Αναταράξεις και προσκόμματα στο παγκόσμιο εμπόριο, στις αλυσίδες εφοδιασμού τόσο στην Ευρώπη όσο και άλλα μέρη του πλανήτη και ενίσχυση των πληθωριστικών τάσεων, φέρνει η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της ανάλυσης που έκανε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, για τον αντίκτυπο που έχει στο παγκόσμιο εμπόριο η δυσμενής «συνθήκη» που διαμορφώνεται στην Ερυθρά Θάλασσα.
Σύμφωνα με την ανάλυση του ΔΝΤ, οι επιθέσεις σε πλοία στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας μείωσαν κατακόρυφα την κυκλοφορία μέσω της Διώρυγας του Σουέζ, της συντομότερης θαλάσσιας διαδρομής μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, μέσω της οποίας διέρχεται κανονικά περίπου το 15% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου. Συνέπεια αυτού, αρκετές ναυτιλιακές εταιρείες αποφάσισαν να εκτρέψουν τα πλοία τους γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, εξέλιξη που αύξησε τους χρόνους παράδοσης κατά 10 ημέρες ή περισσότερο κατά μέσο όρο, βλάπτοντας εταιρείες με περιορισμένα αποθέματα.
Πίεση στις αλυσίδες εφοδιασμού, κίνδυνος για νέο «κύμα» πληθωρισμού
Οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ δείχνουν ότι ο όγκος του εμπορίου που διήλθε από τη Διώρυγα του Σουέζ μειώθηκε κατά 50% από έτος σε έτος κατά τους δύο πρώτους μήνες του έτους και ο όγκος του εμπορίου που διέρχεται από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας αυξήθηκε σε ποσοστό περίπου 74% πάνω από τα περσινά επίπεδα.
Αυτή η εξέλιξη πιθανότατα αντανακλά τις παροδικές επιπτώσεις των μεγαλύτερων χρόνων αποστολής. Εάν συνεχιστεί, οι αλυσιδωτές επιπτώσεις αυτών των διαταραχών θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν προσωρινά ορισμένες αλυσίδες εφοδιασμού στις πληγείσες χώρες και να προκαλέσουν ανοδική πίεση στον πληθωρισμό (εν μέρει λόγω του υψηλότερου κόστους αποστολής).
Ο έτερος άξονας προβληματισμού
Ενας δεύτερος άξονας προβληματισμού που αναδεικνύει το ΔΝΤ είναι σοβαρή ξηρασία στη Διώρυγα του Παναμά ανάγκασε τις αρχές να επιβάλουν περιορισμούς, οι οποίοι είχαν ως αποτέλεσμα να μειωθούν σημαντικά οι ημερήσιες διελεύσεις πλοίων από τον περασμένο Οκτώβριο, επιβραδύνοντας το θαλάσσιο εμπόριο μέσω ενός άλλου βασικού σημείου, που συνήθως αντιπροσωπεύει περίπου το 5 % τω παγκόσμιων θαλάσσιων εμπορικών συναλλαγών. Ο όγκος του διαμετακομιστικού εμπορίου μέσω της Διώρυγας του Παναμά μειώθηκε κατά σχεδόν 32% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Δυσκολίες
Όπως τονίζουν οι αναλυτές του ΔΝΤ, μια σημαντική συνέπεια αυτών των διαταραχών στη ναυτιλία είναι ότι τα επίσημα στατιστικά στοιχεία για τις καταγεγραμμένες εισαγωγές (και εξαγωγές) που βασίζονται σε τελωνειακά αρχεία ενδέχεται να επηρεαστούν από τις προσωρινές επιπτώσεις των πλοίων που επαναδρομολογούνται. Αυτό θα καταστήσει πιο δύσκολο να μετρηθεί η υποκείμενη δυναμική του παγκόσμιου εμπορίου και της οικονομικής δραστηριότητας τους επόμενους μήνες.
Για παράδειγμα, οι εκθέσεις για το εμπόριο εμπορευμάτων για τον Ιανουάριο σε πολλές χώρες της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης ενδέχεται να δείχνουν επιβράδυνση της αύξησης των εισαγωγών καθώς ορισμένες εισαγωγές που κανονικά θα είχαν καταγραφεί τον Ιανουάριο παραδόθηκαν τον Φεβρουάριο. Για τον ίδιο λόγο, πολλές χώρες χαμηλού εισοδήματος που λαμβάνουν σημαντικό μερίδιο των δημοσιονομικών τους εσόδων από εισαγωγικούς δασμούς (και εξαγωγικούς φόρους) ενδέχεται να αναφέρουν χαμηλότερα δημοσιονομικά έσοδα από τα αναμενόμενα για τον Ιανουάριο.
