Στα 274,8 εκατομμύρια διαμορφώθηκαν οι ζημιές της ΔΕΗ στο πρώτο εξάμηνο του έτους, έναντι 518 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2018, όπως ανακοίνωσε η επιχείρηση. Μέρος των ζημιών οφείλεται στη λογιστική αποτύπωση της αξίας συμμετοχής σε θυγατρικές επιχειρήσεις.
Πέραν των αποτελεσμάτων, βαρύνουσα σημασία έχει η έκθεση του ορκωτού, η οποία αίρει την αμφιβολία όσον αφορά τη βιωσιμότητα και τις άμεσες οικονομικές προοπτικές της εταιρείας.
Μάλιστα όπως αναφέρεται στην έκθεση της ΕΥ, δεν έχουν ληφθεί υπόψη τα μελλοντικά έσοδα από τιτλοποίηση απιτήσεων, αλλά και η τάση μείωσης των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) του πρώτου εξαμήνου του 2019 για το σύνολο του Ομίλου ενισχύθηκαν από την επιστροφή 99,3 εκατ. έναντι του πλεονάσματος του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ). Χωρίς την επιστροφή αυτή το EBITDA διαμορφώνεται σε 9,3 εκατ.
Αντίστοιχα και για λόγους συγκρισιμότητας με το πρώτο εξάμηνο 2018, το EBITDA της αντίστοιχης περυσινής περιόδου προσαρμόζεται με την χρέωση ύψους 108,2 εκατ. για την κάλυψη του ελλείμματος του ΕΛΑΠΕ (η οποία καταργήθηκε από 1.1.2019) και με την πρόβλεψη αποζημιώσεων προσωπικού €166,1 εκατ. και διαμορφώνεται σε €366 εκατ.
Σύμφωνα με τη διοίκηση, η σημαντική επιδείνωση του EBITDA οφείλεται στους παρακάτω παράγοντες:
– υψηλότερη δαπάνη για αγορές ενέργειας (κατά € 275,3 εκατ.) η οποία οφείλεται κυρίως στην αυξημένη Οριακή Τιμή Συστήματος, στο μεγαλύτερο όγκο αγορών ενέργειας, καθώς και στις δημοπρασίες ΝΟΜΕ
– μεγαλύτερη δαπάνη για αγορά δικαιωμάτων εκπομπών CO2 (κατά € 122 εκατ.) λόγω του υπερδιπλασιασμού της τιμής τους
– αυξημένη δαπάνη για φυσικό αέριο (κατά € 80,9 εκατ.) λόγω μεγαλύτερων ποσοτήτων αλλά και αύξησης της τιμής και
– αυξημένη δαπάνη για υγρά καύσιμα (κατά € 30,3 εκατ.) λόγω υψηλότερων τιμών μαζούτ και diesel
Αντίθετα, θετικά επέδρασαν η ανάκτηση μέρους της αυξημένης δαπάνης για αγορά δικαιωμάτων εκπομπών CO2 μέσω της σχετικής ρήτρας σε πελάτες Μέσης και Υψηλής Τάσης, καθώς και η μείωση από 15% σε 10% της παρεχόμενης έκπτωσης συνέπειας προς τους πελάτες που εξοφλούν έγκαιρα τους λογαριασμούς τους.
Η Εταιρεία, προχώρησε σε επικαιροποίηση της αποτίμησης από ανεξάρτητο εκτιμητή της αξίας της συμμετοχής του Ομίλου και της Μητρικής στις δύο Θυγατρικές Εταιρείες, «ΛΙΓΝΙΤΙΚΗ ΜΕΛΙΤΗΣ Α.Ε.» και ΛΙΓΝΙΤΙΚΗ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ Α.Ε.» (Διακρατούμενα προς Πώληση στοιχεία), που δημιουργήθηκαν βάσει των προβλέψεων του Ν. 4533/2018.
Σε συνέχεια της επικαιροποίησης αυτής, στα αποτελέσματα του Ομίλου του α΄ εξαμήνου 2019 ενσωματώθηκε πρόσθετη απομείωση ύψους € 64,9 εκατ., ώστε η καθαρή αξία της συμμετοχής του στις δύο θυγατρικές να εμφανίζεται στη χαμηλότερη μεταξύ της λογιστικής και της εύλογης αξίας τους. Σημειώνεται ότι στα αποτελέσματα του α΄ εξαμήνου 2018 είχε ενσωματωθεί για τον ίδιο λόγο απομείωση ύψους € 240,6 εκατ.
Τα αποτελέσματα προ φόρων του α΄ εξαμήνου 2019 διαμορφώθηκαν σε ζημίες € 352,8 εκατ. έναντι ζημιών € 3,2 εκατ. το α’ εξάμηνο 2018 μετά από τις προσαρμογές για χρέωση ΕΛΑΠΕ, πρόβλεψη αποζημιώσεων προσωπικού και απομείωση της αξίας των λιγνιτικών θυγατρικών.
Ο κύκλος εργασιών, παρά τον μειωμένο όγκο πωλήσεων κατά 921 GWh (ή 4,6%) λόγω απώλειας μεριδίου αγοράς, αυξήθηκε το α’ εξάμηνο 2019 κατά € 94 εκατ. ή 4,3%, λόγω:
– αύξησης της εγχώριας ζήτησης κατά 3,8% (1.032 GWh) συμβάλλοντας σε αυξημένες πωλήσεις στο υφιστάμενο πελατολόγιο.
– μερικής ανάκτησης των δαπανών CO2 από τα τιμολόγια Μέσης και Υψηλής Τάσης,
– μείωσης της έκπτωσης συνέπειας από 15% σε 10% επί της συνολικής αξίας χρέωσης προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, με ισχύ από 1.4.2019.
Το καθαρό χρέος στις 30.6.2019 ήταν €3.894,7 εκατ., αυξημένο κατά €202,3 εκατ. σε σχέση με την 31.12.2018. Η ΔΕΗ εξετάζει τις πιθανές εναλλακτικές σε σχέση με την πρόσβασή της στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου, ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς.
σαρμογές για χρέωση ΕΛΑΠΕ, πρόβλεψη αποζημιώσεων προσωπικού και απομείωση της αξίας των λιγνιτικών θυγατρικών.
Γ. Στάσσης: Μέχρι το τέλος του έτους το νέο Business Plan
Στα αποτελέσματα του Α εξαμήνου 2019 αποτυπώνεται η σημαντική αρνητική επίδραση στη λειτουργική κερδοφορία (EBITDA) από τις αυξημένες ποσότητες δημοπρασιών NOMΕ και την αύξηση των τιμών καυσίμων, Οριακής Τιμής Συστήματος και δικαιωμάτων CO2, που είχαν ήδη επηρεάσει τα αποτελέσματα του Β εξαμήνου 2018 και σε συνδυασμό με τη μη λήψη μέτρων, είχαν οδηγήσει σε ουσιώδη αβεβαιότητα για τη συνέχιση της δραστηριότητας της Εταιρείας, όπως επισημάνθηκε από τους Ορκωτούς Ελεγκτές κατά την έγκριση των Ετήσιων Οικονομικών Καταστάσεων του 2018», σημειώνει ο νέος επικεφαλής της επιχείρησης.
Για την αποκατάσταση της λειτουργικής κερδοφορίας και των ταμειακών ροών προχωρήσαμε άμεσα σε τιμολογιακές αναπροσαρμογές αξιοποιώντας την μείωση του ΦΠΑ και του ΕΤΜΕΑΡ προκειμένου η επίπτωση στον καταναλωτή να είναι η ελάχιστη δυνατή ενώ παράλληλα ενσωματώσαμε και στα τιμολόγια Χαμηλής Τάσης μηχανισμό αναπροσαρμογής για μεταβολές στην τιμή των δικαιωμάτων εκπομπών CO2. Οι δράσεις αυτές αναμένεται να επιφέρουν σημαντική βελτίωση στην λειτουργική κερδοφορία με αποτέλεσμα την άρση της ουσιώδους αβεβαιότητας που υφίστατο την 31.12.2018. Επιπρόσθετα, η αναμενόμενη είσπραξη τον Ιανουάριο του 2020 των ΥΚΩ παρελθόντων ετών ύψους € 200 εκατ. περίπου θα ενισχύσει την ρευστότητα της Εταιρείας.
Σε συνέχεια των άμεσων αυτών μέτρων ενίσχυσης της κερδοφορίας και της ρευστότητας, προχωρούμε στον σχεδιασμό διαρθρωτικών δράσεων μετασχηματισμού της Εταιρείας έτσι ώστε σταδιακά να επανέλθει σε σταθερή αναπτυξιακή τροχιά εντός της επόμενης τριετίας. Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε ξεκινήσει την κατάρτιση νέου Business Plan το οποίο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους και στο οποίο θα ενσωματώνονται οι παρακάτω στρατηγικές προτεραιότητες:
- Ενίσχυση της εταιρικής διακυβέρνησης και απογαλακτισμός της ΔΕΗΔΕΗ 0,00% από τον στενό εναγκαλισμό των διαδικασιών του Δημοσίου προκειμένου να μπορέσει να λειτουργήσει επί ίσοις όροις με τον ανταγωνισμό.
- Επιτάχυνση της απόσυρσης λιγνιτικών μονάδων και προώθηση των επενδύσεων σε ΑΠΕ προκειμένου ο Όμιλος να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αγορά αυτή τα επόμενα χρόνια.
- Εκσυγχρονισμός Εμπορίας με νέα εμπορική πολιτική και προϊόντα, όχι μόνο οριζόντια αλλά στοχευμένα.
- Ψηφιακός μετασχηματισμός όλου του Ομίλου στην παραγωγή, τα δίκτυα, την εμπορία».
Τι λέει ο ορκωτός ελεγκτής
Η οικονομική έκθεση Α’ εξαμήνου 2019 αποτυπώνει την άρση της αβεβαιότητας για την επιχείρηση, μετά από τα μέτρα που ανακοινώθηκαν ενώ όχι μόνο αίρεται η προηγούμενη επισήμανση του ορκωτού λογιστή, αλλά πλέον επικυρώνεται η έκθεση της Διοίκησης, χωρίς αστερίσκους.
Σύμφωνα με την έκθεση, προκειμένου να είναι σε θέση ο Όμιλος και η Μητρική Εταιρεία να ικανοποιήσει τις υποχρεώσεις της προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και προμηθευτές, προέβη στις ακόλουθες δράσεις:
· Εξασφάλιση άντλησης δανειακών κεφαλαίων μακροπρόθεσμης διάρκειας συνολικού ύψους €238,1 εκατ.
· Αύξηση τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας, μείωση των εκπτώσεων συνέπειας και προπληρωμής και εισαγωγή «ρήτρας CO2» στα τιμολόγια των πελατών Χαμηλής Τάσης (απόφαση ΔΣ 90/30.08.2019). Από τις ως άνω τιμολογιακές προσαρμογές αναμένεται ενίσχυση της κερδοφορίας α) κατά €120 εκατ. μέχρι το τέλος της χρήσης 2019, και β) κατά € 532 εκατ. για το 2020. Επιπρόσθετα με την προαναφερθείσα απόφαση εξουσιοδοτήθηκε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Εταιρείας για την επίλυση θεμάτων που πιθανόν να προκύψουν από την εφαρμογή της απόφασης καθώς και για τον καθορισμό της τιμολογιακής και εμπορικής πολιτικής με την συνδρομή των Υπηρεσιών.
