Νοικοκυριά και επιχειρήσεις πλήρωσαν το 2021 φόρους για εισόδημα, αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών, κατοχή και μεταβιβάσεις ακινήτων και αυτοκινήτων συνολικού ύψους 48,132 δις. ευρώ. Το ποσό αυτό είναι αυξημένο κατά 4,933 δις. ευρώ σε σχέση με το 2020 και η ΑΑΔΕ «πέτυχε» το στόχο που είχε τεθεί κατά 98,93%.
Η αύξηση των φοροεσόδων ήταν αναμενόμενη λόγω της υψηλής ανάκαμψης της οικονομίας και της ανόδου των εισοδημάτων. Ωστόσο επιπλέον πόρους κατά 120,7 εκατ. ευρώ έφεραν στα κρατικά ταμεία οι νέες αντικειμενικές αξίες καθώς πολλοί φορολογούμενοι έσπευσαν να αγοράσουν ακίνητα ή να κλείσουν εκκρεμότητες με κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές εντός του 2021 για να αποφύγουν έξτρα επιβαρύνσεις.
Τα μόνα έσοδα που εμφάνισαν μείωση ήταν από την εισφορά αλληλεγγύης λόγω της αναστολής της για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα και από την προκαταβολή φόρου επαγγελματιών και επιχειρήσεων λόγω του «κουρέματος».
Η έκθεση της ΑΑΔΕ
Αναλυτικότερα με βάση τα στοιχεία της ΑΑΔΕ για τις αυξήσεις στις βασικές κατηγορίες φόρων προκύπτουν τα εξής:
1. Φόρος εισοδήματος Φυσικών Προσώπων. Οι εισπράξεις ήταν αυξημένες κατά 23,79 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν σε 10,178 δις. ευρώ. Από τις επιμέρους αναλυτικούς λογαριασμούς προκύπτει ότι οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται στα έσοδα από την εκκαθάριση των δηλώσεων (275,72 εκατ. ευρώ), από την παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από μισθούς και συντάξεις (349,38 εκατ. ευρώ) και στα έσοδα από την παρακράτηση φόρου στο εισόδημα πλην μισθών και συντάξεων (97,16 εκ. ευρώ). Στον αντίποδα μείωση κατά 587,2 εκατ. ευρώ εμφανίζουν τα έσοδα από ειδική εισφορά αλληλεγγύης και κατά 119,94 εκ. ευρώ από την προκαταβολή φόρου. Η μείωση των εσόδων από ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα μέσα στο 2021 αντανακλά την απαλλαγή από ειδική εισφορά αλληλεγγύης όλων των εισοδημάτων από εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα με εξαίρεση τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία στο δημόσιο τομέα, από κεφάλαιο (μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα και ακίνητη περιουσία) καθώς και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου. Επιπρόσθετα υπήρξε μείωση από 100% σε 55% της προκαταβολής του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων που προκύπτει από επιχειρηματική δραστηριότητα.
2. Φόρος εισοδήματος Εταιρειών. Τα έσοδα αυξήθηκαν κατά 1,014 δις ευρώ και διαμορφώθηκαν στα 3,374 δις. ευρώ. Η άνοδος οφείλεται κυρίως στο φόρο στο εισόδημα Νομικών Προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα που αυξήθηκε κατά 553,14 εκατ. ευρώ με βάση την εκκαθάριση των δηλώσεων και κατά 258,08 εκατ. ευρώ από την προκαταβολή φόρου για το επόμενο έτος. Σημειώνεται ότι για το φορολογικό έτος 2020 (δηλώσεις 2021) η προκαταβολή του φόρου εισοδήματος μειώθηκε από 100% σε 70%.
3. Φόροι μεταβίβασης ακινήτων. Τα έσοδα που εισπράχθηκαν από το φόρο στη μεταβίβαση οικοδομών ήταν αυξημένα σε σχέση με το 2020 κατά 69,08 εκατ. ευρώ, από τον φόρο στη μεταβίβαση οικοπέδων και αγροκτημάτων κατά 33,06 εκατ. ευρώ και κατά 40,8 εκατ. ευρώ στη συγκέντρωση κεφαλαίων. Η έκρηξη στις αγοραπωλησίες ακινήτων έφερε 360 εκατ. ευρώ στα κρατικά ταμεία. Παράλληλα τα έσοδα από φόρους και τέλη κληρονομιών αυξήθηκαν κατά 14,19 εκατ. ευρώ και από φόρους και τέλη δωρεών, γονικών και λοιπών παροχών κατά 3,74 εκατ. ευρώ.
4. ΕΝΦΙΑ. Οι εισπράξεις εμφανίζονται αυξημένες κατά 235,33 εκατ. ευρώ και διαμορφώνονται στα 2,614 δις. ευρώ πράγμα που αποδίδεται στις δηλώσεις στους δήμους για τα αδήλωτα τετραγωνικά καθώς και στις μεταβολές της περιουσιακής κατάστασης των φορολογούμενων.
5. Ειδικοί φόροι κατανάλωσης. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις εντοπίζονται κυρίως στα έσοδα από Ε.Φ.Κ. βενζινών (120,63 εκατ. ευρώ), από Ε.Φ.Κ. αιθυλικής αλκοόλης και αλκοολούχων προϊόντων (56,8 εκατ. ευρώ), από Ε.Φ.Κ. diesel κίνησης (55,88 εκατ. ευρώ) καθώς και από Ε.Φ.Κ. στα προϊόντα καπνού (32,33 εκατ. ευρώ) Στον αντίποδα, η μεγαλύτερη μείωση παρουσιάζεται στα έσοδα από Ε.Φ.Κ. diesel θέρμανσης (70,03 εκατ. ευρώ).
6. ΦΠΑ. Τα έσοδα που εισπράττονται μέσω Δ.Ο.Υ. παρουσίασαν αύξηση κατά 1,223 δις. ευρώ σε σχέση με το 2020 η οποία σχετίζεται με το αυξημένο επίπεδο οικονομικής δραστηριότητας που επέφερε η χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων της υγειονομικής κρίσης, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020.α Τα έσοδα από Φ.Π.Α. που εισπράττονται από τελωνεία καταγράφουν άνοδο κατά 1,199 δις. ευρώ, που οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εσόδων από Φ.Π.Α λοιπών περιπτώσεων που εισπράττεται μέσω τελωνείων (714,98 εκατ. ευρώ) και από Φ.Π.Α. στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών (321,44 εκατ. ευρώ). Σημειώνεται ότι τα έσοδα από Φ.Π.Α. στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών επηρεάζονται από τις διακυμάνσεις της τιμής του αργού πετρελαίου και των παραγώγων τους διεθνώς. Στο πλαίσιο αυτό αναφέρεται ότι η τιμή του πετρελαίου την περίοδο το 2021 κινήθηκε σε ιδιαιτέρως αυξημένα επίπεδα σε σύγκριση με το 2020.
7. Φόροι στα οχήματα. Τα έσοδα από το τέλος ταξινόμησης στα επιβατικά αυτοκίνητα αυξήθηκαν κατά 43,09 εκατ. ευρώ. Η άνοδος αποδίδεται στο γεγονός ότι η κυκλοφορία καινούργιων και μεταχειρισμένων αυτοκινήτων το 2021 αυξήθηκε κατά 22,1% σε σχέση με το 2020.