«Γιατί αισθανόμαστε περισσότερη αγωνία για την Ευρώπη σήμερα;» ρώτησε ξεκινώντας την συζήτηση η αρθρογράφος και συγγραφέας κα Christine Ockrent αναφερόμενη στις αλλαγές που έχουν προκύψει εντός αλλά και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο κ. Λουκάς Τσούκαλης, Πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ, αναφέρθηκε στον κίνδυνο να «κολλήσει η Ευρώπη σε έναν κόσμο που αλλάζει πολύ γρήγορα». Υπογράμμισε την ύπαρξη «κερδισμένων» και «χαμένων», αφού, όπως είπε «ένα μεγάλο τμήμα των πολιτών θεωρεί ότι έχει μείνει πίσω» και αυτό κρύβεται πίσω από το Brexit αλλά και την ανάδειξη του Donald Trump στις ΗΠΑ.
Από την πλευρά της, η κα Daniela Schwarzer, Διευθύντρια του Γερμανικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής, χαρακτήρισε την Ευρώπη ως ένα «ατελές οικοδόμημα», κάτι που ενισχύει τις αντι-ευρωπαϊκές φωνές εντός της. «Το επόμενο βήμα προϋποθέτει ένα μεγάλο πολιτικό άλμα», σημείωσε, επιμένοντας ότι «το κύριο ερώτημα είναι: πώς θα ανακτήσουμε τον έλεγχο από κοινού;». Αναφερόμενη στις ευρωεκλογές, επισήμανε ότι «δημιουργούν έναν συνδετικό κρίκο ανάμεσα στους πολίτες και την Ε.Ε.».
Στις δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε τα τελευταία χρόνια αναφέρθηκε ο κ. Jean Pisani-Ferry, Senior Fellow στο Bruegel, δηλαδή στα ζητήματα ασφάλειας, το προσφυγικό αλλά και την οικονομική κρίση που συνολικά αποδυνάμωσαν την Ευρώπη. «Η Ε.Ε. δείχνει να αδιαφορεί για τις ανισότητες που έχουν προκύψει», πρόσθεσε, ενώ αναρωτήθηκε αν όλες οι χώρες – μέλη έχουν, τελικά τον ίδιο, κοινό στόχο σε μία σειρά κομβικών ζητημάτων.
Ο Πρώην Υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων κ. Sandro Gozi απέδωσε την κρίση αξιών μέσα στην Ευρώπη στο γεγονός ότι ζητούσαμε όλοι από την Ε.Ε. να αντιμετωπίσει θέματα που την ξεπερνούσαν όπως η τρομοκρατία ή η κλιματική αλλαγή. Έκανε μάλιστα και ειδική αναφορά στο θέμα της ομοφωνίας που απαιτείται για τις αποφάσεις, λέγοντας ότι εμποδίζεται η πρόοδος όταν «ο εθνικισμός και τα βέτο μπλοκάρουν κρίσιμες αποφάσεις». «Χρειάζεται να περάσουμε από την Ευρώπη των κανόνων, σε μία Ευρώπη των θετικών πολιτικών αποφάσεων», επισήμανε.
Για την αντίφαση ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, μίλησε ο κ. Jacques Rupnik, Senior Research Fellow στην Sciences Po του Παρισιού, λέγοντας ότι ενώ «πριν 10 χρόνια μιλούσαμε για δημοκρατικό έλλειμα στους θεσμούς της Ε.Ε.», σήμερα πλέον όταν «η δημοκρατία στα κράτη – μέλη υπονομεύεται, συχνά διατηρείται χάρη στην Ε.Ε.». Ο κ. Rupnik παρουσίασε στη συνέχεια στοιχεία που δείχνουν την δυσπιστία των πολιτών πανευρωπαϊκά απέναντι στους θεσμούς, ενώ εξέφρασε την απορία «πώς θα ενισχυθεί η ευρωπαϊκή δημοκρατία όταν αμφισβητείται η εθνική δημοκρατία; ».
Ο Πρέσβης και Αναπληρωτής Υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ρουμανίας George Ciamba επικεντρώθηκε στην Ρουμανική προεδρεία και υπογράμμισε ότι υπάρχουν πολλά θετικά στοιχεία που πρέπει να αναδεικνύουμε. «Στους πρώτους μήνες της προεδρίας μας κλείσαμε πολλούς φακέλους παρά τη δύσκολη συγκυρία», είπε, ενώ κάλεσε τις χώρες να προχωρήσουν στην εκπόνηση νέων ευρωπαϊκών νομοθεσιών. Εξέφρασε, ωστόσο, την έντονη διαφωνία του σε μία Ευρώπη «διαφορετικών ταχυτήτων».