Το παρών και το μέλλον της Τουρκίας σε σχέση με την Ευρώπη τέθηκε επί τάπητος από κορυφαίους Έλληνες και ξένους ακαδημαϊκούς, αναλυτές και πολιτικούς κατά το 4ο Οικονομικό Φόρουμ Δελφών, που διεξάγεται από 28 Φεβρουαρίου έως 3 Μαρτίου, υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Ο τομεάρχης Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας Γιώργος Κουμουτσάκος ανέφερε ότι η εξομάλυνση των σχέσεων Ελλάδας – Τουρκίας αποτελεί μία πνευματική και πολιτική πρόκληση, με την χώρα μας να είναι ο πιο υπέρμαχος υπερασπιστής της ευρωπαϊκής προοπτικής της Γείτονας. Κι αυτό επειδή η ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο καλύτερος τρόπος για την επίλυση των διαφορών μεταξύ των δύο χωρών. Ωστόσο, όπως τόνισε, η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας δεν έχει «νεκρώσει», αλλά έχει «παγώσει», ενώ το ερώτημα είναι κατά πόσο η Άγκυρα μπορεί να διαπραγματευθεί με την Αθήνα ως μέλη της ίδιας οικογένειας. Όπως κι αν η Τουρκία εξακολουθεί να επιθυμεί να γίνει πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο ίδιος έκανε λόγο για μία σταδιακή αποδυτικοποίηση της Τουρκίας, της οποίας, όμως, η οικονομία έχει ανάγκη τη δόμηση ισχυρών δεσμών με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Προς την κατεύθυνση αυτή, πρότεινε την αναβάθμιση της τελωνειακής Ένωσης με την Τουρκία.
Αναφερθείς στις τελευταίες εξελίξεις με τον εντοπισμό νέων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Κύπρο, σημείωσε ότι η Τουρκία αιφνιδιάστηκε και η στάση της αυτή σχετίζεται με το γεγονός ότι η χώρα δεν αναγνωρίζει το διεθνές ναυτικό δίκαιο, όπως και τα δικαιώματα της Κύπρου, ως παίκτη στην περιοχή.
Ο Αντιπρόεδρος του German Marshall Fund US, κ. Ian Lesser, στις Βρυξέλλες, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι η Τουρκία βρίσκεται στην κοινωνία της Ευρώπης, κάνοντας λόγο για την αναγκαιότητα μίας στρατηγικής συμμαχίας. Εκτίμησε ότι η Τουρκία, μακροπρόθεσμα, θα επιστρέψει στο επίπεδο της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τις ΗΠΑ να στηρίζουν τη συγκεκριμένη προοπτική.
Ο Senior Fellow του ινστιτούτου Brookings ΗΠΑ, κ. Kemal Kirisci, σημείωσε ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ξεκίνησε με μία φιλοδυτική ατζέντα που στο επίκεντρο είχε τις επενδύσεις και την ανάπτυξη της οικονομίας. Ωστόσο, όπως τόνισε, η ατζέντα αυτή έχει καταρρεύσει σήμερα, ενώ η προενταξιακή πορεία της Τουρκίας βρίσκεται σε κωματώδη κατάσταση. Παρόλα αυτά, ο κ. Kirisci ανέφερε ότι η χώρα εξακολουθεί να είναι προσηλωμένη στην προενταξιακή πορεία της
Ο Επίκουρος καθηγητής στο πανεπιστήμιο Μαρμαρά, κ. Behlül Özkan σημείωσε ότι η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με τις καταστροφικές συνέπειες της πολιτικής της στην Μέση Ανατολή, έχοντας, μεταξύ άλλων, να αντιμετωπίσει ένα κράτος του Pkk στη Βόρεια Συρία, αλλά και την παραμονή του Ασάντ στην εξουσία. Σχετικά με τις σχέσεις της Γείτονος με τη Ρωσία, σημείωσε ότι αποτελούν μονόδρομο για την Τουρκία, προκειμένου η τουρκική οικονομία, που βρίσκεται σε δεινή κατάσταση, να διασωθεί. Ανέφερε τέλος ότι οι εμπορικές σχέσεις με τη Δύση ανέρχονται στο 40% (σ.σ.: σε σχέση με το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας), ενώ είναι κατά των ρωσικών συμφερόντων η Τουρκία να έρθει σε ρήξη με τη Δύση.
Ο αρχισυντάκτης του περιοδικού American Interest, κ. Damir Marusic, ανέφερε ότι η Τουρκία έχει αποσυναρμολογήσει ορισμένες από τις μεταρρυθμίσεις που πραγματοποίησε στο παρελθόν, ενώ το ερώτημα είναι πώς θα επιτευχθεί θετική ώθηση στην περιοχή. Η στρατηγική, όπως είπε, που πρέπει να υιοθετηθεί είναι η ευρωπαϊκή προοπτικής της Άγκυρας και η διαμόρφωση μίας ευρύτερης περιφερειακής πολιτικής που θα επαναφέρει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας.