Μία νέα πτυχή ανοίγει στην υπόθεση της έμμεσης ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, η οποία επικρίνεται σφόδρα από σύσσωμη την αντιπολίτευση και τα συνδικάτα ως εξαιρετικά επιζήμια για το Δημόσιο, τους καταναλωτές και τους μικρομετόχους-επενδυτές, με ωφελούμενους τους επιχειρηματικούς-επενδυτικούς ομίλους που θα αποκτήσουν δεσπόζουσα θέση στην ελληνική αγορά ενέργειας.
Στις επικρίσεις αυτές προστίθεται τώρα η “οσμή σκανδάλου” που αναδύεται από το χρηματιστήριο, όπου η μετοχή της ΔΕΗ έγινε αντικείμενο διπλής κερδοσκοπίας αποφέροντας τεράστια βραχυχρόνια κέρδη σε funds και μεγαλοεπενδυτές που είχαν “έγκαιρη και σωστή πληροφόρηση”.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς διαβεβαιώνει ότι θα πραγματοποιήσει ελέγχους για να διαπιστώσει αν έγινε χρήση εσωτερικής, εμπιστευτικής πληροφόρησης, αν δηλαδή κάποιοι γνώριζαν “εκ των έσω” τι πρόκειται να ανακοινωθεί και αγόρασαν ή πούλησαν στη φάση της ανόδου και πριν αρχίσει η μεγάλη πτώση αντιστοίχως.
Η απόφαση για την ΑΜΚ ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία, αιφνιδιάζοντας την αγορά. Κάποιοι όμως γνώριζαν – προφανώς από διαρροές - και κινήθηκαν αναλόγως. Διαρροές είναι πολύ πιθανόν να υπήρξαν, καθώς το θέμα άρχισε να συζητείται από τον περασμένο Απρίλιο, όπως αναφέρεται από έγκυρες πηγές και τον Ιούλιο ελήφθησαν τελικές αποφάσεις, μετά από συζητήσεις αρμοδίων κυβερνητικών επιτελών με τη Διοίκηση της ΔΕΗ και με τους ξένους οίκους-συμβούλους.
Το χρηματιστηριακό παιχνίδι
Η “σπέκουλα” ολοκληρώθηκε σε δύο φάσεις, κατά τις οποίες άλλαξαν χέρια περίπου 8,6 εκατομμύρια μετοχές ΔΕΗ συνολικής αξίας άνω των 80 εκατ. ευρώ και πάνω από 20 χιλιάδες συμβόλαια Παραγώγων, που αντιστοιχούν σε επιπλέον 2 εκατ. μετοχές.
Στην πρώτη φάση (10 και 13 Σεπτεμβρίου) η μετοχή ανέβηκε αλματωδώς: Από 9,68 ευρώ πήγε μέχρι τα 10,84 σημειώνοντας άνοδο 12% σε δύο συνεδριάσεις, με συναλλαγές 1,28 εκατ. τεμαχίων. Ωθηση δόθηκε με μιά ενορχηστρωμένη καμπάνια γύρω από την “εξαιρετικά επιτυχή” πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ, όπου αναφερόταν ότι το τίμημα είναι 2,1 δισ. ευρώ, ενώ στην πραγματικότητα η ΔΕΗ θα εισπράξει 1,3 δισ. και τα υπολοιπα είναι χρέος που “κουβαλάει” η πωλούμενη εταιρεία.
Διαβάστε σχετικά: ΔΕΗ: 1,3 δισ. το καθαρό τίμημα για το 49% του ΔΕΔΔΗΕ
Οι καινούργιες Ferrari
Κι ενώ όλοι ανέμεναν ότι η μετοχή θα συνεχίσει να ανεβαίνει, ενσωματώνοντας τα οφέλη από την πώληση του ΔΕΔΔΗΕ, άρχισε η αντίστροφη μέτρηση: Οκτώ συνεχείς ημέρες πτώσης, που “προσγείωσε” την τιμή στα 9,31 ευρώ. Σ' αυτό το διάστημα άλλαξαν χέρια περίπου 4,5 εκατ. μετοχές
Τότε ακούστηκε ότι ρευστοποιεί "μικρό μέρος του πακέτου του" το fund Elicon, που κατείχε πάνω από 5% της ΔΕΗ. Σχολιάστηκε μάλιστα ειρωνικά ότι οι διαχειριστές του παίρνουν κάποια κέρδη για να τα κάνουν... καινούργιες Ferrari.
Την Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου έπεσε ακόμη 3,1%, στα 9,02 ευρώ, χωρίς να υπάρχει εμφανής αιτία. Οπως προκύπτει εκ των υστέρων, την αιτία την ήξεραν μόνο οι έχοντες “καλή πληροφόρηση”.
