεινής και Αντιλήψεως. «Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι ο κόσμος των συχνά δραματικών αναγκών κινητοποιεί την πολιτική δράση. Αυτή η διαπίστωση μας βοηθά πιστεύω να κατανοήσουμε το μέγεθος αλλά και την ιστορική διάσταση των καθηκόντων με τα οποία είμαστε αντιμέτωποι σήμερα. Αλλά και μας δίνει αισιοδοξία αφού το κοινωνικό κράτος ήταν πάντα τέκνο της ανάγκης, καρπός θυσιών, αποτέλεσμα αφοσίωσης και διαρκούς προσφοράς» σημείωσε.
Τα τρία διαβρωτικά ελλείμματα που προϋπήρχαν της κρίσης
Μια αντίστοιχη συνθήκη, τηρουμένων πάντα των αναλογιών, αντιμετωπίζουμε και σήμερα, σημείωσε ο αντιπρόεδρος, με την έννοια ότι η σημερινή κυβέρνηση, ανέλαβε, το 2015, την ευθύνη για την ανασυγκρότηση της χώρας, σε συνθήκες που χαρακτηρίζονταν από επιτακτικές ανάγκες και αδυσώπητους δημοσιονομικούς περιορισμούς. «Δεν θα ήταν υπερβολή εάν λέγαμε ότι έπειτα από τα δύο πρώτα μνημόνια η χώρα αντιμετώπιζε προβλήματα πολέμου σε καιρό ειρήνης. Για αυτό και προτεραιότητα της κυβέρνησης εξαρχής υπήρξε η άμεση αύξηση, στο μέτρο του εφικτού, της δημόσιας δαπάνης για την Υγεία και την Πρόνοια» τόνισε.
Όμως, σύμφωνα με τον κ. Δραγασάκη, η υπονόμευση του κοινωνικού κράτους προϋπήρχε της κρίσης και των μνημονίων. Το κοινωνικό κράτος στη χώρα μας υπονομεύθηκε από τρία αλληλοτροφοδοτούμενα ελλείμματα:
α) συστηματικό έλλειμμα σχεδιασμού που σήμαινε κατακερματισμένες υπηρεσίες και αντιφατικές στοχεύσεις,
β) διαχρονικό έλλειμμα ελέγχου, αξιολόγησης και λογοδοσίας που επέτρεψε την έξαρση φαινομένων διαφθοράς και πελατειακών σχέσεων,
γ) διογκούμενο έλλειμμα από τη διάβρωση της ίδιας της έννοιας του κοινωνικού αγαθού από νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις που εισήγαγαν τη λογική της στείρας εμπορευματοποίησης.
Όλα αυτά οδήγησαν σε μία σταδιακή απαξίωση της Υγεία, η οποία επιτάθηκε από την πρωτοφανή περιστολή της χρηματοδότησης στο πλαίσιο του πρώτου και του δεύτερου μνημονίου, και την πρωτοφανή λιτότητα που εκπορευόταν από αυτά, πλήττοντας βάναυσα το σύστημα δημόσιας υγείας και δυσχεραίνοντας την πρόσβαση πολλών συμπολιτών μας στις υπηρεσίες του.
Μετάβαση στο νέο Βιώσιμο και Δίκαιο Κοινωνικό Κράτος
Η πολιτεία όπως είπε αυτή τη στιγμή, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για το νέο Βιώσιμο και Δίκαιο Κοινωνικό Κράτος με ολοκληρωμένες υπηρεσίες και στοχευμένες παρεμβάσεις. «Δεν περιοριζόμαστε στην επούλωση των πληγών και την επιδιόρθωση του κοινωνικού κράτους, όπως αυτό λειτουργούσε στο παρελθόν, με αποσπασματικό και πελατειακό τρόπο, αλλά επιδιώκουμε την ανασυγκρότηση του σε νέες αξιακές και λειτουργικές βάσεις» σημείωσε.
Το Κοινωνικό Κράτος ως προϋπόθεση και πολλαπλασιαστής της ανάπτυξης
Παρά τις σημαντικές δυσχέρειες που εξακολουθούν να υφίστανται, είναι σαφές, ότι έχουμε μπει σε φάση ανάκαμψης, βελτίωσης μεγεθών και των τάσεων σε κρίσιμους τομείς γεγονός που, καθιστά πλέον ορατή την ασφαλή και οριστική έξοδο από τα μνημόνια και την επιτροπεία, σύμφωνα με τον κ. Δραγασάκη.
Η ανασυγκρότηση του συστήματος Υγείας αποτελεί κοινωνική και εθνική ανάγκη και γι αυτό αποτελεί κυβερνητική προτεραιότητα, τόνισε και απευθυνόμενος στον υπουργό Υγείας είπε ότι η Υγεία αποτελεί κοινωνικό αγαθό χάρη και στις δικές σας επίπονες προσπάθειες, των στελεχών της δημόσιας διοίκησης, αλλά και χάρη στην άοκνη προσφορά των εργαζομένων στο ΕΣΥ, μια προσφορά που φθάνει ακόμα και στα όρια της αυταπάρνησης και της αυτοθυσίας. «Κρατήσατε όρθιο ένα σύστημα υπό κατάρρευση. Τώρα χρειάζεται να οραματιστούμε και να υλοποιήσουμε όλοι μαζί ένα σύστημα υγείας αντάξιο των αναγκών και των προσδοκιών της κοινωνίας έτσι ώστε σε μια μελλοντική επετειακή συνάντηση, τα χρόνια αυτά να μνημονεύονται ως έτη-τομές τόσο για τη δημόσια υγεία όσο και για το Κοινωνικό Κράτος, τη δημόσια διοίκηση, τη χώρα συνολικά» σημείωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.
