Πολιτική

Δημοψήφισμα στην Ιταλία: Η ώρα της κρίσης για Ρέντσι - Ε.Ε.


Βρυξέλλες, Βερολίνο και ΕΚΤ με το βλέμμα στη Ρώμη - Οι φόβοι για πολιτικές αναταράξεις και τραπεζικούς κλυδωνισμούς

Η μέρα της κρίσης για τη γειτονική Ιταλία έφτασε. Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στο ιταλικό δημοψήφισμα, του οποίου το αποτέλεσμα κατά πολλούς θεωρείται προπομπός για την επόμενη μέρα της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης, με τους πολίτες της χώρας να προσέρχονται στις κάλπες για να εγκρίνουν ή όχι τη συνταγματική αναθεώρηση που προωθεί ο Ματέο Ρέντσι.

Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, το "ΟΧΙ" διατηρεί ένα ελαφρύ προβάδισμα και η παραίτηαη Ρέντσι θεωρείται ως το πιθανό σενάριο σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες τοποθετήσεις. Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, η Λέγκα του Βορρά και τα Πέντε Αστέρια του Μπέπε Γκρίλο επέμειναν μέχρι το τέλος ότι αν ο Ματέο Ρέντσι χάσει το δημοψήφισμα, θα πρέπει να παραιτηθεί.

Ωστόσο, στελέχη του κόμματος του Ματέο Ρέντσι επιθυμούν την παραμονή του, ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Βρυξέλλες, Βερολίνο και ΕΚΤ έχουν στραμμένο το βλέμμα τους στην Ιταλία με στόχο να αναλάβουν κάθε δράση ώστε να αποφευχθούν οι ενδεχόμενοι πολιτικοί και τραπεζικοί κλυδωνισμοί της επόμενης μέρας...

Τι διακυβεύεται

Πρόκειται για μια πρόταση, κατά την οποία αλλάζει η νομοθετική εξουσία, κυρίως μέσω της απαλλαγής της Γερουσίας από το μεγαλύτερο μέρος των εξουσιών της και της αντικατάστασης των 315 άμεσα εκλεγμένων μελών με 100 τοπικούς αξιωματούχους, οι οποίοι και θα έχουν περιορισμένη εξουσία. Επί της ουσίας, το γεγονός ότι στη γειτονική Ιταλία το σύστημα είναι προεδρευόμενη κοινοβουλετική δημοκρατία, απαιτείται η ψήφος εμπιστοσύνης και των δύο σωμάτων (Βουλή των Αντιπροσώπων με 630 μέλη και Γερουσία, με 315 μέλη) ώστε η κυβέρνηση να μπορεί να υλοποιήσει τις αποφάσεις με σύννομο τρόπο. Έτσι με την αποδυνάμωση της Γερουσίας θα είναι ευκολότερη η διακυβέρνηση (λήψη/υλοποίηση μέτρων σε τράπεζες κλπ) της χώρας με την ψήφιση του μεγαλύτερου όγκου των νομοσχεδίων αποκλειστικά από τη Βουλή.
 
Σε επιμέρους σημεία τους δημοψηφίσματος. τίθενται επίσης υπό την κρίση του ιταλικού λαού η αλλαγή της δομής της τοπικής αυτοδιοίκησης, με την αφαίρεση από το σύνταγμα της διοικητικής βαθμίδας των επαρχιών, η αύξηση της απαιτούμενης πλειοψηφίας για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από το κοινοβούλιο και η ενίσχυση ορισμένων αρμοδιοτήτων του Συνταγματικού Δικαστηρίου.
 
Πολιτικές εξελίξεις - Οικονομία

Εν μέσω πολλών προκλήσεων στην Ε.Ε - προσφυγικό, Brexit, οικονομική κρίση - η πολιτική αστάθεια που μπορεί να προκληθεί στην Ιταλία θα είναι ένα επιπλέον μεγάλο πρόβλημα, καθώς θα ενισχύσει τις φυγόκεντρες δυνάμεις και τον ευρωσκεπτικισμό, στέλνοντας εκ νέου σε αχαρτογράφητα νερά το ευρωπαϊκό "σκάφος". 
 
