Το ερώτημα είναι αιώνιο: Υπάρχει ζωή εκεί έξω; Όπου «εκεί», φυσικά εννοούμαι τους άλλους πλανήτες. Την ερχόμενη εβδομάδα, αναμένεται να εκτοξευθεί ένα διαστημόπλοιο με προορισμό τον Άρη σε μια αποστολή η οποία οι επιστήμονες ελπίζουν ότι θα βοηθήσει να απαντηθεί το παραπάνω ερώτημα. Το σκάφος, μέρος του προγράμματος Ευρώπης-Ρωσίας ExoMars, αναμένεται να εκτοξευθεί στο διάστημα από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν με έναν πύραυλο Proton στις 5:31 π.μ τοπική ώρα (11:31 ώρα Ελλάδας) της Δευτέρας, για ένα ταξίδι διάρκειας επτά μηνών στο διάστημα.
Θα μεταφέρει μια συσκευή ατμοσφαιρικών δεδομένων η οποία θα μελετήσει ίχνη αερίων, όπως μεθάνιο, στην ατμόσφαιρα του Άρη, καθώς και ένα διαστημόπλοιο προσεδάφισης το οποίο θα δοκιμάσει τις τεχνολογίες που απαιτούνται για ένα σκάφος το οποίο αναμένεται να ακολουθήσει το 2018.
Το σκάφος Curiosity της διαστημικής υπηρεσίας των ΗΠΑ, της NASA, βρήκε στο τέλος του 2014 πίδακες αερίου μεθανίου στην ατμόσφαιρα του πλανήτη, ενός χημικού στοιχείου που στη Γη συνδέεται στενά με την ύπαρξη ζωής.
Επιστήμονες πιστεύουν πως το μεθάνιο θα μπορούσε να προέρχεται από μικρο-οργανισμούς οι οποίοι είτε εξαφανίστηκαν πριν από εκατομμύρια χρόνια και άφησαν παγωμένο αέριο κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη, είτε μερικοί απ' αυτούς επιβιώνουν ακόμη.
«Η απόδειξη ότι ζωή υπάρχει ή έχει υπάρξει στον Άρη θα σήμαινε πως η Γη δεν είναι ο μοναδικός πλανήτης όπου υπάρχει ζωή», δήλωσε στο Reuters ο Ρολφ ντε Γκρουτ, επικεφαλής του Γραφείου Συντονισμού Ρομποτικής Εξερεύνησης της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA).
«Κάτι τέτοιο θα έκανε πολύ πιο πιθανό να υπάρχουν και άλλα μέρη στο σύμπαν όπου υπάρχει επίσης ζωή», πρόσθεσε.
Μια άλλη εξήγηση για το μεθάνιο στην ατμόσφαιρα του Άρη είναι ότι παράγεται από γεωλογικά φαινόμενα, όπως η οξείδωση του σιδήρου.
Στο δεύτερο μέρος της αποστολής ExoMars το 2018, ένα ευρωπαϊκό διαστημόπλοιο θα φθάσει στην επιφάνεια του Άρη. Θα είναι το πρώτο το οποίο θα μπορεί τόσο να κινηθεί κατά μήκος της επιφάνειας του πλανήτη όσο και να τρυπήσει το έδαφος προκειμένου να συλλέξει και να αναλύσει δείγματα.
«Η διαστημική ακτινοβολία καταστρέφει όλη τη βιολογική ύλη. Αν πάτε δύο μέτρα μέσα στο έδαφος ίσως να μπορέσετε να βρείτε μέρη που ήταν προστατευμένα (από την ακτινοβολία)», είπε ο ντε Γκρουτ.
Η προσγείωση στον Άρη είναι μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση που έχει οδηγήσει σε αποτυχία σχεδόν όλες τις προηγούμενες προσπάθειες της Ρωσίας και έχει προκαλέσει επίσης προβλήματα στη NASA. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αυτή τη στιγμή δύο επιχειρησιακά διαστημόπλοια στον Άρη, τα Curiosity και Opportunity.
Tης αποστολής ExoMars 2016 ηγείται η ESA, με τη ρωσική Roscosmos να παρέχει τη βάση εκτόξευσης και δύο από τα τέσσερα επιστημονικά όργανα για τον εντοπισμό αερίου. Ο κύριος συμβαλλόμενος είναι η Thales Alenia Space, μια κοινοπραξία της Thales με τη Finmeccanica.
Το κόστος της αποστολής ExoMars για την ESA, περιλαμβανομένου και του δευτέρου μέρους της που αναμένεται το 2018, αναμένεται να φθάσει περίπου το 1,3 δισεκατομμύριο ευρώ. Η συμβολή της Ρωσίας θα είναι η μεγαλύτερη.
Το 2018 η NASA σχεδιάζει επίσης να εκτοξεύσει ένα διαστημόπλοιο στον Άρη, έναν δορυφόρο γνωστό ως InSight που έχει σχεδιαστεί για να μελετήσει το εσωτερικό του Άρη, ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα η διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ.