Ενώ το θέμα του ανασχηματισμού παραμένει ανοιχτό και το κομματικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ μετατίθεται –όπως όλα δείχνουν - για τα τέλη Σεπτεμβρίου, η κυβέρνηση επιχειρεί σε πρώτη φάση να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά τα «κέρδη» από τη νέα συμφωνία με τους δανειστές, την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης και την εκταμίευση δόσεων, που αναμένεται ότι θα αναζωογονήσουν τους επόμενους μήνες την οικονομία. Η προσπάθεια συνδυάζεται με κινήσεις για ανασυγκρότηση-διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ και διαμόρφωση νέων εσωκομματικών ισορροπιών, που θα ισχυροποιήσουν την κυβέρνηση εξαλείφοντας εστίες αμφισβήτησης και κριτικής εκ των έσω.
Επενδύοντας στην προοπτική βελτίωσης του οικονομικού και κοινωνικού κλίματος, οι επιτελείς του Μεγάρου Μαξίμου προτιμούν να αποφύγουν τώρα τη διαδικασία του κομματικού προσυνεδριακού διαλόγου, που μόνον εσωτερικές τριβές μπορεί να προκαλέσει, αναδεικνύοντας διαφορές απόψεων. Σε συνεννόηση λοιπόν με την Κουμουνδούρου, το συνέδριο πηγαίνει πίσω και δίνεται προτεραιότητα στον «ανοιχτό διάλογο με την κοινωνία».
Για τους ίδιους λόγους φαίνεται ότι παγώνουν προς το παρόν και τα σχέδια για ανασχηματισμό. Αυτή η εντύπωση διαχέεται με διαρροές από κυβερνητικές πηγές, αλλά το θέμα δεν έχει κλείσει. Παράγοντες της Κουμουνδούρου επισημαίνουν μάλιστα ότι οι διαρροές αυτές δεν αποκλείεται να είναι σκόπιμες, προκειμένου ο πρωθυπουργός να διατηρήσει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού και να μη χρειασθεί να αντιμετωπίσει τώρα τις εύλογες πιέσεις, ή να μπει σε διαπραγματεύσεις με εσωκομματικές ομάδες.
Να ορίσει το πλαίσιο εξελίξεων
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου – όπως και στην Κουμουνδούρου, ενώ όλοι συμφωνούν ότι είναι αναγκαίο ένα «λίφτινγκ» στο κυβερνητικό σχήμα, υπάρχουν διαφορετικές απόψεις ως προς το εύρος, το χαρακτήρα και το σωστό timing του ανασχηματισμού.
Η επικρατέστερη άποψη είναι ότι ανασχηματισμός πρέπει να γίνει μετά το συνέδριο, όταν θα έχουν διαμορφωθεί ευνοϊκότερες εσωκομματικές ισορροπίες. Μέχρι τότε θα έχει «ζυμωθεί» στο κόμμα και στην κοινωνία η ιδέα μιάς διεύρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ προς τον κεντροαριστερό χώρο και θα έχουν γίνει προσεγγίσεις με στελέχη αυτού του χώρου και με εξωκομματικούς που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση, δίνοντας το νέο προφίλ που χρειάζεται.
Αλλοι συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα υποστηρίζουν ότι ο πρωθυπουργός πρέπει να προχωρήσει τώρα σε αναδόμηση του κυβερνητικού σχήματος, θέτοντας με τις επιλογές του το πλαίσιο για τις περαιτέρω εσωκομματικές εξελίξεις και τις κατευθύνσεις της στρατηγικής που πρέπει να ακολουθήσει ο ΣΥΡΙΖΑ στην προσπάθεια διεύρυνσης της εκλογικής του βάσης. Επισημαίνουν επίσης ότι το αφήγημα της «νέας σελίδας» που προσπαθεί να προωθήσει η κυβέρνηση μετά τη συμφωνία με τους δανειστές, θα υποστηριχθεί καλύτερα με έναν άμεσο δομικό ανασχηματισμό.
Τα πρόσωπα και οι επιλογές
Ως προς τα πρόσωπα που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στο νέο σχήμα, υπάρχουν πολλές διαρροές και περισσότερες εικασίες που βλέπουν το φώς τις δημοσιότητας. Εχουν ακουσθεί μέχρι στιγμής τα ονόματα του Φώτη Κουβέλη, των πρώην υπουργών Δημήτρη Ρέππα, Μαριλίζας Ξενογιαννακοπούλου και Νίκου Χριστοδουλάκη, καθώς και δύο πανεπιστημιακών που είχαν συνδεθεί παλαιότερα με το ΠΑΣΟΚ χωρίς να αναλάβουν υπουργικό χαρτοφυλάκιο.
Οσον αφορά τη δομή του νέου σχήματος, όλα τα σενάρια ξεκινούν από το ότι αμετακίνητος και αναντικατάστατος στο ΥΠΟΙΚ είναι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος πιστώνεται στο ενεργητικό του την επιτυχή ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης.
Η σημαντικότερη αλλαγή που προτείνεται από συνεργάτες του πρωθυπουργού – όπως αναφέρουν πληροφορίες – είναι η μετακίνηση του υπουργού Επικρατείας Νίκου Παππά στο υπουργείο Οικονομίας-Ανάπτυξης, όπου θα δοθεί τους επόμενους μήνες η μάχη για την αναθέρμανση της οικονομίας και την προσέλκυση επενδύσεων.
Όπως επισημαίνουν κυβερνητικοί παράγοντες που επικροτούν αυτή την πρόταση, ο νυν υπουργός Επικρατείας διαθέτει το πολιτικό εκτόπισμα για να ηγηθεί αυτής της προσπάθειας, έχει δημιουργήσει προσβάσεις στα διεθνή χρηματοοικονομικά κέντρα και θεωρείται αξιόπιστος συνομιλητής στις Βρυξέλλες, όπου θα ληφθούν το επόμενο 18μηνο σημαντικές αποφάσεις για κατανομή αναπτυξιακών πόρων.
Η «πορεία προς το λαό»
Προς το παρόν, κι ενώ το θέμα του ανασχηματισμού θα παραμένει στο τραπέζι, η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να βελτιώσει την τρωθείσα εικόνα της και να ανακτήσει ό,τι της κόστισε πολιτικά το νέο μνημόνιο.
Από τις κλειστές αίθουσες της διαπραγμάτευσης, υπουργοί και κυβερνητικά στελέχη θα βρεθούν τις επόμενες εβδομάδας «στις πλατείες και στους δρόμους», προσπαθώντας να εξηγήσουν τι κερδίσαμε- τι αποφύγαμε με τη νέα συμφωνία, ποιες είναι τώρα οι προοπτικές και τι μπορεί να κάνει τους επόμενους μήνες η κυβέρνηση για την ανόρθωση της κοινωνίας, προωθώντας μέτρα στήριξης των κοινωνικών ομάδων που έχουν πληγεί περισσότερο.
«Πορεία προς το λαό» αποκαλούν αυτήν την καμπάνια οι επιτελείς της Κουμουνδούρου, επισημαίνοντας ότι πόσο σημαντική είναι για την κυβέρνηση και το κόμμα η απ’ ευθείας επαφή με τον απλό κόσμο, δεδομένης και της «αρνητικής στάσης των συστημικών μέσων ενημέρωσης».
Η δημόσια συζήτηση θα γίνει εφ’ όλης της ύλης, αλλά η κυβέρνηση έχει και μια ξεχωριστή στόχευση: Θέλει να προετοιμάσει την κομματική της βάση – και ευρύτερα την κοινή γνώμη - για τις αποφάσεις που θα κληθεί να λάβει το φθινόπωρο για τα εργασιακά, που αποτελούν μέρος των προαπαιτούμενων για τις επόμενες εκταμιεύσεις.
Παράλληλος στόχος αυτής της εξόρμησης θα είναι η επανασυσπείρωση της κομματικής βάσης και η προσέλκυση νέων μελών στις κομματικές οργανώσεις. Θα ακολουθήσει ξεχωριστή καμπάνια εγγραφής μελών, πριν ξεκινήσουν οι προσυνεδριακές διαδικασίες.