Ενώ η κυβέρνηση προσπαθεί να ισορροπήσει σε τεντωμένο σκοινί, όπου στη μία άκρη βρίσκεται η «ανάγκη» για πρόσθετα μέτρα στήριξης και στην άλλη ο μη εκτροχιασμός των δημοσιονομικών, οι χειμερινές προβλέψεις της Κομισιόν προσθέτουν δεδομένα με ασφαλώς θετικό πρόσημο για τη χώρα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε σε ισχυρή ανοδική αναθεώρηση των εκτιμήσεών της, για τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2021, που τον τοποθετεί στο 8,5%, έναντι του 7,1% που ήταν η πρόβλεψη του Νοεμβρίου. Η εν λόγω διαφορά δύναται να μεταφραστεί, με τη σφραγίδα, μάλιστα, της Κομισιόν, ως στην ύπαρξη ενός έξτρα δημοσιονομικού χώρου, που προσεγγίζει τα 800 εκατομμύρια ευρώ και υπό προϋποθέσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παροχή πρόσθετων μέτρων στήριξης.
Ούτως ή άλλως τόσο το οικονομικό επιτελείο όσο και διεθνείς φορείς και οίκοι, τοποθετούν την ανάπτυξη για το 2021, σε πολύ υψηλά επίπεδα, με πρόσφατο παράδειγμα την Scope Ratings, που την προσδιόρισε στα επίπεδα του 9%. Οι εκτιμήσεις της Κομισιόν, έχουν, βεβαίως βαρύνουσα σημασία και ειδικό βάρος, το οποίο μετράει και στις όποιες αποφάσεις λαμβάνει το οικονομικό επιτελείο.
Για το 2022, η Κομισιόν αναθεώρησε ελαφρώς προς τα κάτω τις προβλέψεις της, 4,9% έναντι 5,2 τον Νοέμβριο, ενώ για το 2023 εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 3,5%.
Σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής, το πραγματικό ΑΕΠ στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 2,7% το τρίτο τρίμηνο του 2021, αντανακλώντας τις ισχυρές εξαγωγικές επιδόσεις και τη σημαντική συμβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης. Η αξιοσημείωτη ανάκαμψη των τουριστικών εισροών το καλοκαίρι βοήθησε την οικονομία να ανακτήσει σημαντικό μέρος των προηγούμενων απωλειών λόγω της πανδημίας COVID-19, ενώ ο βιομηχανικός τομέας ανέκαμψε ισχυρά. Η πρόσφατη εμφάνιση της παραλλαγής Omicron και η σχετική αυστηροποίηση των μέτρων περιορισμού αναμένεται να επηρέασαν την ανάπτυξη το τελευταίο τρίμηνο του 2021, αλλά ο αντίκτυπός της προβλέπεται να εξασθενίσει σε μεγάλο βαθμό κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022. Συνολικά, αναμένεται το πραγματικό ΑΕΠ να έχει αυξηθεί κατά 8,5% το 2021.
Η ανάπτυξη το 2022 προβλέπεται να τονωθεί από επενδύσεις, υποστηριζόμενες από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Καθώς οι καταναλωτικές δαπάνες επιστρέφουν στα προ πανδημίας επίπεδα, η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται επίσης να στηρίξει την ανάπτυξη. Επιπλέον, το εξωτερικό περιβάλλον προβλέπεται να παραμείνει υποστηρικτικό. Ειδικότερα, ο τουρισμός αναμένεται να συνεχίσει να ανακτά τις προηγούμενες απώλειές του, έως ότου επανέλθει πλήρως στα προ πανδημίας επίπεδα μέχρι το τέλος του ορίζοντα πρόβλεψης. Συνολικά, το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 4,9% το 2022 και να μειωθεί στο 3,5% το 2023.
Στο 3,1% ο πληθωρισμός το 2022
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, καθοδηγούμενος κυρίως από τις τιμές της ενέργειας, αυξήθηκε το τελευταίο τρίμηνο του 2021. Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και των καυσίμων αναμένεται να κορυφωθούν το πρώτο τρίμηνο του 2022 και να υποχωρήσουν αργότερα εντός του έτους. Το υψηλό ενεργειακό κόστος αναμένεται να επιβαρύνει στη συνέχεια τα υπόλοιπα στοιχεία του καλαθιού κατανάλωσης. Ο συνολικός πληθωρισμός στην Ελλάδα προβλέπεται σε 3,1% το 2022 και 1,1% το 2023.
Οι μισθολογικές πιέσεις παρέμειναν μέχρι στιγμής περιορισμένες λόγω της μεγάλης ακόμη χαλάρωσης στην αγορά εργασίας. Οι αρχές ανακοίνωσαν αύξηση του κατώτατου μισθού στα μέσα του 2022, το μέγεθος του οποίου θα καθοριστεί αργότερα μέσα στο έτος και ως εκ τούτου δεν συνυπολογίζεται σε αυτήν την πρόβλεψη.
Τέλος, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι κίνδυνοι για τις προβλέψεις παραμένουν αυξημένοι. Παρά την ταχεία ανάκαμψη μέχρι στιγμής, η εξέλιξη της πανδημίας αποτελεί πηγή αβεβαιότητας ιδιαίτερα για τις αφίξεις τουριστών. Επιπλέον, η πρόβλεψη προϋποθέτει μόνο περιορισμένο αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγή από την αξιοσημείωτη αύξηση του κόστους των εισροών. Από την άλλη, το συσσωρευμένο απόθεμα αποταμίευσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα μπορούσε να διευκολύνει μια πιο τολμηρή αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Οι ισχυρές επιδόσεις των εξαγωγών αγαθών από το 2020 θα μπορούσαν να είναι ενδεικτικές διαρθρωτικών βελτιώσεων στον εξωτερικό τομέα, οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν πηγή πρόσθετων ανοδικών κινδύνων.