Κι εκεί ήρθε ο “κεραυνός εν αιθρία”: Η ΔΕΗ ανακοίνωσε το απόγευμα – μετά το κλείσιμο της αγοράς -ότι προχωρά σε κολοσσιαία ΑΜΚ 750 εκατ. ευρώ, χωρίς δικαίωμα προτίμησης των υφιστάμενων μετόχων.
Οι “πληροφορημένοι” είχαν πουλήσει εγκαίρως. Οι μικροεπενδυτές και οι μη έχοντες έγκαιρη πληροφόρηση “στριμώχτηκαν στην έξοδο” την επόμενη ημέρα (Παρασκευή), στέλνοντας τη μετοχή στα “Τάρταρα” (-13,5%). Πολλοί παραμένουν εγκλωβισμένοι και οι απώλειές τους ενδέχεται να διευρυνθούν περαιτέρω.
Χάνουν οι νυν μέτοχοι
Η μεγάλη πτώση-απαξίωση της μετοχής διευκολύνει βέβαια τους επίδοξους “μνηστήρες” της ΔΕΗ και τα μεγάλα επενδυτικά χαρτοφυλάκια, που θέλουν όσο το δυνατόν χαμηλότερη τιμή διάθεσης των νέων τίτλων της ΑΜΚ.
Ζημιωμένοι ούτως ή άλλως θα είναι οι μικρομέτοχοι και οι άλλοι τωρινοί μέτοχοι: Καθώς δεν θα ισχύσει δικαίωμα δικαίωμα προτίμησης, δεν έχουν δυνατότητα να πουλήσουν “δικαιώματα”. Για να μην υποστούν μεγάλη ζημία από το dilution, είναι αναγκασμένοι να συμμετάσχουν στην αύξηση – εάν βέβαια διαθέτουν την αναγκαία ρευστότητα.
Ομως και σ' αυτή την περίπτωση θα βρεθούν σε μειονεκτική θέση έναντι των νέων μετόχων, έχοντας μεγαλύτερο κόστος κτήσης (μέσος όρος τιμών κτήσης παλιών και νέων μετοχών.
Η προστασία των μετόχων επαφίεται στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η οποία όμως έχει αποδειχθεί (περιπτώσεις Τρ.Πειραιώς και Alpha Bank) της “φάμπρικα” των μεγάλων ΑΜΚ με κατάργηση του δικαιώματος προτίμησης και παροχή δυνατότητας στους υφιστάμενους μετόχους να πάρουν κατά προτεραιότητα νέες μετοχές.
Οι έρευνες και ο Μύθος του Αισώπου
Μετά από καταγγελίες κομμάτων της αντιπολίτευσης, η Επιτροπή έχει τώρα μπροστά της “πολλή δουλειά”: Πρέπει να ελέγξει όλους τους κωδικούς από τους οποίους έγιναν μεγάλες συναλλαγές μετοχών ΔΕΗ την επίμαχη περίοδο, να κάνει διασταυρώσεις και να προσπαθήσει να εξακριβώσει αν υπήρξαν περιπτώσεις αξιοποίησης εμπιστευτικής ή εσωτερικής πληροφόρησης.
Θα είναι μάλλον ένας “αγώνας άγονος”: Ποτέ μέχρι τώρα η Επιτροπή δεν κατόρθωσε να βρει “ίχνη” inside information σε χρηματιστηριακές συναλλαγές. Και προφανώς δεν θα το κάνει τώρα, που θα βρεθεί αντιμέτωπη με μεγάλα συμφέροντα και πανίσχυρους παίκτες με διασυνδέσεις.
Οι έρευνες θα είναι κάτι σαν την ιστορία με τον κυνηγό και το λιοντάρι, από τους Μύθους του Αισώπου:
Ένας κυνηγός έψαχνε στο δάσος για ίχνη λιονταριού. Συνάντησε έναν ξυλοκόπο και τον ρώτησε: «Ψαχνω ίχνη λιονταριού, μήπως έχεις δει; ή, μήπως ξέρεις πού έχει τη φωλιά του;»
«Όχι μόνο ίχνη αλλά και το ίδιο το λιοντάρι μπορώ να σου δείξω, εδώ κοντά είναι», απάντησε ο ξυλοκόπος.
Ο κυνηγός χλώμιασε, τα δόντια του άρχισαν να χτυπούν απο το φόβο και είπε: «Ἴχνη μόνα ζητῶ, οὐχὶ αὐτὸν τὸν λέοντα». Σε νέα ελληνικά: «Ψάχνω μόνο ίχνη, όχι το ίδιο το λιοντάρι...».
Χ. ΝΙΑΚΑΣ