Σε δικαστικό θρίλερ εξελίσσεται η συζήτηση ενώπιον της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου για το κρίσιμο θέμα των πλειστηριασμών από εταιρείες διαχείρισης δανείων για λογαριασμό funds. Η υπόθεση θα συζητηθεί σήμερα στην Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, το οποίο καλείται να αποφασίσει αν νομιμοποιούνται οι εταιρείες διαχείρισης να επισπεύδουν πλειστηριασμούς, ενώ σε πολλές τελευταίες αποφάσεις τους πολλά δικαστήρια χαμηλότερου βαθμού έχουν βάλει «στοπ» σε αυτές τις πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης, δικαιώνοντας δανειολήπτες.
Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου καλείται να κρίνει αν η απόφαση 822/2022 που εκδόθηκε από τμήμα του ανώτατου δικαστηρίου αποτελεί την ορθή ερμηνεία των νόμων, ή αν θα πρέπει να επιτραπεί στις εταιρείες διαχείρισης να προχωρούν σε πλειστηριασμούς για δάνεια που δεν κατέχουν οι ίδιες, αλλά τα funds που τα έχουν πάρει μέσω τιτλοποιήσεων.
Οι χρηματοδοτικοί φορείς, τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης, είχαν ζητήσει από την κυβέρνηση να επιλύσει το θέμα με «ορθόδοξο» τρόπο, αποσαφηνίζοντας με νέα νομοθετική ρύθμιση ότι οι servicers μπορούν να επισπεύδουν πλειστηριασμούς. Αυτό προσέκρουσε στην άρνηση του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα και έτσι η «καυτή πατάτα» πέρασε στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου.
Με την απόφαση 1873/2022 του Αρείου Πάγου, έγινε η παραπομπή στην Ολομέλεια, με το σκεπτικό ότι «δημιουργείται ζήτημα γενικότερου ενδιαφέροντος και είναι αναγκαίο για την ενότητα της νομολογίας, με δεδομένη την ανακύψασα στη νομολογία διάσταση ως προς το θέμα της νομιμοποίησης των εταιριών διαχείρισης απαιτήσεων για την άσκηση διαδικαστικών πράξεων υπό το καθεστώς των Νόμων 3156/2003 και 4354/2015».
Πηγές από την πλευρά των χρηματοδοτικών φορέων ανέφεραν τους τελευταίους μήνες ότι η εισήγηση που έχει υποβληθεί προς την Ολομέλεια δικαιώνει τις θέσεις τους. Τονιζόταν ακόμη ότι τα δικαστήρια εκδίδουν κατά κανόνα αποφάσεις που επιτρέπουν την επίσπευση πλειστηριασμών από servicers και μόνο σε λίγες περιπτώσεις δικαστήρια της περιφέρειας εκδίδονται αποφάσεις υπέρ των δανειοληπτών. Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει προεξοφλήσει, μάλιστα, ότι η τελική απόφαση θα ξεμπλοκάρει τους πλειστηριασμούς.
Ωστόσο, νομικοί που παρακολουθούν το θέμα σημειώνουν ότι "βιάζονται όσοι προεξοφλούν το περιεχόμενο της απόφασης". Αφενός, όπως λένε, το νομικό θέμα που αντιμετωπίζει ο Άρειος Πάγος είναι αρκετά σύνθετο και «καθαρή» λύση θα δινόταν μόνο με νομοθετική ρύθμιση. Οι τράπεζες έχουν προωθήσει τις τιτλοποιήσεις τους με βάση τον νόμο του 2003, που δεν προέβλεπε δυνατότητα επίσπευσης πλειστηριασμών από διαχειριστές δανείων, κάτι που προβλέπεται μόνο από μεταγενέστερο νόμο, του 2015.
Οι τράπεζες, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, προτίμησαν τον νόμο του 2003 που προέβλεπε απλούστερες διαδικασίες, καθώς ο νόμος του 2015 έθετε μια βασική προϋπόθεση, που θα δημιουργούσε σοβαρές δυσκολίες στις τιτλοποιήσεις, αφού υποχρέωνε τις τράπεζες να υποβάλλουν προτάσεις ρύθμισης στους δανειολήπτες πριν προχωρήσουν σε τιτλοποίηση. Συνεπώς, τονίζουν, δεν είναι μόνο ένα θέμα τυπικό και διαδικαστικό, αλλά και ουσιαστικό και δεν φαίνεται, με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, πώς θα μπορούσε ο Άρειος Πάγος να ανοίξει ένα «παράθυρο» για πλειστηριασμούς στον νόμο του 2003, ο οποίος δεν τους προβλέπει.
Επιπλέον, το κλίμα στη Δικαιοσύνη για αυτό το θέμα, όπως σημειώνουν οι ίδιοι νομικοί, δεν είναι μονοσήμαντα θετικό για τις θέσεις των χρηματοδοτικών φορέων. Αντίθετα, έχουν εκδοθεί το τελευταίο διάστημα αρκετές αποφάσεις από δικαστήρια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, που μπλόκαραν πλειστηριασμούς λόγω έλλειψης νομιμοποίησης των εταιρειών διαχείρισης.
Ο δικηγόρος Αθηνών, Αλέξης Αλεξόπουλος, ανέφερε πρόσφατα, ενδεικτικά, δύο αποφάσεις που εξέδωσε τον Νοέμβριο το Μονομελές Πρωτοδικείο της Αθήνας σε υποθέσεις πελατών του και μία από το Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης που εκδόθηκε τον Οκτώβριο. Ανάλογη απόφαση εξέδωσε τον Δεκέμβριο και το Πρωτοδικείο Κέρκυρας. Σε όλες τις περιπτώσεις ακυρώθηκαν πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης από εταιρείες διαχείρισης. Στα τέλη Δεκεμβρίου, αντίστοιχη απόφαση υπέρ δανειολήπτη εξέδωσε και το Μονομελές Πρωτοδικείο Ηλείας, όπως έχει δηλώσει ο δικηγόρος Δημήτρης Δημητρουλόπουλος.
Με αυτά τα δεδομένα,οι δικηγορικοί σύλλογοι της χώρας, που έχουν ασκήσει παρεμβάσεις υπέρ των δανειοληιπτών, διατηρούν συγκρατημένη αισιοδοξία ότι το Ανώτατο Δικαστήριο δεν θα ανατρέψει τελικά την απόφαση 822/2022, παρά τις περί του αντιθέτου προσδοκίες των χρηματοδοτικών φορέων.