Ως «δώρο εξ ουρανού» ήρθε για τους οικονομικούς εισαγγελείς και το ΣΔΟΕ η δημοσιοποίηση της ελληνικής λίστας των Panama Papers: Τους δίνει πλούσιο υλικό για να ολοκληρώσουν μία πολυετή έρευνα στα ίχνη του μαύρου χρήματος που έφυγε από την Ελλάδα την εποχή της χρηματιστηριακής φούσκας του 1999 και την περίοδο 2005-2009, λίγο πριν ξεκινήσει η μεγάλη χρηματοπιστωτική και δημοσιονομική κρίση.
Μέσα από εταιρείες offshore και ονόματα κατόχων τους, οι εισαγγελείς μπορούν τώρα να βρουν τη χαμένη άκρη του νήματος για τη διαδρομή αυτού του χρήματος, που συνδέεται με χρηματιστηριακές κομπίνες, εξαγορές εισηγμένων εταρειών-«φαντασμάτων», δομημένα ομόλογα και μίζες.
Η λίστα περιλαμβάνει πάνω από 400 ονόματα επιχειρηματιών όλων των κλάδων – αλλά και «ανεπάγγελτων» εισοδηματιών – που εμφανίζονται ως ιδιοκτήτες offshore εταιρειών με τραπεζικούς λογαριασμούς σε «φορολογικούς παραδείσους». Μεταξύ τους φιγουράρουν πρόσωπα γνωστά από επιχειρηματικές-επαγγελματικές δραστηριότητες ή από την εν γένει παρουσία τους στη δημόσια ζωή.
Η κατοχή offshore δεν είναι βέβαια αδίκημα και η παρουσία στις λίστες των Panama Papers δεν σημαίνει αυτομάτως ότι έχουν διακινήσει μαύρο χρήμα, ούτε ότι θεωρούνται ύποπτοι φοροδιαφυγής.
Οι εισαγγελείς θα «κοσκινίσουν» πάντως μία-μία τις περιπτώσεις, ακολουθώντας τις διαδρομές του χρήματος, «μαύρου» ή νόμιμου. Προτεραιότητα δίνεται σε πρόσωπα και εταιρείες που έχουν εμφανισθεί σε λίστες μεγαλοκαταθετών του εξωτερικού, ή φέρονται ως αποδέκτες ή ως ενδιάμεσοι διακίνησης χρημάτων από παράνομες συναλλαγές και από μίζες.
Εντυπωσιακά deals και «φούσκες»
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι οικονομικοί εισαγγελείς και το ΣΔΟΕ είχαν φθάσει στο τέλος μιάς έρευνας για τη διακίνηση μαύρου χρήματος από μεγαλόσχημους επιχειρηματίες και χρηματιστές, οι οποίοι είχαν εμπλακεί σε ύποπτες αγοραπωλησίες εισηγμένων εταιρειών και σε σκάνδαλα χειραγώγησης μετοχών.
Μέχρι τώρα έχουν κάνει διασταυρώσεις περιουσιακών στοιχείων, καταθέσεων, κίνησης κεφαλαίων κλπ, έχοντας στα χέρια τους όλες τις κινήσεις που έγιναν τα τελευταία είκοσι χρόνια μέσα από ελληνικές τράπεζες. Μία ομάδα ειδικών έχει εξετάσει από μηδενική βάση όλες τις καταγγελίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας για χρηματιστηριακές απάτες.
Οι οικονομικοί εισαγγελείς γνωρίζουν πλέον σχεδόν όλα τα πρόσωπα που εμπλέκονταν στη χειραγώγηση των μετοχών και τους χρηματιστές που αναλάμβαναν να ξεπλένουν το μαύρο χρήμα και στη συνέχεια να το φυγαδεύουν σε μαύρους λογαριασμούς που άνοιγαν σε ελβετικές τράπεζες και σε offshore εταιρείες.
Οι... συνήθεις ύποπτοι
Η λίστα υπόπτων περιλαμβάνει πάνω από 220 άτομα. Για πολλά από αυτά η εισαγγελική έρευνα δεν απέφερε στοιχεία ικανά να τεκμηριώσουν ενοχή και να στοιχειοθετήσουν κατηγορίες.
Τώρα κάποια από αυτά τα πρόσωπα – 23 συγκεκριμένα – εμφανίζονται και στα Panama Papers. Οι εισαγγελείς βρίσκουν λοιπόν μία ακόμη «άκρη νήματος» για να προχωρήσουν την έρευνα.
Ηδη σήμερα, λίγες ώρες μετά τη δημοσιοποίηση της ελληνικής λίστας των Panama Papers το ΣΔΟΕ πραγματοποίησε εφόδους σε σπίτια και γραφεία εταιρειών, αναζητώντας έγγραφα και άλλα στοιχεία για χρηματικές συναλλαγές, αγοραπωλησίες εταιρειών, μεταβιβάσεις πακέτων μετοχών, διακίνηση μεγάλων ποσών στο εξωτερικό κλπ.
Εκλεβαν τις εταιρείες τους
Στο στόχαστρο βρίσκονται (πρώην) ιδιοκτήτες εισηγμένων εταιρειών, που είχαν πραγματοποιήσει αλλεπάλληλες αυξήσεις κεφαλαίου, αντλώντας φρέσκο χρήμα από το χρηματιστήριο και το επενδυτικό κοινό. Εν συνεχεία ουσιαστικά υπεξαίρεσαν μεγάλο μέρος αυτών των κεφαλαίων και τα διοχέτευσαν στο εξωτερικό.
Για να καλύψουν την «τρύπα» που προέκυπτε στα λογιστικά βιβλία και στους ισολογισμούς των επιχειρήσεων, προχωρούσαν σε εξαγορές εταιρειών-«φαντασμάτων» έναντι αστρονομικού τιμήματος, το οποίο βέβαια ήταν εικονικό.
Στη λίστα των Panama Papers εμφανίζονται πρόσωπα που συνδέονται με 5 τέτοιες περιπτώσεις εξαγοράς εταιρειών.
Οι μετοχές αυτών των εταιρειών έγιναν ο… ορισμός της «φούσκας» και εν συνεχεία κατέρρευσαν, έχουν όμως αφήσει τεράστια κέρδη σε ιδιοκτήτες-επιχειρηματίες και σε χρηματιστές.