Διεθνή

Die Zeit: Κινδυνεύει η Ευρώπη από την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων


«Ματέο Σαλβίνι, Βίκτορ Όρμπαν, Μαρίν Λεπέν, Αλεξάντερ Γκόλαντ του AFD στη Γερμανία -όλοι θέλουν μια διαφορετική Ευρώπη. Σε τι θα μοιάζει αυτή η Ευρώπη των ακροδεξιών λαϊκιστικών κομμάτων;» διερωτάται η γερμανική εφημερίδα Die Zeit και προειδοποιεί:

«Αυτή η ερώτηση πρέπει να τεθεί εγκαίρως, καθώς στις επικείμενες ευρωεκλογές του Μαΐου προβλέπονται μεγάλα κέρδη γι' αυτούς. Τα κόμματα αυτά δεν θα γίνουν τόσο δυνατά ώστε να μπορέσουν να οικοδομήσουν την Ευρώπη από ηγετική θέση.

Αλλά θα αποκτήσουν τόσο μεγάλο βάρος στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα ώστε θα μπορέσουν να κατευθύνουν πολλά θέματα προς τη δική τους άποψη».

Οι ακροδεξιοί αυτοί ηγέτες δεν στερούνται αυτοπεποίθησης. Ο Όρμπαν, για παράδειγμα, δήλωσε: «Πριν από τριάντα χρόνια, πιστεύαμε ότι η Ευρώπη ήταν το μέλλον μας, τώρα πιστεύουμε ότι εμείς είμαστε το μέλλον της Ευρώπης!».

Τα ακροδεξιά λαϊκίστικα κόμματα έχουν κάτι κοινό: θέλουν να δώσουν στο εθνικό τους κράτος σε όλα τα θέματα τον κύριο ρόλο. Υπόσχονται στους ψηφοφόρους τους ότι θα τους προστατεύσουν από τους κινδύνους που προέρχονται από το εξωτερικό και το εσωτερικό. Αυτοί οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, τη μετανάστευση, αλλά όχι τη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν. Αυτοί οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν τους Ευρωκράτες των Βρυξελλών, αλλά όχι τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Οι δεξιοί λαϊκιστές εμφανίζονται στους ψηφοφόρους ως η προστάτιδα δύναμη της εθνικής ταυτότητας.

Τα ιδεολογικά θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι διαμετρικά αντίθετα σε αυτή τη σκέψη. Η Ένωση βασίζεται στην εμπιστοσύνη μεταξύ των εθνικών κρατών. Σε γενικές γραμμές, κάθε μέλος συμμορφώνεται με τους κανόνες, ακόμη και αν οι κοινές αποφάσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε βραχυπρόθεσμα μειονεκτήματα. Οι δεξιοί λαϊκιστές, ωστόσο, δεν θέλουν να αποδεχτούν καθόλου αυτά τα μειονεκτήματα, ακόμη και αν έχουν συνάψει συμβατικές υποχρεώσεις. Αυτό το ονομάζουν κυριαρχία. Ο Ντοναλντ Τραμπ το έκανε ήδη. Έχει παραιτηθεί από όλες τις συμβάσεις που δεν του ταιριάζουν. Αλλά αυτό καταστρέφει την εμπιστοσύνη, τη βάση της κάθε συνεργασίας.

Σαλβίνι και Όρμπαν θέλουν να κάνουν τις χώρες τους «μεγάλες πάλι». Ωστόσο μόνο εάν είναι διατεθειμένοι να κάνουν συμβιβασμούς μπορούν όλοι να κερδίσουν μόνιμα.

Πάρτε το παράδειγμα της μετανάστευσης: ο Σαλβίνι θέλει να κατανείμει τους μετανάστες και τους πρόσφυγες που φτάνουν στην Ιταλία. Ο Όρμπαν αρνείται να δεχθεί ακόμη και έναν πρόσφυγα. Για να βγουν από αυτή τη σύγκρουση συμφερόντων, και οι δύο βασίζονται στο πλήρη κλείσιμο των συνόρων. Εάν δεν έρχονται περισσότεροι πρόσφυγες, τότε δεν θα χρειάζεται η ανακατανομή - το πρόβλημα λύθηκε! Μόνο, που το θέμα δεν είναι τόσο εύκολο. Οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να έρχονται στην Ευρώπη, αν και ο αριθμός τους είναι πολύ μικρότερος από ό, τι το 2015. Το ζήτημα της υποδοχής και της κατανομής θα συνεχίσει να υπάρχει.

Ας πάρουμε ένα άλλο παράδειγμα, αυτό της οικονομικής στήριξης για τις πιο αδύναμες χώρες: η Ουγγαρία και η Πολωνία επιθυμούν να πάρουν κεφάλαια από τις Βρυξέλλες, αλλά οι συνεισφέροντες όπως η Ιταλία και η Αυστρία θέλουν να πληρώσουν λιγότερα στις Βρυξέλλες.

Ή το παράδειγμα της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων: Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης θα ήθελαν να τη διατηρήσουν στο μέτρο του δυνατού, επειδή πολλοί από τους πολίτες τους βρίσκουν εργασία στη Δυτική Ευρώπη. Τα εθνικιστικά κόμματα στη Δύση θέλουν να περιορίσουν τη μετανάστευση.

«Μακροπρόθεσμα ο Σαλβίνι και ο Ορμπαν, η Λε Πεν και ο Γκόλαντ δεν θα μπορέσουν να κρύψουν αυτά τα αντικρουόμενα συμφέροντα. Όσο πιο ισχυροί είναι στην ΕΕ, τόσο πιο ορατό θα γίνεται το δίλημμα. Θα υπάρξουν βίαιες συγκρούσεις, επειδή αυτοί οι πολιτικοί είναι ξένοι με την κουλτούρα του συμβιβασμού. Η Ευρώπη των λαϊκιστών θα είναι επομένως μια πιο ασταθής Ευρώπη, που χαρακτηρίζεται από θορυβώδη, ύποπτα, επιθετικά και εγωιστικά έθνη-κράτη», προειδοποιεί η Die Zeit.