Σημαντική αύξηση σε περιστατικά οικονομικής εξαπάτησης πολιτών μέσω διαδικτύου, προκύπτει από τα συγκεντρωτικά στοιχεία της Ανοιχτής Γραμμής Καταγγελιών για το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο, SafeLine, του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ).
Για το έτος 2017, από το σύνολο των καταγγελιών που εξακριβώθηκαν ως παράνομες, το 48% αφορούσε οικονομικές απάτες. Η συγκεκριμένη κατηγορία οικονομικού εγκλήματος, για πρώτη φορά καταλαμβάνει την πλειονότητα των καταγγελιών που λαμβάνει η γραμμή σε ετήσια βάση, ξεπερνώντας κατά πολύ το ποσοστό καταγγελιών παράνομου περιεχομένου, που αγγίζει (για το 2017) το 23% και που τα προηγούμενα χρόνια βρισκόταν στην κορυφή.
Οι καταγγελίες που έλαβε η SafeLine για διαδικτυακές οικονομικές απάτες, αφορούσαν κυρίως διαδικτυακές αγορές, όπου τις περισσότερες φορές οι καταγγέλλοντες δεν παρέλαβαν ποτέ το προϊόν παραγγελίας τους ή το προϊόν που παρέλαβαν δεν ανταποκρινόταν στον προϊόν που είχαν επιλέξει.
Πολλά περιστατικά επίσης, αφορούσαν στο ότι δεν τηρούνταν οι όροι επιστροφής χρημάτων ή αλλαγής προϊόντων. Άλλες καταγγελίες αφορούσαν περιστατικά, όπου, κατόπιν πληρωμής, αναγραφόταν στην ιστοσελίδα ότι το tracking number της παραγγελίας είναι προσωρινώς μη διαθέσιμο.
Οι καταγγέλλοντες, συμπερασματικά -καθώς οι πλειονότητα των καταγγελιών στη SafeLine υποβάλλονται ανώνυμα- είναι ενήλικες, οι οποίοι είτε ζητούν τρόπο να αποζημιωθούν, είτε να πάρουν πίσω τα χρήματά τους, είτε ζητούν να αφαιρεθούν απ΄ το διαδίκτυο οι εν λόγω ιστοσελίδες/διαφημίσεις, προκειμένου να μην υπάρξουν περισσότερα μελλοντικά θύματα.
Στο φάσμα της οικονομικής απάτης, κατά το 2017, η SafeLine έλαβε μεγάλο αριθμό καταγγελιών που σχετίζονταν με παράνομο διαδικτυακό στοίχημα και καταγγελίες για απατηλές αλλά δελεαστικές διαφημίσεις προϊόντων σε πολύ χαμηλές τιμές, που εντοπίστηκαν κυρίως στο κοινωνικό δίκτυο Facebook.
Η SafeLine σημειώνει, ότι προώθησε, ως όφειλε, τις ύποπτες σελίδες για οικονομική απάτη στην Διεύθυνση Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, ενώ παράλληλα ενημέρωσε τους καταγγέλλοντες για τα βήματα που έπρεπε να ακολουθήσουν σε περίπτωση που επιθυμούσαν να κινηθούν δικαστικά, καθώς είναι ο μόνος τρόπος να διεκδικήσουν τα χρήματά τους.
Όσον αφορά τα περιστατικά που αφορούσαν το κοινωνικό δίκτυο Facebook, οι υπεύθυνοι της SafeLine ενημέρωσαν τους διαχειριστές με τους οποίους διατηρούν στενή επαφή, και στο σύνολό τους το ύποπτο περιεχόμενο αποκλείστηκε άμεσα.
Προσεχώς, η εταιρεία δηλώνει ότι θα δημοσιεύσει και τα συγκεντρωτικά στατιστικά στοιχεία για το έτος 2017, που θα αφορούν όλο το φάσμα των διαδικτυακών εγκλημάτων.
«Οι νέες τεχνολογίες δίνουν την ευκαιρία σε επιτήδειους να ανακαλύπτουν όλο και περισσότερους τρόπους για να εξαπατούν πολίτες και επιχειρήσεις και να επιχειρούν στοχευμένες επιθέσεις αλίευσης προσωπικών δεδομένων.
Για το λόγο αυτό, το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου συνιστά την προσοχή των χρηστών όταν πραγματοποιούν οικονομικές συναλλαγές μέσω διαδικτύου» όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση.
Αναλυτικές πληροφορίες μπορούν να βρουν, όσοι το επιθυμούν, στην εφαρμογή «feelsafe @e-commerce» που δημιουργήθηκε από τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, σε συνεργασία με την Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας.
H SafeLine ξεκίνησε τη λειτουργία της στις 14 Απριλίου 2003. Είναι η μοναδική ανοικτή γραμμή καταγγελιών παράνομου περιεχομένου στο Διαδίκτυο και επίσημο μέλος του INHOPE (Διεθνής Σύνδεσμος Ανοικτών Γραμμών Διαδικτύου), από τις 18 Οκτωβρίου 2005.
Βασική μέριμνα της SafeLine είναι η εξάλειψη φωτογραφιών και βίντεο που απεικονίζουν κακοποίηση ανηλίκων, καθώς και η προάσπιση του δικαιώματος της ασφαλούς πλοήγησης του παιδιού στο Διαδίκτυο.
Στα παραπάνω προστίθεται και η αντιμετώπιση της παρενόχλησής του μέσω του κυβερνοχώρου ή του κινητού τηλεφώνου, αλλά και η αντιμετώπιση περιεχομένου που αφορά τη βία, το ρατσισμό, την ξενοφοβία και γενικά καθετί το οποίο αντιβαίνει στην ελληνική νομοθεσία.
Το 2008, η SafeLine ένωσε τις δυνάμεις της με την Δράση Ενημέρωσης και Επαγρύπνησης και παράλληλα, δημιουργήθηκε η Γραμμή Βοηθείας Help-line.gr. Οι τρεις δράσεις δημιούργησαν τον Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου, με στόχο μια πιο πολύπλευρη και οργανωμένη προσπάθεια, που ενσωματώνει την ενημέρωση και αφύπνιση του κοινού, την καταγγελία, καθώς και την πρόληψη και βοήθεια κάτω από το ίδιο κοινό έργο.