Το ανοιχτό ζήτημα της συμμετοχής του ΔΝΤ στο τρέχον πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας φέρνει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση την καγκελάριο Μέρκελ. Ποια λύση θα προτιμήσει τελικά για να βγει από το αδιέξοδο;
Είναι προφανές ότι στην παρούσα φάση η ίδια θα προτιμούσε να απαλλαγεί από την εμπλοκή του ΔΝΤ. Διότι
- αφενός το ποσό που θα διαθέσεει το Ταμείο (μόλις 1,6 δισ. ευρώ) είναι αμελητέο μπροστά στο συνολικό χρηματοδοτικό πακέτο του τρίτου μνημονίου
- αφετέρου ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) έχει αποκτήσει πλέον σημαντική εμπειρία στη διάσωση χωρών και δεν χρειάζεται απαραιτήτως την αρωγή των ειδικών του Ταμείου.
Εντούτοις ήταν η ίδια η Α. Μέρκελ και ο πρώην υπουργός της Β. Σόιμπλε που επέμεναν τόσο σθεναρά στη συμμετοχή του ΔΝΤ, εξαιτίας της εμπειρίας του και κυρίως λόγω των πιέσεων που ασκεί για την υλοποίηση των συμπεφωνημένων μεταρρυθμίσεων. Άλλωστε η συμμετοχή του ΔΝΤ ήταν και ο όρος που είχαν θέσει οι Γερμανοί βουλευτές για να εγκρίνουν το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας.
Υπό την έννοια αυτή η συμμετοχή του ΔΝΤ έχει εξελιχθεί για την καγκελάριο σε δίκοπο μαχαίρι: η συμμετοχή του ΔΝΤ συνεπάγεται μεγάλη ελάφρυνση χρέους, την οποία απορρίπτει αναφανδόν η Γερμανία αλλά και άλλες χώρες.
Από την άλλη πλευρά, εφόσον τελικώς δεν συμμετάσχει, τότε η Α. Μέρκελ θα αθετήσει την υπόσχεσή της προς τους βουλευτές της.
Το «μικρότερο κακό»
Γερμανικά μέσα ενημέρωσης εκτιμούν ότι η Α. Μέρκελ θα προτιμήσει τελικά το «μικρότερο κακό» - που εν προκειμένω σημαίνει αθέτηση της υπόσχεσης για πλήρη συμμετοχή του ΔΝΤ. Διότι η εναλλακτική επιλογή, το να δεχτεί εκτεταμένα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους όπως αξιώνει το Ταμείο, θα μπορούσε να ενισχύσει σημαντικά τους εθνολαϊκιστές και τους Φιλελεύθερους.
Σύμφωνα με την SZ, Μέρκελ και Σολτς έχουν ήδη καταλήξει στη γραμμή τους και επιδιώκουν μια «ήρεμη λύση».
Η λύση αυτή όμως ενδέχεται να βάλει την Ελλάδα σε νέες περιπέτειες.
Ελάφρυνση χρέους, επιστροφή στις αγορές
Με την ενδεχόμενη αποχώρηση του ΔΝΤ από το πρόγραμμα, η Ελλάδα θα έχανε τον σημαντικότερο σύμμαχό της στο πάγιο αίτημα για γενναιόδωρη ελάφρυνση του χρέους - η οποία θα άνοιγε και το δρόμο για την απρόσκοπτη επιστροφή στις αγορές και την καθαρή έξοδο από τα μνημόνια.
Η «ήρεμη λύση» που προκρίνουν Μέρκελ και Σολτς, περιλαμβάνει περιορισμένη, υπό όρους και όχι αυτοματοποιημένη ελάφρυνση χρέους, σε συνδυασμό με εκτεταμένη αυστηρή μεταμνημονιακή εποπτεία.
Ομως αυτή η "συνταγή" μάλλον δεν θα ικανοποιούσε τις αγορές.
Στην περίπτωση αυτή η προληπτική πιστωτική γραμμή θα ήταν μάλλον αναπόφευκτη και θα έβαζε σε κίνδυνο την ομαλή έξοδο της Ελλάδας από τα μνημόνια.
Το σενάριο αυτό όμως εγκυμονεί κινδύνους και για τη Γερμανίδα καγκελάριο. Η προληπτική γραμμή στήριξης μεταφράζεται ήδη από την αντιπολίτευση ως ένα υφέρπον νέο πακέτο διάσωσης. Πιθανή έγκρισή της από τη γερμανική Βουλή θα μπορούσε να εξελιχθεί για την Μέρκελ σε εφιάλτη.
ΠΗΓΗ: Deutsche Welle