Το σημαντικότερο όμως, είναι ότι θέτει εν αμφιβόλω τις άμεσες και απαραίτητες τομές που απαιτούνται στο ιταλικό τραπεζικό σύστημα. Τα ιταλικά ιδρύματα έχουν 360 δισ. ευρώ σε "κόκκινα" δάνεια, ήτοι το 40% των "κόκκινων" δανείων σε ολόκληρη την Ευρωζώνη. Κάποιες εκ των τραπεζών είναι σε οριακό σημείο, όπως η Monte dei Paschi di Siena που δρομολογεί το σχέδιο διάσωσής της. Οι επενδυτές δεν αναμένεται να συμμετέχουν, έαν επικρατήσει πολιτική αστάθεια, ενώ θα πλήττονταν και η εμπιστοσύνη στο σύνολο του ιταλικού τραπεζικού συστήματος. 
 
Ετοιμάζει έκτακτο σχέδιο στήριξης της Ιταλίας η ΕΚΤ
 
Δεν φαίνεται διατεθειμένη να μείνει με σταυρωμένα τα χέρια η ΕΚΤ στην πιθανότητα έντονων αναταράξεων από τα απόνερα του ιταλικού δημοψηφίσματος. Σε πρόσφατο δημοσίευμα του Reuters ανέφερε πως το επιτελείο του Μάριο Ντράγκι φέρεται να έχει ήδη καταρτίσει σχέδιο στήριξης του ιταλικού τραπεζικού συστήματος δια της προσωρινής αύξηση των αγορών κρατικών ομολόγων.
 
Οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι η εν λόγω στήριξη θα μπορούσε να ήταν λίγων ημερών ή εβδομάδων, μέσω του ερύτερου προγράμματος της ΕΚΤ που βρίσκεται εν εξελίξει.
 
Ωστόσο η παρέμβαση της ΕΚΤ θα έχει περιορισμένο χαρακτήρα για να αντισταθμίσει την έντονη μεταβλητότητα της αγοράς, όμως ο χαρακτήρας του προγράμματος δεν ειναι να καταπολέμα μεμονωμένες κρίσεις αλλά να ενισχύει τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη. Έτσι, όπως επισημαινει το δημοσίευμα, η Ρώμη θα πρέπει να ζητήσει επισήμως βοήθεια αν απαιτηθεί μακροπρόθεσμη στήριξη.
 
«Υπάρχει κίνδυνος μια έκρηξη της μεταβλητότητας να έχει ευρύτερες επιπτώσεις στον τραπεζικό τομέα» ανέφερε άλλη πηγή στο Reuters. «Σε αυτό το σημείο, δεν θα είναι στο χέρι της ΕΚΤ να ενεργήσει. Εκεί τυπικά πρέπει να έρθει το ΟΜΤ με όλες τις απαιτήσεις του, περιλαμβανομένου ενός προγράμματος διάσωσης».
 
Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι σχετικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν στη συνεδρίαση της 8ης Δεκεμβρίου.
 
 
Ο ιταλικός Τύπος

Εκτεταμένη αναφορά, με σχόλια και αναλύσεις, έκανε το Σάββατο ο ιταλικός Τύπος στο για το συνταγματικό δημοψήφισμα. «Φτάσαμε στη στιγμή της αλήθειας μετά από μια απ΄τις κουραστικότερες εκστρατείες της ιστορίας της αβασίλευτης Δημοκρατίας», γράφει η εφημερίδα του Μιλάνου Κοριέρε Ντέλα Σέρα.