Πλέον των ανωτέρω, στις προβλεπόμενες ταμειακές ροές του Ομίλου και της Μητρικής Εταιρείας έχουν ληφθεί επίσης υπόψη:
· Είσπραξη εντός του πρώτου τριμήνου 2020 από το Ελληνικό Δημόσιο της προπληρωμής της αξίας κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας των φορέων του για το έτος 2020. Η προπληρωμή αυτή είχε πραγματοποιηθεί και στα δύο προηγούμενα έτη (2018 και 2019) βάσει πενταετούς συμφωνίας που υπεγράφη με το Ελληνικό Δημόσιο στις 14.6.2018.
· Πρόσθετα έσοδα από την αναγνώριση υποανάκτησης Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) παρελθόντων ετών ύψους € 200 εκατ. περίπου τα οποία μετά από σχετική γραπτή επιβεβαίωση που λήφθηκε από το Υπουργείο Ενέργειας και το Υπουργείο Οικονομικών θα εγγραφούν στον Κρατικό Προϋπολογισμό και θα εκταμιευτούν όχι αργότερα από τον Ιανουάριο του 2020 και μετά από την απαιτούμενη νομοθετική ρύθμιση η οποία θα επιφέρει την οριστική διευθέτηση του ζητήματος.
Οι ανωτέρω δράσεις αναμένεται να επιφέρουν σημαντική βελτίωση στις ταμειακές ροές και στη λειτουργική κερδοφορία του Ομίλου και της Μητρικής Εταιρείας, ενώ, από την ανάλυση ευαισθησίας των σημαντικότερων παραμέτρων (επίδραση τιμής CO2, οριακής τιμής συστήματος και μεριδίου αγοράς), δεν προκύπτει σημαντική επίδραση στην αναμενόμενες ταμειακές ροές και στη λειτουργική κερδοφορία του Ομίλου και της Μητρικής Εταιρείας.
Ως εκ τούτου επισημαίνεται ότι ο Όμιλος και η Μητρική Εταιρεία την 30.06.2019 είναι σε πλήρη συμμόρφωση με τους όρους του συνόλου των δανειακών τους συμβάσεων. Ωστόσο σημειώνεται ότι, παρά τα ανωτέρω, αναμένεται η συνέχιση της ύπαρξης υψηλότερων βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων από βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις.
Μελλοντικές δράσεις οι οποίες αναμένεται να βελτιώσουν περαιτέρω την οικονομική θέση του Ομίλου και της Μητρικής Εταιρείας, οι οποίες όμως, επί του παρόντος, δεν έχουν ληφθεί υπόψη στις προβλεπόμενες ταμειακές ροές του Ομίλου και της Μητρικής Εταιρείας αποτελούν οι εξής:
1. Έχει ανατεθεί σε χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς η εξεύρεση επενδυτών για την τιτλοποίηση ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων της Μητρικής Εταιρείας, που αναμένεται, εφόσον υλοποιηθεί, να συμβάλει στη βελτίωση των χρηματοροών της.
2. Η Μητρική Εταιρεία θα προχωρήσει στην διερεύνηση δυνατότητας έκδοσης διεθνούς ομολόγου, διαδικασία την οποία είχε ήδη ξεκινήσει από το 2018, αλλά είχε αναστείλει λόγω επιδείνωσης των οικονομικών της μεγεθών και έλλειψης μηχανισμού μετακύλισης της ραγδαίας αύξησης των τιμών CO2 στα τιμολόγια πελατών Χαμηλής Τάσης. Αν η δράση αυτή υλοποιηθεί αναμένεται να συμβάλλει στη βελτίωση των χρηματοροών της Μητρικής Εταιρείας.
3. Συνεχιζόμενη έμφαση στην μείωση των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων από πελάτες με τη συνεργασία συμβούλων. Αν η δράση αυτή υλοποιηθεί αναμένεται να συμβάλλει στη βελτίωση των χρηματοροών της της Μητρικής Εταιρείας.
