Πρωταθλήτρια στις αποκρατικοποιήσεις των τραπεζών είναι η Ελλάδα, σύμφωνα με ανάλυση του Bloomberg, το οποίο μελετά το «φαινόμενο» αποχώρησης αρκετών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων από τα μετοχικά κεφάλαια των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Η Ελλάδα αποτελεί σημείο αναφοράς εξαιτίας των αποεπενδύσεων που πραγματοποίησε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Σύμφωνα με το πρακτορείο κατά τη διάρκεια ενός μόλις έτους, το κράτος πούλησε ως επί το πλείστον τα μερίδιά του στον τραπεζικό τομέα. Η πρόσφατη πώληση μεριδίου στην Εθνική Τράπεζα προστέθηκε σε ένα πρόγραμμα που έχει αποφέρει στην κυβέρνηση 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ τους τελευταίους 12 μήνες και ουσιαστικά κατέστησε, εκ νέου, τον κλάδο ιδιωτικό.
Ο ρυθμός αυτών των πωλήσεων καθιστά την Ελλάδα μία ειδική περίπτωση, αλλά δεν είναι η μόνη που επιστρέφει τις τράπεζες στους επενδυτές. Από την Ιρλανδία και την Ιταλία έως το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πωλούν μερίδια που κατείχαν από την περίοδο της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Εξαργυρώνουν την εκτίναξη των αποτιμήσεων για να καλύψουν τις «τρύπες» που έχουν ανοίξει στους προϋπολογισμούς τους, προτού η πτώση των επιτοκίων αρχίσει να επιβαρύνει και πάλι την κερδοφορία των τραπεζών.
Οι «καθαροί» ισολογισμοί και το τάιμινγκ για τις αποκρατικοποιήσεις
Το κλειδί για την επιτυχία αυτή στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης ήταν μια επίπονη διαδικασία εξυγίανσης των ισολογισμών που υπέφεραν από υψηλά επίπεδα μη εξυπηρετούμενων δανείων, σημειώνει το Bloomberg. Οι ελληνικές τράπεζες μείωσαν τα επισφαλή δάνειά τους από την κορύφωση του 2016, όταν περισσότεροι από 9 στους 10 δανειολήπτες καθυστερούσαν τις πληρωμές τους, σε λιγότερο από 1 στους 10 πέρυσι.
Οι ισχυρότεροι ισολογισμοί και τα υψηλότερα κέρδη σήμαιναν ότι οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες είχαν φέτος τη δυνατότητα να πληρώσουν μέρισμα για πρώτη φορά από το 2008. Η οικονομική ανάκαμψη βοήθησε στην προσέλκυση ξένων επενδυτών, καθώς το δημόσιο χρέος της Ελλάδας αναβαθμίστηκε σε επενδυτική βαθμίδα πέρυσι.
«Το δίχτυ ασφαλείας του κράτους αποσύρθηκε, αλλά αυτό συνέβη σε μια εποχή που οι τράπεζες παρουσίαζαν ήδη πολύ ισχυρά σημάδια ανάκαμψης», δήλωσε ο ο Ηλίας Ξηρουχάκης, επικεφαλής του ΤΧΣ και πρόσθεσε «ήταν η κατάλληλη στιγμή για εμάς να φύγουμε».
Η Ελλάδα έχει αποφύγει προβλήματα με διάθεση επιθετικών εξαγορών των τραπεζών, πουλώντας το μεγαλύτερο μέρος των τραπεζικών της συμμετοχών σε τράπεζες και χρηματοοικονομικούς επενδυτές. Η μόνη εξαίρεση ήταν όταν η UniCredit παρενέβη πέρυσι για να αποκτήσει μερίδιο περίπου 9% στην Alpha Bank, σε μια συμφωνία που είδε επίσης την ιταλική τράπεζα να αποκτά τη ρουμανική μονάδα της Alpha Bank για να δημιουργήσει έναν κορυφαίο τραπεζικό όμιλο στη χώρα αυτή.
Η Ιταλία και η Ισπανία
Η Ιταλία, επίσης, επωφελείται μετά την απαλλαγή των τραπεζών, συμπεριλαμβανομένης της Banca Monte dei Paschi di Siena, από τα κόκκινα δάνεια, ανοίγοντας το δρόμο για την επιστροφή της σε πλήρη ιδιωτική ιδιοκτησία. Η κυβέρνηση θέλει τώρα η Monte Paschi να διαδραματίσει ρόλο στην εγχώρια εξυγίανση μόλις αποδεσμευτεί πλήρως από τον κρατικό έλεγχο, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Τζιανκάρλο Τζιοργκέτι, σε πρόσφατη συνέντευξη στο Bloomberg.
Στην εν λόγω αγορά έχουν ήδη πραγματοποιηθεί συμφωνίες τα προηγούμενα χρόνια. Το 2020, η Intesa Sanpaolo εξαγόρασε την Unione di Banche Italiane για να δημιουργήσει έναν εθνικό πρωταθλητή και να κρατήσει έναν πολύτιμο διαχειριστή πλούτου μακριά από τα χέρια των ανταγωνιστών. Η ιταλική μονάδα της γαλλικής Credit Agricole απέκτησε τον έλεγχο της Credito Valtellinese το επόμενο έτος.
Η Ισπανία, επίσης, είδε μια σειρά συγχωνεύσεων, καθώς η κυβέρνηση πίεσε να προχωρήσει στην πώληση τραπεζών και των περιουσιακών τους στοιχείων που είχαν περιέλθει σε κρατικά χέρια κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης των ακινήτων. Αυτό επέτρεψε στους μεγαλύτερους δανειστές της χώρας να εδραιώσουν τη θέση τους και να επεκταθούν ακόμη και στο εξωτερικό.
Το κράτος εξακολουθεί να κατέχει το 18% της CaixaBank, αφού η εν λόγω εταιρεία συμφώνησε πριν από τέσσερα χρόνια να αγοράσει την Bankia, η οποία διασώθηκε το 2012. Η Ισπανία έχει δηλώσει ότι θέλει η τιμή της μετοχής της CaixaBank να αυξηθεί περαιτέρω πριν αρχίσει να πουλάει τη συμμετοχή της.