Τα χαρτιά της για το σχέδιο εξυγίανσης της ΔΕΗ ανοίγει το Σαββατοκύριακο η κυβέρνηση, στη συζήτηση των προγραμματικών της δηλώσεων στη Βουλή, και όλα δείχνουν ότι θα είναι πολύ δύσκολο να αποκλεισθεί μια αύξηση στα τιμολόγια της ΔΕΗ, ενώ για τη μείωση του μεριδίου της δημόσιας επιχείρησης στην αγορά και την κατάργηση του μονοπωλίου στο λιγνίτη φαίνεται ότι αναβιώνει το σχέδιο για «μικρή ΔΕΗ», αυτή την φορά με δημιουργία δύο ή τριών «μικρών ΔΕΗ», που θα περιέλθουν σε ιδιώτες επενδυτές.
Ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, παρότι επανειλημμένα μίλησε για τα προβλήματα της ΔΕΗ και την ανάγκη να αντιμετωπισθούν κατά προτεραιότητα από τη νέα κυβέρνηση, κράτησε ως τώρα κλειστά τα χαρτιά του για το σχέδιο που θα παρουσιάσει στη Βουλή, το οποίο συζήτησε χθες και σε συνάντηση με τους εκπροσώπους του κουαρτέτου των δανειστών.
Για το θέμα των τιμολογίων, που «καίει» τους καταναλωτές, η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι θέλει να αποφύγει τις αυξήσεις. Όμως, έγινε σαφές τις τελευταίες ημέρες ότι όλοι παράγοντες της αγοράς βλέπουν σαν μονόδρομο την αύξηση των τιμολογίων:
- Η απερχόμενη διοίκηση της ΔΕΗ, δια στόματος του αντιπροέδρου, Γιώργου Ανδριώτη, άσκησε κριτική στην απελθούσα κυβέρνηση για την απόφασή της, στο τέλος του 2018, να μην επιτρέψει την αύξηση που είχε ζητηθεί από τη ΔΕΗ. Όπως τόνισε ο κ. Ανδριώτης, μιλώντας στο συνέδριο του Economist, αυτή η απόφαση επέδρασε δυσμενώς και στο κόστος δανεισμού της επιχείρησης, αφού δεν έγινε δυνατό να εκδοθεί ομολογιακό δάνειο με χαμηλό κόστος.
- Οι παράγοντες της αγοράς ενέργειας συμφωνούν ότι είναι αναγκαία η αύξηση των τιμολογίων για την εξυγίανση της αγοράς, καθώς, όπως τόνισε επίσης στο συνέδριο του Economist ο διευθυντής της Protergia, Ντίνος Μπενρουμπή, η ΔΕΗ πουλάει κάτω του κόστους και αυτό δημιουργεί ένα έλλειμμα της τάξεως του 1 δισ. ευρώ στην αγορά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, και οι τράπεζες ασκούν πίεση στην κυβέρνηση για την αύξηση των τιμολογίων, καθώς είναι ο μόνος τρόπος για άμεση βελτίωση της οικονομικής της κατάστασης, ώστε να σταματήσει και η παραβίαση των όρων δανεισμού της (covenants).
Σε αυτό το πλαίσιο, ακόμη και αν ο κ. Χατζηδάκης δεν αναγγείλει από το βήμα της Βουλής αυτό το Σαββατοκύριακο την αύξηση των τιμολογίων, βέβαιο θεωρείται ότι δεν θα την αποκλείσει, ώστε να έχει ελευθερία χειρισμών το αμέσως επόμενο διάστημα, όταν θα οριστικοποιηθεί και ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για την ΔΕΗ.
Πολλές μικρές ΔΕΗ...
Πέρα από τα άμεσα μέτρα βελτίωσης των οικονομικών δεδομένων για τη ΔΕΗ, όμως, η κυβέρνηση καλείται να διαμορφώσει ένα νέο πλάνο για τη μείωση του μεριδίου της εταιρείας στο 50% και την κατάργηση της μονοπωλιακής θέσης της στη λιγνιτική παραγωγή, σύμφωνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση έχει καταλήξει στην απόφαση να σταματήσουν οι δημοπρασίες ισχύος (ΝΟΜΕ), που καθιερώθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση ως βασικό μέτρο μείωσης του μεριδίου της στην αγορά στο 50%. «Πρόκειται για τραγελαφική ρύθμιση που δεν έχει παγκόσμιο προηγούμενο. Η ΔΕΗ δουλεύει για να χάνει πελάτες», τόνισε χαρακτηριστικά αυτή την εβδομάδα ο Κωστής Χατζηδάκης (μιλώντας στον ΣΚΑΪ).
Στο ερώτημα πώς θα μειωθεί το μερίδιο χωρίς τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ και με δεδομένο ότι απέτυχε και το σχέδιο πώλησης λιγνιτικών σταθμών, μετά τον άκαρπο διαγωνισμό, η κυβέρνηση φαίνεται ότι προκρίνει μια παραλλαγή του παλιού σχεδίου για τη «μικρή ΔΕΗ», δηλαδή για την απόσχιση μονάδων από τη ΔΕΗ, με στόχο να δημιουργηθεί μια νέα εταιρεία με το ένα τρίτο της αγοράς, τόσο σε παραγωγή, όσο και σε πωλήσεις.
Με τις σημερινές συνθήκες θεωρείται δύσκολη και υψηλού ρίσκου η δημιουργία μιας τόσο μεγάλης εταιρείας που θα πωληθεί σε «παίκτη» του ιδιωτικού τομέα, καθώς σε αυτό το διαγωνισμό θα είχαν τον πρώτο λόγο εταιρείες από τη διεθνή αγορά, που δεν είναι βέβαιο αν θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον για την Ελλάδα.
Έτσι, η κυβέρνηση προσανατολίζεται σε ένα πιο ευέλικτο μοντέλο, για τη δημιουργία δύο ή και περισσότερων μικρών εταιρειών, στις οποίες θα εισφερθούν λιγνιτικές μονάδες και υδροηλεκτρικοί σταθμοί της ΔΕΗ, ώστε να ικανοποιηθεί και το αίτημα των εγχώριων εταιρειών ενέργειας να αποκτήσουν πρόσβαση σε όλους τους πόρους παραγωγής ηλεκτρισμού, δηλαδή σε λιγνίτη και υδροηλεκτρικά.
Εφόσον αυτό το σχέδιο εγκριθεί από την Κομισιόν, που θα έχει και τον τελευταίο λόγο, εκτιμάται ότι οι διαγωνισμοί μπορούν να προχωρήσουν στις αρχές του 2019, ενώ άμεσα θα σταματήσουν οι διαγωνισμοί ΝΟΜΕ, που προκαλούν σημαντική «αιμορραγία» στην ΔΕΗ, ώστε να βελτιωθούν τα οικονομικά αποτελέσματα της τρέχουσας χρήσης.