Το κόστος δανεισμού των επιχειρήσεων αλλά και των νοικοκυριών στην Ευρώπη έχει εκτοξευθεί στα ύψη, εξαιτίας των αλλεπάλληλων αυξήσεων επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες και δη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Οι δανειολήπτες είναι αντιμέτωποι με ένα «βουνό» από χρέη και οι φόβοι για χρεωκοπίες σε επιχειρήσεις έχουν «γιγαντωθεί». Διεθνείς αναλυτές και οίκοι αξιολόγησης που πήραν μέρος σε έρευνα του Bloomberg σκιαγραφούν με μελανά χρώματα το… μέλλον των δανειοληπτών, προβλέποντας «λουκέτα» σε επιχειρήσεις, μείωση των επενδύσεων και θέσεων εργασίας.
Mπορεί οι αυξήσεις των επιτοκίων να κορυφώνονται στην Ευρώπη, αλλά για τους καταναλωτές, τις εταιρείες και τις κυβερνήσεις που δανείστηκαν τρισεκατομμύρια ευρώ την εποχή του εξαιρετικά χαμηλού κόστους δανεισμού, υπάρχει ακόμα πολύς πόνος τα επόμενα χρόνια, αναφέρεται χαρακτηριστικά στο άρθρο του Bloomberg.
Αν και η προσαρμογή είναι επώδυνη σε πολλά μέρη, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, το σοκ είναι ιδιαίτερα μεγάλο στην Ευρώπη, όπου τα επιτόκια ήταν κάτω από το μηδέν για οκτώ χρόνια.
Πολλοί δανειολήπτες καθυστέρησαν την αναχρηματοδότηση με την ελπίδα ότι τα επιτόκια θα υποχωρούσαν ξανά. Αλλά με τις οικονομίες να έχουν σε μεγάλο βαθμό καλύτερες επιδόσεις από το αναμενόμενο, αυτό φαίνεται όλο και πιο απίθανο.
Οι επενδυτές προβλέπουν ότι τα επόμενα χρόνια θα υπάρξουν χρεοκοπίες και περικοπές δαπανών, καθώς μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματος των εταιρειών, των νοικοκυριών και του κράτους πηγαίνει στη χρηματοδότηση του χρέους.
Η μεγάλη δυσκολία αντανακλάται στη διαφορά μεταξύ των τόκων που πληρώνουν σήμερα οι εταιρείες και οι κυβερνήσεις και του ποσού που θα πλήρωναν, αν έπρεπε να αναχρηματοδοτήσουν το χρέος τους με τα σημερινά επίπεδα επιτοκίων. Με εξαίρεση κάποιους μήνες την περίοδο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, ο δείκτης αυτός ήταν πάντα αρνητικός, ενώ σήμερα κινείται στο ύψος – ρεκόρ των 1,5 ποσοστιαίων μονάδων.
Το 2025-2026 η περίοδος αναχρηματοδότησης
Για τις ευρωπαϊκές εταιρείες, πολλές από τις οποίες δανείσθηκαν πολύ στη διάρκεια της πανδημίας, η περίοδος μεγάλης αναχρηματοδότησης του χρέους θα ξεκινήσει το 2025 και θα κορυφωθεί το 2026. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες με ακριβό δανεισμό έχουν χρέος άνω των 430 δις. ευρώ που θα λήξει στο δεύτερο μισό της τρέχουσας δεκαετίας, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
Ωστόσο, το ποσοστό χρεοκοπιών ευάλωτων επιχειρήσεων δεν αναμένεται να πλησιάσει καν το ποσοστό στην περίοδο της χρηματοπιστωτικής κρίσης, όταν είχε φτάσει το 13,4%. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s προβλέπει ότι το παγκόσμιο ποσοστό πτωχεύσεων θα κορυφωθεί στο 4,7% τον Μάρτιο του 2024, ενώ για την Ευρώπη θα φθάσει στο 3,8% στα μέσα του επόμενου έτους.