Σύμφωνα με τον διευθυντή της εφημερίδας, Λουτσιάνο Φοντάνα, «διχάστηκαν οικογένειες, έγινε ουσιαστική κατάληψη και μονοπωλήθηκε από την πολιτική ο τηλεοπτικός χρόνος, μέρος των ξένων εφημερίδων έγραψε ότι είμαστε στον τρίτο σταθμό της παρακμής της Δύσης, μετά το Brexit και τη νίκη του Tραμπ».

Ο Φοντάνα υπογραμμίζει ότι η εφημερίδα του αμφιβάλλει σοβαρά πως «οι μεταρρυθμίσεις αυτές άξιζαν όλα αυτά». «Θεωρούμε ότι ήταν σαφώς πιο σημαντικές, κάποιες μεταρρυθμίσεις σχετικά με το φορολογικό σύστημα, την ανταγωνιστικότητα, τη γραφειοκρατία, την παιδεία και την έρευνα, οι οποίες θα έδιναν, επιτέλους, νέα ώθηση σε μια χώρα η οποία δεν αναπτύσσεται αρκετά» προσθέτει η Κοριέρε.

«Τώρα δεν μπορούμε παρά να περιμένουμε το ελεύθερο και δημοκρατικό αποτέλεσμα που αύριο θα προκύψει από τη βούληση των πολιτών» σημειώνει η εφημερίδα του Μιλάνου. Παράλληλα, καθιστά σαφές ότι «από τη Δευτέρα, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, πρέπει να αποκατασταθεί το πολιτικό κλίμα, να βρεθεί και πάλι ο ορθολογισμός και να εντοπισθούν οι αναγκαίες προτεραιότητες».

Ο διευθυντής της εφημερίδας Λα Ρεπούμπλικα, Μάριο Καλαμπρέζι, σε σχόλιό του με τίτλο «πώς να επανενωθεί μια δηλητηριασμένη χώρα», γράφει ότι «οι σημερινοί τόνοι και το όλο κλίμα, αλλά και η λεκτική βία, φέρνουν στον νου, κυρίως, τους διχασμούς της περιόδου που ακολούθησε τον Πρώτο και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο». Ο Καλαμπρέζι υπενθυμίζει ότι «από την πρώτη περίπτωση, πριν από σχεδόν έναν αιώνα, προέκυψε ένα αυταρχικό καθεστώς, ενώ από τη δεύτερη, η ανοικοδόμηση της χώρας στέφθηκε με επιτυχία».

«Σήμερα ζούμε σε μια εποχή που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί μια τρίτη μεταπολεμική περίοδος: η σύγκρουση έγινε θεσμική, με το τέλος των κομματικών δομών, αλλά και οικονομική, με μια κρίση η οποία κατέστρεψε τη μέση αστική τάξη, τις προσδοκίες, και διέλυσε το κοινωνικό σύμφωνο, το οποίο βασιζόταν στην πεποίθηση ότι τα παιδιά θα είχαν μια καλύτερη ζωή από εκείνη των γονιών τους» τονίζει ο διευθυντής της εφημερίδας της Ρώμης.

Ο Μάριο Καλαμπρέζι πιστεύει, επίσης, ότι «ο Ρέντσι εργάσθηκε για τον εκσυγχρονισμό της χώρας, η κυβέρνηση αυτή ενδιαφέρθηκε, όντως, για τα κοινωνικά δικαιώματα και την υποδοχή των προσφύγων, αλλά απουσιάζουν υπερβολικά, από την ατζέντα, τα προβλήματα των νέων και υπάρχει, επίσης, μια δυσκολία στο να κατανοηθεί και να μειωθεί η δυσαρέσκεια».

Ζητά από όλες τις πολιτικές δυνάμεις να αποδεχθούν το αποτέλεσμα που θα προκύψει από τις κάλπες, χωρίς διαμαρτυρίες και εκδικητικές τάσεις, «σε μια προσπάθεια να καταφέρουν να οικοδομήσουν κάτι, αντί να νομίζουν ότι υπάρχει ακόμη οτιδήποτε που πρέπει να καταστραφεί».

 

Ακολουθήστε το Sofokleousin.gr στο Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις