Η προσέλκυση νέων φορολογικών κατοίκων και επενδύσεων στην Ελλάδα, σε συνάρτηση με την επιστροφή Ελλήνων που είχαν αναζητήσει τη φορολογική τους έδρα στο εξωτερικό, αποτελεί έναν εκ των βασικών «στοιχημάτων» του υπουργείο Οικονομικών. Το… στοίχημα φαίνεται πως κερδίζεται, καθότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, περισσότεροι από 80 ξένοι επενδυτές ζήτησαν να καταστούν φορολογικοί κάτοικοι της χώρας μας, εγκαταλείποντας χώρες όπως το Μονακό, το Χονγκ Κονγκ.
Την ίδια στιγμή 1.000 Έλληνες, οι οποίοι είχαν φύγει από τη χώρα την περασμένη δεκαετία, υπό το βάρος της κρίσης, σε ένα τεραστίων διαστάσεων brain drain, έχουν υποβάλει αιτήσεις για να μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα, μετά την παροχή φορολογικών κινήτρων από την κυβέρνηση.
Όπως ανακοίνωσε σήμερα το ΥΠΟΙΚ, περισσότεροι από 80 ξένοι επενδυτές έγιναν φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος, πληρώνοντας μάλιστα και το ανάλογο τίμημα, έχοντας καταβάλει το 2020 και το 2021 συνολικά 9,4 εκατομμύρια σε φόρους. Η πλειοψηφία των επενδυτών προέρχεται από το Ηνωμένο Βασίλειο (22), ενώ ακολουθεί η Ελβετία (12) και Κύπρος (7). Επίσης προέρχονται, όπως προαναφέρθηκε, από το Χονγκ Κονγκ και το Μονακό, καθώς και από χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά, τη Ρωσία, τις ΗΠΑ και τον Καναδά.
Σε ότι αφορά τα έσοδα που έχουν εισρεύσει στα δημόσια ταμεία αυτά ανέρχονται σε 9,4 εκατ. ευρώ, με τελική έγκριση αιτήσεων 75 επενδυτών και 23 συγγενών τους από 21 χώρες, ενώ αναμένονται σημαντικά έσοδα λόγω του μεγάλου αριθμού αιτήσεων για το μέτρο τόσο των συνταξιούχων αλλοδαπής όσο και των εργαζόμενων και αυτοαπασχολούμενων.
Την τελευταία διετία το υπουργείο Οικονομικών θεσμοθέτησε ένα ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο παροχής φορολογικών κινήτρων, με στόχο την προσέλκυση νέων φορολογικών κατοίκων και επενδύσεων στην Ελλάδα.
Το πλαίσιο, όπως ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών κ.Σταϊκούρας,περιλαμβάνει ένα τετράπτυχο παρεμβάσεων, οι οποίες έχουν, ήδη, συγκεντρώσει μεγάλο ενδιαφέρον από επενδυτές, αλλοδαπούς συνταξιούχους και εργαζόμενους, αποφέροντας σημαντικά έσοδα για τα δημόσια ταμεία και πολλαπλά οφέλη για τη χώρα μας.
1ον. Η αρχή έγινε με τον Νόμο 4646/2019, που εισήγαγε στην Ελλάδα τον θεσμό του "διαμένοντος μη κατοίκου" (Non-Dom), για την προσέλκυση φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής - επενδυτών, οι οποίοι, μεταφέροντας τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα και πραγματοποιώντας σημαντικές επενδύσεις στην πατρίδα μας, επωφελούνται - για διάστημα έως 15 ετών - από εναλλακτική φορολόγηση του εισοδήματος αλλοδαπής προέλευσης.
2ον. Στη συνέχεια, ο Νόμος 4714/2020 επέκτεινε την εναλλακτική φορολόγηση εισοδήματος σε συνταξιούχους της αλλοδαπής, οι οποίοι μεταφέρουν τη φορολογική κατοικία τους στη χώρα μας, με την εφαρμογή συντελεστή 7% για τα εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης.
3ον. Επιπλέον, με τον Νόμο 4758/2020 θεσπίστηκαν φορολογικά κίνητρα για την προσέλκυση αλλοδαπών εργαζόμενων και αυτοαπασχολούμενων, αλλά και Ελλήνων που έφυγαν από τη χώρα στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, ώστε να μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία και να δραστηριοποιηθούν επαγγελματικά στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, για τις προαναφερθείσες κατηγορίες φυσικών προσώπων - μισθωτών ή ελεύθερων επαγγελματιών - καθιερώθηκε απαλλαγή κατά 50% από τον φόρο εισοδήματος και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, για διάστημα έως 7 έτη, υπό την προϋπόθεση πλήρωσης νέας θέσης μισθωτής εργασίας ή έναρξης νέας δραστηριότητας.
Πρόκειται για ένα μέτρο που συμβάλλει σημαντικά στην προσπάθεια του brain gain, δηλαδή της επιστροφής στην πατρίδα μας από το εξωτερικό ανθρώπινου δυναμικού με υψηλό επίπεδο γνώσεων, επαγγελματικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων.
4ον. Το «κουαρτέτο» παρεμβάσεων ολοκληρώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο, με τον Νόμο 4778/2021, με τον οποίο διαμορφώθηκαν σαφείς και διαφανείς κανόνες για τη σύσταση και λειτουργία εταιρειών ειδικού σκοπού διαχείρισης οικογενειακής περιουσίας (Family Offices), λαμβάνοντας υπόψη βέλτιστες διεθνείς πρακτικές φορολόγησης.
Πλαίσιο που τίθεται σε πλήρη εφαρμογή το προσεχές διάστημα, με την έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης για τις υπηρεσίες τις οποίες μπορούν - ενδεικτικά - να παρέχουν τα Family Offices.
Παρότι η υλοποίηση του πλαισίου παροχής φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση νέων φορολογικών κατοίκων και επενδύσεων στην Ελλάδα ξεκίνησε υπό εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες, εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης, η άμεση αποδοτικότητά του αποτυπώνεται, ήδη, στα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Φορολογικής Πολιτικής και Δημόσιας Περιουσίας, τα οποία θα παρουσιαστούν πιο αναλυτικά στη συνέχεια.