Την ανάγκη για συλλογική δράση και αγώνα ενάντια στην κλιματική κρίση επισημαίνει ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης και αντιπρόεδρος του Διεθνούς Ιδρύματος για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (FEE), Νίκος Πέτρου, σε τοποθέτησή του για την 28η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα COP 28, που πραγματοποιείται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
«Ας ελπίσουμε ότι οι κλιματικές καταστροφές της φετινής χρονιάς θα γίνουν ο τόσο απαραίτητος "κώδωνας του κινδύνου". Στον αγώνα ενάντια στην κλιματική κρίση κανείς δεν περισσεύει και μόνον όλοι μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Όπως επισημαίνει, «παρά τα σημαντικά βήματα, όπως το Πρωτόκολλο του Κιότο (1997) και η Συμφωνία του Παρισιού (2015), η ιστορία των COPs χαρακτηρίζεται από ατολμία, πρόταξη των εθνικών συμφερόντων, συμβιβασμούς και υποχωρήσεις στις πιέσεις των ισχυρών, των μεγάλων ρυπαντών και των εταιρειών ορυκτών καυσίμων, και από μακρά σειρά χαμένων ευκαιριών να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά η κλιματική αλλαγή». Προσθέτει ότι «το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι πως και αυτά που τελικά συμφωνούνται δεν έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα ή εφαρμοστικό μηχανισμό, και η υλοποίησή τους εξαρτάται εν τέλει από τις προτεραιότητες των εμπλεκομένων μερών».
«Από την άλλη πλευρά, η επιστήμη μάς παρέχει λύσεις. Οι λύσεις αυτές έρχονται με σημαντικό κόστος (οικονομικών και προσωπικών επιλογών), αλλά θα πρέπει να βάλουμε στη ζυγαριά το θετικό πρόσημο μεταξύ των προτεινόμενων λύσεων προσαρμογής (proactive) και των αναγκών αποκατάστασης καταστροφών και των συνεπειών τους (reactive)», σημειώνει ο κ. Πέτρου.
Ο κ. Πέτρου απαριθμεί τα βασικά θέματα προς συζήτηση για την COP28, τα οποία όπως λέει είναι:
1. Το τελικό κείμενο αποφάσεων μετά τον Παγκόσμιο Απολογισμό (Global Stocktake ή GST), μία διαδικασία που σχεδιάστηκε ώστε να ενημερώσει τον επόμενο γύρο των εθνικών κλιματικών σχεδίων.
2. Τελικές αποφάσεις για το ταμείο απωλειών και ζημιών (Loss and Damage fund), δηλαδή τις απώλειες και ζημιές στις φτωχότερες χώρες από πρακτικές των αναπτυγμένων χωρών.
3. Ένα πλαίσιο παγκόσμιων στόχων για την προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής (adaptation).
4. Επιτάχυνση των χρηματοδοτικών προγραμμάτων για την ενίσχυση των αναπτυσσόμενων χωρών.
5. Δέσμευση για ενεργειακή μετάβαση με σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα έως το 2050. Η απεξάρτηση από όλα τα ορυκτά καύσιμα, η κατάργηση των επιδοτήσεων της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων και η αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας έχουν κυρίαρχη σημασία για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού.
6. H ρύθμιση της αγοράς άνθρακα με τη δημιουργία παγκόσμιου χρηματιστηρίου άνθρακα.
7. Η κλιματική εκπαίδευση και ο μετασχηματισμός των εκπαιδευτικών συστημάτων. Η UNESCO θα ανακοινώσει επίσημα το πλαίσιο και τα κριτήρια των τεσσάρων Πυλώνων της Σύμπραξης για την Πράσινη Εκπαίδευση (Greening Education Partnership - GEP).
«Tο Ίδρυμα για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (Foundation of Environmental Education - FEE) είναι κύριος εταίρος της UNESCO και θα έχουμε σημαντική παρουσία στην COP28. Η UNESCO αναγνωρίζει τα «Οικολογικά Σχολεία», με τη μεθοδολογία των επτά βημάτων και την ολιστική προσέγγιση ως το κατ' εξοχήν κατάλληλο πρόγραμμα για τον Πυλώνα 1 (Greening schools) της GEP, ο οποίος προβλέπει να έχουν υιοθετήσει όλες οι χώρες, ως το 2030, μια διαπίστευση πράσινου σχολείου με τουλάχιστον το 50% των σχολείων, κολλεγίων και πανεπιστημίων να φέρουν αυτή τη διαπίστευση και να λειτουργούν με βιώσιμο τρόπο. Αν και η Ελλάδα δεν έχει υπογράψει ακόμη τη Σύμπραξη, στην Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης (ΕΕΠΦ) έχουμε ήδη διαμορφώσει έναν οδικό χάρτη για την επίτευξη των στόχων της GEP στην Ελλάδα, την οποία θεωρούμε εθνική επιταγή για τη χώρα μας», τονίζει ο κ. Πέτρου.
Παράλληλα, όπως επισημαίνει, υπάρχουν και άλλα θέματα που ζητούν ουσιαστικές αποφάσεις, όπως η δίκαιη αντιμετώπιση των αυτόχθονων πληθυσμών και κοινοτήτων, η διατροφική ασφάλεια, η ενίσχυση των δράσεων για τη προστασία των ωκεανών και των ακτών και πολλά ακόμα.
«Η πρόσφατη πανελλαδική έρευνα της Ελληνικής Εταιρίας Προστασίας της Φύσης με τη Metron Analysis έδειξε ότι στην ελληνική κοινή γνώμη φαίνεται να υπάρχει σχετικά αυξημένη ευαισθησία για τα θέματα περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής, καθώς και αποδοχή ότι οι επιπτώσεις της πρέπει να αντιμετωπιστούν με συνειδητή ατομική και συλλογική δράση», υπογραμμίζει ο κ. Πέτρου και καταλήγει:
«Ο πολίτης έχει δύναμη. Και είναι βασικά ζητούμενα:
• να αντιληφθεί ότι οι καθημερινές του αποφάσεις συνεισφέρουν στις εξελίξεις, θετικές και αρνητικές,
• να αναζητεί την ενημέρωση και τη γνώση, με εμπιστοσύνη στην επιστήμη και στα στοιχεία από έγκριτους φορείς,
• να επιλέγει βιώσιμο τρόπο ζωής, με καθημερινές πρακτικές φιλικές στη φύση αλλά και στην υγεία,
• να διεκδικεί «κλιματικά εγγράμματες» πολιτικές ηγεσίες, εκείνες που χτίζουν το μέλλον και όχι την επικοινωνιακή πολιτική της επανεκλογής».