Τα ανωτέρω (1) έως και (3) δεν έχουν, επί του παρόντος, ληφθεί υπόψη στις εκτιμήσεις της Διοίκησης.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η Διοίκηση, αξιολογώντας τις εκτιμώμενες ταμειακές ροές έως την 31.12.2020 και όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες για το ορατό μέλλον, εκτιμά ότι ο Όμιλος και η Μητρική Εταιρεία έχουν διασφαλίσει τη διατήρησή τους ως συνεχιζόμενες δραστηριότητες. Ειδικότερα, οι ενοποιημένες και ατομικές τους οικονομικές καταστάσεις καταρτίστηκαν βάσει της αρχής της συνεχιζόμενης δραστηριότητας.
Συνεπώς, η Διοίκηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η βάση της συνεχιζόμενης δραστηριότητας είναι η ορθή αφού έλαβε υπόψη έναν ευρύ κύκλο παραγόντων και ότι έχει αρθεί η ουσιώδης αβεβαιότητα που υφίστατο την 31.12.2018.
Κύκλοι της ΔΕΗ για την έκθεση του ορκωτού λογιστή
«Η οικονομική έκθεση Α' εξαμήνου 2019 αποτυπώνει την άρση της αβεβαιότητας για την επιχείρηση, μετά από τα μέτρα που ανακοινώθηκαν», προσθέτουν κύκλοι της ΔΕΗ.
Σύμφωνα με την οικονομική έκθεση, την οποία επικυρώνει ο ορκωτός ελεγκτής (Ernst&Young), τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τη διασφάλιση της ρευστότητας της επιχείρησης περιλαμβάνουν:
- Εξασφάλιση άντλησης δανειακών κεφαλαίων μακροπρόθεσμης διάρκειας συνολικού ύψους Euro238,1 εκατ.
- Αύξηση τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας, μείωση των εκπτώσεων συνέπειας και προπληρωμής και εισαγωγή «ρήτρας CO2» στα τιμολόγια των πελατών Χαμηλής Τάσης. Από τις ως άνω αναμένεται ενίσχυση της κερδοφορίας α) κατά Euro120 εκατ. μέχρι το τέλος της χρήσης 2019, και β) κατά Euro 532 εκατ. για το 2020.
- Είσπραξη εντός του πρώτου τριμήνου 2020 από το Ελληνικό Δημόσιο της προπληρωμής της αξίας κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας των φορέων του για το έτος 2020. Η προπληρωμή αυτή είχε πραγματοποιηθεί και στα δύο προηγούμενα έτη (2018 και 2019).
- Πρόσθετα έσοδα από την αναγνώριση υποανάκτησης Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) παρελθόντων ετών ύψους Euro 200 εκατ. περίπου τα οποία μετά από σχετική γραπτή επιβεβαίωση που λήφθηκε από το Υπουργείο Ενέργειας και το Υπουργείο Οικονομικών θα εγγραφούν στον Κρατικό Προϋπολογισμό και θα εκταμιευτούν όχι αργότερα από τον Ιανουάριο του 2020 και μετά από την απαιτούμενη νομοθετική ρύθμιση η οποία θα επιφέρει την οριστική διευθέτηση του ζητήματος.
Επιπλέον πηγές εσόδων που δεν έχουν ληφθεί υπόψη στις εκτιμήσεις της διοίκησης είναι:
1. Η τιτλοποίηση ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων της Μητρικής Εταιρείας.
2. Η πιθανή έκδοση διεθνούς ομολόγου, διαδικασία που είχε ξεκινήσει από το 2018, αλλά είχε ανασταλεί λόγω επιδείνωσης των οικονομικών μεγεθών και της έλλειψης ρήτρας CO2.
3. Μείωση των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων από πελάτες με τη συνεργασία συμβούλων.