Παρά την κατανόηση που εισέπραξε η Τουρκία από τον πρόεδρο τον ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στη συνάντησή του στην Ιαπωνία με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δεν πρόκειται να τεθούν σε λειτουργία ταυτόχρονα στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις S-400 και F-35.
Μπορεί ο διαχυτικός Τραμπ να έριξε την ευθύνη στον Μπαράκ Ομπάμα για την αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού πυραυλικού συστήματος από την Άγκυρα, όμως η ουσία ήταν στην συμπαραγωγή, διότι ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η Ρωσία επιθυμούν να ανοίξουν την πόρτα στην τουρκική πολεμική βιομηχανία σε υψηλής τεχνολογίας πυραυλικά συστήματα.
Το δεδομένο πάντως είναι ότι αν τελικά φτάσουν την επόμενη εβδομάδα οι S-400, όπως δήλωσε ο Ερντογάν, τότε είναι σίγουρο ότι δεν θα πάρει το F-35. H Άγκυρα το γνωρίζει αυτό και ψάχνει άλλες λύσεις. Πιθανότερη λύση είναι να στραφεί, όπως έχει ήδη διαρρεύσει από τουρκικά ΜΜΕ, στα καθέτου απογειώσεως Harrier, για το μίνι-αεροπλανοφόρο, όμως σίγουρα θα παρουσιάσει κενό στο πρόγραμμα του μαχητικού διότι καμία από τις τρεις λύσεις δεν είναι άμεσα εφαρμόσιμη:
- το ρωσικό μαχητικό πέμπτης γενιάς Su-57: δεν είναι ολοκληρωμένο όπως το F-35, διότι χρειάζεται πιο δυνατό κινητήρα και οι Ρώσοι προσπαθούν να βρουν λύση, ενώ υπάρχει και το προηγούμενο με την Ινδία
- το τουρκικό μαχητικό πέμπτης γενιάς: η Τουρκία δεν κατασκευάζει αεροσκάφη και επιχειρεί με ένα σύγχρονης τεχνολογίας χωρίς να έχει την αντιστοιχη υψηλή τεχνολογία. Θα επιδιώξει συνεργασία με δυτικές εταιρίες κολοσσούς, ενώ πρότεινε και στο Πακιστάν να χρηματοδοτήσει το εγχείρημα. Πάντως υπάρχει μόνο σε μακέτα ενώ οι Τούρκοι επιδιώκουν να πετάξει το 2022.
- αγορά άλλους μαχητικού: Το κινεζικό J-20 θεωρείται από τους κατασκευαστές του stealth και πέμπτης γενιάς, αλλά δεν υπάρχει επίσημη επαφή Τουρκίας-Κίνας, ενώ υπάρχει και το προηγούμενο απόρριψης από τη Άγκυρα της συμφωνίας για πυραυλικό σύστημα. Ωστόσο υπάρχουν και άλλες λύσεις για ρωσικά μαχητικά 4++ γενιάς, ή άλλα κινέζικα ή... πάντως σίγουρα δεν θα είναι F-35 ή αντίστοιχα σε μια Τουρκία που όλα τα μαχητικά της είναι αμερικανικά.