Σε μια κρίσιμη συνάντηση με τους πολιτικούς προϊσταμένους των Θεσμών, υπό την προεδρία του Γερούν Ντάισελμπλουμ, η οποία θα προηγηθεί της σημερινής συνεδρίασης του Eurogroup, ο Ευκλείδης Τσακαλώτοςθα επιχειρήσει να υπερβεί το σημαντικότερο πολιτική πρόβλημα των διαπραγματεύσεων: την απόλυτη ακαμψία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου σε θέματα που «καίνε» την κυβέρνηση.
Όπως παραδέχονται κυβερνητικά στελέχη, η στάση του Ταμείου ως τώρα μόνο σε διαπραγμάτευση δεν παραπέμπει. Η επικεφαλής του κλιμακίου του ΔΝΤ, Ντέλια Βελκουλέσκου, έχει προκαλέσει απογοήτευση στο οικονομικό επιτελείο, καθώς, όπως λέγεται, επιχειρεί με άκαμπτο τρόπο να επιβάλει τις θέσεις της, χωρίς να συζητεί επί της ουσίας όσα αντιπροτείνει η ελληνική πλευρά.
Ο υπουργός Οικονομικών, στη συνάντηση που θα προηγηθεί του Eurogroup, η οποία έχει και πολιτικό χαρακτήρα, θα θέσει στους συνομιλητές του το ερώτημα αν το ΔΝΤ έχει σκοπό να διαπραγματευθεί σοβαρά και να μετατοπισθεί από ορισμένες ακραίες θέσεις του, ή αν σκοπεύει να διατηρήσει την ίδια στάση, θέτοντας σε κίνδυνο την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ως τώρα η κυβέρνηση έχει επιχειρήσει, διαπιστώνοντας την ανελαστικότητα του Ταμείου, να επινοήσει εναλλακτικές λύσεις, για να μην καταλήξει η διαπραγμάτευση σε απόλυτο αδιέξοδο. Για παράδειγμα, έχει προτείνει να κλείσει η αξιολόγηση του ευρωπαϊκού προγράμματος και να συζητηθούν αργότερα τα μέτρα για την περίοδο μετά το 2018, για τα οποία έχει τον πρώτο λόγο το Ταμείο. Ή να μετατεθεί στην τρίτη αξιολόγηση η διαπραγμάτευση για τα εργασιακά, όπου οι θέσεις Αθήνας-Ταμείου παραμένουν σε τεράστια απόσταση.
Αυτές οι προτάσεις είναι πιθανό να επανέλθουν στο τραπέζι της συζήτησης στη σημερινή σύσκεψη, ως λύσεις για απεμπλοκή των διαπραγματεύσεων, στην περίπτωση που ο Πόουλ Τόμσεν, επικεφαλής του ευρωπαϊκού σκέλους του Ταμείου, παραμείνει αδιάλλακτος. Κυβερνητικά στελέχη δεν κρύβουν την ανησυχία τους για το ενδεχόμενο να δώσει τελεσίγραφο ο «σκληρός» Π. Τόμσεν, δηλώνοντας ότι η Ελλάδα ζητάει δάνειο, το Ταμείο θέτει τους όρους του και αυτοί είναι αδιαπραγμάτευτοι.
Για να καταδείξουν την αδιαλλαξία του Ταμείου, κυβερνητικά στελέχη σημειώνουν χαρακτηριστικά την εμμονή του σε ένα «πακέτο» μέτρων 2% του ΑΕΠ το 2019, χωρίς να γίνεται δεκτή ακόμη και μια οριακή μείωση στο 1,8% του ΑΕΠ, ώστε να ανοίξουν κάποια περιθώρια για να προστατευθούν χαμηλοσυνταξιούχοι.
Αντίστοιχα, στα εργασιακά, το Ταμείο επιμένει σε μέτρα-σοκ, όπως η πλήρης απελευθέρωση των απολύσεων από διοικητικές διαδικασίες, με αύξηση του μηνιαίου ορίου στο 8-10%, ενώ απορρίπτει κατηγορηματικά την επαναφορά των κλαδικών διαπραγματεύσεων, που αποτελούν κοινή πρακτική στον ευρωπαϊκό χώρο.
Ακόμη και στη διαπραγμάτευση για τα λεγόμενα «αντίμετρα», όπου θα μπορούσαν να αφεθούν κάποια περιθώρια στην κυβέρνηση να εφαρμόσει δικά της μέτρα πολιτικής, το Ταμείο βάζει φραγμούς σε μέτρα που θα μπορούσαν να γίνουν «σημαίες» της κυβέρνησης, όπως οι μειώσεις του ΕΝΦΙΑ και του φόρου εισοδήματος, ενώ συμφωνεί με μέτρα κοινωνικής πολιτικής, όπως τα γεύματα στα σχολεία, ή οι πρόσθετες θέσεις σε παιδικούς σταθμούς, τα οποία είναι σημαντικά, αλλά δεν έχουν την πολιτική βαρύτητα που χρειάζεται για να «εξισορροπηθούν» βαριά μέτρα, όπως η μείωση του αφορολόγητου ορίου και των συντάξεων.
Κυβερνητικά στελέχη τονίζουν ότι οι διαφωνίες με το Ταμείο θα μπορούσαν να ξεπερασθούν, αν επιδείκνυε κάποια διαλλακτικότητα στο θέμα των εργασιακών και, πρωτίστως, για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Ο κ. Τσακαλώτος αναμένεται να τονίσει στη σημερινή σύσκεψη ότι μια συμφωνία που θα θέτει επ’ αόριστον «στον πάγο» τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, μετατρέποντας την Ελλάδα σε μια ειδική περίπτωση στον ευρωπαϊκό χώρο, δεν μπορεί να υποστηριχθεί από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και θα γίνει ορατός ο κίνδυνος ενός αδιεξόδου στη διαπραγμάτευση.
Ο υπουργός Οικονομικών πιστεύει ότι, εάν βρεθεί λύση για να «ξεκλειδώσει» το θέμα των εργασιακών, η συμφωνία μπορεί να οριστικοποιηθεί στο Eurogroup της 7ης Απριλίου. Αν όχι, μπαίνουμε σε περιπέτεια...
