Πολιτική

Απο τη Mare Nostrum στην Μπρατισλάβα


Πριν μερικά χρόνια οι περισσότεροι αντιμετώπιζαν το θέμα των απελπισμένων μεταναστών που ρισκάρουν τη ζωή τους για να διασχίσουν την Μεσόγειο σε βάρκες και σαπιοκάραβα, πληρώνοντας ταυτόχρονα μερικές χιλιάδες ευρώ ,από την ανθρωπιστική του διάσταση. Λιγότεροι έβλεπαν την πολιτική του διάσταση και ακόμη την άρρηκτη σχέση του φαινομένου, με την κρίση χρέους στην ευρωζώνη και την απροθυμία των βορειοευρωπαίων να στηρίξουν οικονομικά τους ακαμάτηδες νότιους που δέχονται την πίεση.

Η έκρηξη των μεταναστευτικών ροών απο το Αιγαίο και τα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν ήταν η πιο τρανταχτή απόδειξη της ευρωπαικής ανεπάρκειας. Η αναστάτωση που προκλήθηκε με τα τείχη και τα φράγματα. Οι καταλυτικές επιπτώσεις που είχε-και έχει- στην εσωτερική πολιτική της Γερμανίας, της Αυστρίας , της Μεγάλης Βρετανίας ανέδειξαν το προσφυγικο σε μείζον πολιτικό ζήτημα το οποίο μπορεί να έχει καταλυτικές επιπτώσεις τόσο σε εθνικό  όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Και φυσικά η σύνοδος της Μπρατισλάβας επιβεβαίωσε αυτό που όλοι γνώριζαν: η ΕΕ είναι απρόθυμη να αποδεχτεί τις διαστάσεις ενός προβλήματος που δεν την βολεύουν. Και στην συγκεκριμένη περίπτωση η αιτία του προβλήματος έγκειται στην οικονομική κρίση που δημιούργησε τις προϋποθέσεις για μία ΕΕ δύο ταχυτήτων.

Η κρίση του ευρώ ουσιαστικά χώρισε την Ευρώπη στα δύο. Στη βόρεια και στη Νότια. Οι νότιοι στην πραγματικότητα για αρκετά χρόνια σήκωσαν-και εξακολουθούν να σηκώνουν- το βάρος της μεταναστευτικής κρίσης, επιβαρύνοντας τους ήδη «τραυματισμένους» προϋπολογισμούς τους. Αντίθετα, οι βόρειες χώρες αρνήθηκαν να αναλάβουν την ευθύνη.

Τρανταχτό παράδειγμα η  Ιταλία. Μία χώρα που όπως και η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει ένα τεράστιο πρόβλημα με χιλιάδες απελπισμένους ανθρώπους οι οποίοι διασχίζουν την πιο επικίνδυνη θαλάσσια διαδρομή του κόσμου, τη Μεσόγειο, αποζητώντας ασφάλεια. Η Ιταλία σήκωσε ένα τεράστιο βάρος.  Τον Οκτώβριο του 2013, ένα σκάφος που μετέφερε περίπου 500 μετανάστες από την Λιβύη, βυθίστηκε στα ανοικτά των ακτών της ιταλικής νήσου Λαμπεντούζα. Τότε, η ιταλική κυβέρνηση αποφάσισε να δράσει. Ξεκίνησε μια μεγάλη επιχείρηση Έρευνας και Διάσωσης, που ονομάστηκε Mare Nostrum. Μέσω της Mare Nostrum, η Ιταλία κατάφερε να διασώσει περισσότερους από 130.000 ανθρώπους. Όμως το χρηματικό κόστος ήταν ιδιαίτερο υψηλό για μία χώρα που ήδη αντιμετωπίζει πρόβλημα υψηλού δημόσιου χρέους.

Σύμφωνα με στοιχεία, το μηνιαίο κόστος  της επιχείρησης αυτής εκτιμάτο στα 12 εκατομμύρια δολάρια περίπου. Σύμφωνα μάλιστα με εκτιμήσεις στελεχών της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες,  το οικονομικό κόστος ήταν περίπου 650 δολάρια για κάθε ζωή που σώθηκε. Η Ιταλία περίμενε ότι το κόστος και η ευθύνη της Mare Nostrum θα το μοιραζόταν και με τα άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι κι αλλιώς, η υψηλή εισροή μεταναστών ήταν, από πολλές απόψεις, ένα πρόβλημα που επηρέαζε ολόκληρη την ήπειρο. Έπεσε έξω όμως στους υπολογισμούς της και έτσι η ιταλική κυβέρνηση τερμάτισε το πρόγραμμα και  η επιχείρηση αντικαταστάθηκε από , την Επιχείρηση Triton,με το ένα τρίτο του προϋπολογισμού, λιγότερο εξοπλισμό και περιορισμένη εξουσιοδότηση.

Οι ροές αυξήθηκαν, ενώ ο αριθμός των θυμάτων ανέβηκε κατακόρυφα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις το 2014, ο αριθμός των μεταναστών που διέρχονταν από την Μεσόγειο αυξήθηκε σε πάνω από 200.000 άτομα, ενώ τα θύματα έφτασαν τις 3.500. Και σε όλα αυτά θα πρέπει να προσθέσει κανείς και το Αιγαίο , που βρίσκεται στο επίκεντρο πάνω απο ένα χρόνο.

Κάπως έτσι, στήθηκε μία αγορά με τζίρους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο και με πλοκάμια που φτάνουν σε όλη την Ευρώπη. Αν μάλιστα αποπειραθεί κάποιος να υπολογίσει το τζίρο που κάνουν οι άνθρωποι αυτοί από τη χώρα προέλευσης τους μέχρι και τη χώρα προορισμού τους, συνυπολογίζοντας και τις δαπάνες διατροφής, στέγασης και νόμιμης ή παράνομης παραμονής και διακίνησης, ίσως συνειδητοποιήσει ότι ο συνολικός λογαριασμός μπορεί να ξεπερνά και το 1 δισ. το χρόνο.

Στη μεταναστευτική κρίση, η νότια Ευρώπη απέδειξε ότι δείχνει ανεκτικότητα, ενώ η βόρεια Ευρώπη προτιμά να σιωπά και αυτό παρά το γεγονός ότι χώρες όπως η Γερμανία και η Σουηδία έχουν το μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων για άσυλο. Και φυσικά για χώρες όπως η Ελλάδα, που αντιμετωπίζει τεράστια δημοσιονομικά προβλήματα αλλά και ένα υπερμεγέθες χρέος, το κόστος που καλείται να επωμιστεί είναι τεράστιο. Ανάλογη δημοσιονομική επιβάρυνση έχει και η Ιταλία, η οποία μπορεί να μην είναι σε Μνημόνια, αλλά το υψηλό δημόσιο χρέος και τα προβλήματα του τραπεζικού της τομέα είναι ήδη βραχνάς για την ίδια και τους πολίτες της.

πηγή: premium.paratiritis