Σύγχυση και ανεδαφικές προσδοκίες στους δανειολήπτες δημιουργεί η ακραία παρερμηνεία από τον Τύπο, ιστοσελίδες στο διαδίκτυο και από αναρτήσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης μιας δικαστικής απόφασης για την ανακοπή διαταγής πληρωμής, η οποία παρουσιάζεται δήθεν ως «πανάκεια» για όλους τους υπερχρεωμένους της χώρας.
Κατά τις εντελώς εκτός πραγματικότητας θεωρίες που διακινούνται, με την εν λόγω απόφαση δημιουργείται νομολογία, που αναγνωρίζει ότι δήθεν διαγράφονται όλα τα χρέη προς τις τράπεζες, επειδή τα πιστωτικά ιδρύματα φέρουν ευθύνη για την υπερχρέωση φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων ή, κατά άλλη εκδοχή, επειδή με τις ενισχύσεις που έχουν παρασχεθεί από το Δημόσιο στις τράπεζες όλα τα χρέη των ιδιωτών έχουν ήδη καλυφθεί και δεν είναι θεμιτό να πληρωθούν δύο φορές!
Μπροστά στην καλπάζουσα, μέσω του διαδικτύου, νομική παραφιλολογία περί δήθεν διαγραφής όλων των χρεών στις τράπεζες, ακόμη και η οργάνωση «Υπέρβαση», που είχε συμμετοχή μέσω του δικηγόρου Λεωνίδα Στάμου στην εν λόγω δικαστική διαδικασία διευκρίνισε ότι «η απόφαση δεν αποτελεί νομολογία για την ακύρωση των τραπεζικών συμβάσεων και τη διαγραφή των τραπεζικών οφειλών όλων των Ελλήνων» (η σχετική ανάρτηση εδώ: http://kinima-ypervasi.blogspot.gr/2016/12/23432016.html).
Βέβαια, το ίδιο το κίνημα «Υπέρβαση» είχε αρχικά παρουσιάσει την ίδια απόφαση (η ανάρτηση εδώ: http://kinima-ypervasi.blogspot.gr/2016/12/23432016.html) ως «απόφαση-βόμβα» που «ανατρέπει 100% το δικαστικό σκηνικό», συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην καλλιέργεια ανεδαφικών προσδοκιών.
Ποια είναι, όμως, στην πραγματικότητα η κρίση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, που έχει προκαλέσει αυτή την αναστάτωση; Η απόφαση 2343/2016, η οποία έχει δημοσιευθεί και στο διαδίκτυο (https://www.scribd.com/doc/314052879/%CE%91%CE%A0%CE%9F%CE%A6%CE%91%CE%A3%CE%97-%CE%9D%CE%BF-2343-2016) και μπορεί να αναζητηθεί από κάθε ενδιαφερόμενο, ακυρώνει διαταγή πληρωμής που είχε εκδοθεί εις βάρος επιχείρησης στη βάση του άρθρου 281 του Αστικού Κώδικα, το οποίο αναφέρεται στην καταχρηστική άσκηση δικαιώματος.
Ειδικότερα, το δικαστήριο έκανε δεκτή την επιχειρηματολογία της επιχείρησης, σύμφωνα με την οποία η πιστώτρια τράπεζα φέρει ευθύνη για την οικονομική της αδυναμία και την αθέτηση της δανειακής της υποχρέωσης επειδή δεν εξέτασε το αίτημα της επιχείρησης να ενταχθεί σε πρόγραμμα δανεισμού με εγγύηση του ΤΕΜΠΜΕ, με συνέπεια να μην καταφέρει να αγοράσει εμπορεύματα για να συνεχίσει κανονικά τη λειτουργία της.
Η επιχείρηση ισχυρίσθηκε -και αυτό έγινε δεκτό από το δικαστήριο- ότι πληρούσε τις προϋποθέσεις για να λάβει χαμηλότοκο δάνειο με εγγύηση του ΤΕΜΠΜΕ και ότι μέχρι τη χρονική στιγμή που δεν έγινε δεκτό το σχετικό της αίτημα ήταν αναπτυσσόμενη, κερδοφόρα και εξυπηρετούσε κανονικά τις υποχρεώσεις της.
Το δικαστήριο έκρινε ότι η συμπεριφορά της τράπεζας εμπίπτει στο άρθρο 281 του Α.Κ. περί καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος, επειδή η ίδια η τράπεζα έφερε ευθύνη για την οικονομική αδυναμία στην οποία περιήλθε ο οφειλέτης και, ως εκ τούτου, άσκησε καταχρηστικά το δικαίωμά της να εισπράξει τα οφειλόμενα μέσω της διαδικασίας έκδοσης διαταγής πληρωμής.
Είναι προφανές από τα παραπάνω ότι, όπως επισημαίνουν νομικοί, πρόκειται πράγματι για μια ασυνήθιστη δικαστική απόφαση ανακοπής μιας τραπεζικής διαταγής πληρωμής. Είναι, όμως, εξίσου προφανές, ότι η εν λόγω απόφαση αφορά μια ειδική περίπτωση και με κανένα τρόπο δεν μπορεί να οδηγήσει σε γενικά συμπεράσματα περί δήθεν αναγνώρισης καταχρηστικότητας ΟΛΩΝ των δανειακών συμβάσεων.
Πολύ περισσότερο, θα δημιουργούσε σοβαρούς κινδύνους για όσους δανειολήπτες θα επαναπαύονταν, νομίζοντας ότι υπάρχει πλέον μια ισχυρή νομική βάση για να ανακόψουν τραπεζικές διαταγές πληρωμής, και θα απέφευγαν να εξυπηρετήσουν ή να ρυθμίσουν τις οφειλές τους. Στην πραγματικότητα, ελάχιστοι είναι οι δανειολήπτες που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν βάσιμα ότι η τράπεζα φέρει ευθύνη για την οικονομική τους αδυναμία.
