Η διάθεση για συνέχιση και υπό προϋποθέσεις εμβάθυνση του διαλόγου ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, επισφραγίστηκε εκ νέου στη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στην Αγκυρα. Παράλληλα, όμως, επιβεβαιώθηκε αυτό που είναι αποδεκτό από αμφότερες τις πλευρές και εκ των πραγμάτων θα συνοδεύει τις διαβουλεύσεις των δύο πλευρών, ότι δηλαδή ο διάλογος βρίθει διαφωνιών.
Στις κοινές δηλώσεις που ακολούθησαν τη συνάντηση, οι δύο ηγέτες διαφώνησαν ανοιχτά για τις μειονότητες και δη τη μουσουλμανική στη Θράκη την οποία ο Ερντογάν επιμένει να αποκαλεί τουρκική, για τη Μονή της Χώρας στη Κωνσταντινούπολη που η Τουρκία μετέτρεψε σε τέμενος, ενώ η αναφορά του Τούρκου προέδρου για το Κυπριακό και λύση με βάση το υπάρχον status προκάλεσε ιδιαίτερη εντύπωση.
Ερντογάν και Μητσοτάκης δεν διαφώνησαν μόνο στα ελληνοτουρκικά, αλλά επεκτάθηκαν και στο Παλαιστινιακό, με τον Ελληνα πρωθυπουργό να χαρακτηρίζει τη Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση και τον Τούρκο πρόεδρο, ο οποίος λειτουργεί ως «προστάτης» των Παλαιστινίων και τάσσεται αναφανδόν κατά του Ισραήλ, να απαντά λέγοντας ότι η ελληνική θέση είναι εσφαλμένη.
Το πρώτο πεδίο στη δημόσια διαφωνία των Μητσοτάκη και Ερντογάν ήταν το θέμα της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη. Ο Τούρκος πρόεδρος αποκάλεσε εκ νέου ως τουρκική τη συγκεκριμένη μειονότητα, καταδεικνύοντας τη βούληση της Αγκυρας να «επιβάλλει» το εν λόγω θέμα-υπό τους όρους της- στην ελληνοτουρκική ατζέντα. O Ελληνας πρωθυπουργός δεν άφησε αναπάντητη την τοποθέτηση Ερντογάν λέγοντας πως «ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται από τη συνθήκη της Λωζάνης» τόνισε. Πρόσθεσε δε ότι στη Θράκη χριστιανοί και μουσουλμάνοι συμπολίτες μας διαβιούν αρμονικά και πως «θα ήταν ευχής έργο αν την ίδια άνθηση γνώριζε ο διαρκώς συρρικνούμενος ελληνισμός στην Τουρκία».
Το δεύτερο πεδίο αντιπαράθεσης είναι η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, ένα ζήτημα που έθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εκφράζοντας τη δυσαρέσκεια της Αθήνας για την τουρκική ενέργεια. «Με ειλικρίνειά συζητήσαμε τη δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργήσει πια ως τέμενος, άκουσε όσα είπε και πιστεύω ότι κατ’ ελάχιστον είναι σημαντικό να μπορούμε να διαφυλάξουμε την πολιτιστική αξία του μνημείου για να μπορεί να είναι επισκέψιμο από όλους». Για το θέμα της Μονής της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη, ο Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι «την ανοίξαμε στο κοινό μετά από απόφαση που είχε ληφθεί εδώ και χρόνια και στόχος είναι να υπάρξει ένταξη στην Unesco, ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς».
Σ’ ό,τι αφορά στο Κυπριακό και τα όσα είπε ο Ταγίπ Ερντογάν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε ότι «προφανώς διαφωνούμε, αλλά το αντίδοτο στο αδιέξοδο δεν μπορεί να είναι άλλο από το διάλογο» και τόνισε ότι «πρέπει να δοθεί χρόνος στην ειδική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ».
Μπρα ντε φερ για την Χαμάς
Σημείο αναφοράς στις κοινές δηλώσεις δεν ήταν μόνο τα ελληνοτουρκικά αλλά και ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή. Οι δύο ηγέτες διαφώνησαν ανοιχτά για τον ρόλο της Χαμάς, με τον Ελληνα πρωθυπουργό να την αποκαλεί τρομοκρατική οργάνωση και τον Ερντογάν, , να απαντά πως πρόκειται για αντιστασιακή οργάνωση. «Υπάρχει σημαντικό θέμα, που δεν συμφωνούμε. Εγώ δεν θεωρώ τρομοκρατική οργάνωση τη Χαμάς. Αντιθέτως, έχουν ιδρυθεί το '47 για να προστατεύσουν τα εδάφη τους. Είναι αντιστασιακή οργάνωση απέναντι στην απώλεια ανθρώπινων ζωών, που δίνει αγώνα προστασίας. Είναι βάναυση και αδίστακτη προσέγγιση ο χαρακτηρισμός της ως τρομοκρατική οργάνωση. Δίνουν αγώνα να προστατεύσει τα εδάφη και τον λαό τους. Άλλωστε κι εσείς δώσατε θετική ψήφο στα Ηνωμένα Έθνη και σας ευχαρίστησα γι' αυτό. Αλλά, αν το πείτε τρομοκρατική οργάνωση, αυτό θα μας λυπούσε», είπε μεταξύ άλλων ο Ερντογάν.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε πως οι δυο τους μπορούν να συμφωνήσουν στο ότι διαφωνούν στο συγκεκριμένο ζήτημα με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να δηλώνει πως «μπορούμε να το κάνουμε αυτό», κλείνοντας τις κοινές δηλώσεις.
Στενότερη οικονομική συνεργασία και το μεταναστευτικό
Οι δύο ηγέτες έδωσαν ιδιαίτερη βαρύτητα στις διμερείς οικονομικές σχέσεις, τονίζοντας αμφότεροι ότι θέλουν να διατηρηθεί το θετικό κλίμα ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία. Επίσης η διατήρηση της συνεργασίας των δύο χωρών στο μεταναστευτικό βρέθηκε στο επίκεντρο των συνομιλιών. Οι δύο ηγέτες ανακοίνωσαν συμφωνίες στους τομείς της Οικονομίας, της Πολιτικής Προστασίας και της μεταναστευτικής πολιτικής, ενώ προανήγγειλαν νέο «διπλό ραντεβού» σε Αθήνα και Άγκυρα.
Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του Ελληνα πρωθυπουργού που τόνισε ότι «στόχος μας να διπλασιάσουμε τις διμερείς μας συναλλαγές σε βάθος πενταετίας, κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση και οι λαοί μας απολαμβάνουν τους καρπούς, οι τουρκικές οικογένειες μπορούν να ταξιδεύουν σε δέκα ελληνικά νησιά. Είναι σημαντικό οι δύο λαοί μας να επικοινωνούν. Αποδίδει και η συνεργασία μας στο μεταναστευτικό. Η Ελλάδα συμφωνεί στη χρηματοδότηση της Τουρκίας από την ΕΕ ώστε να ανακουφιστεί μέσω οργανωμένων μετεγκαταστάσεων.»
