«Ευτυχισμένος ο νέος χρόνος. Εύχομαι στη Ρουμανία τα καλύτερα για την πρώτη της Προεδρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είμαι βέβαιος ότι θα τα καταφέρετε και ανυπομονώ να εργαστώ μαζί σας» έγραψε χτες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ Ντόναλντ Τουσκ στο Twitter επιδιώκοντας να απαλύνει την πικρία που άφησαν τα προηγούμενα σχόλια του προέδρου της Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Ο κ. Γιούνκερ κάνοντας την avant premiere της ρουμανικής Προεδρίας, τρεις μέρες πριν την έναρξή της, επέπληξε προειδοποιητικά τη χώρα, λέγοντας ότι «το Βουκουρέστι δεν έχει κατανοήσει απολύτως τι σημαίνει να προεδρεύει των χωρών της ΕΕ» και αναφερόμενος ευθέως στις εσωτερικές πολιτικές αντιθέσεις είπε ότι «χρειάζεται να υπάρχει ενωμένο μέτωπο στην πατρίδα για να προωθήσει την ενότητα της Ευρώπης».
Οι αμφιβολίες που εξέφρασε ο πρόεδρος της Επιτροπής, βασίστηκαν στο ότι η Ρουμανία μαζί με τη Βουλγαρία είναι δύο χώρες που παραμένουν υπό παρακολούθηση από τις Βρυξέλλες εξαιτίας της ανεπαρκούς λειτουργίας του κράτους δικαίου και της εκτεταμένης διαφθοράς.
Η πρωθυπουργός της Ρουμανίας Βιόριτσα Νταντσίλα η οποία τον περασμένο μήνα είχε δεχθεί τα βέλη του προέδρου Κλάους Γιοχάνις, πως η χώρα του «δεν είναι έτοιμη να αναλάβει την Προεδρία της ΕΕ» έσπευσε να διαβεβαιώσει ότι «η Ρουμανία είναι αποφασισμένη να αποδείξει ότι είναι αξιόπιστος εταίρος για την ενδυνάμωση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και τη διασφάλιση της συνοχής της ΕΕ».
«Συνοχή, η κοινή μας αξία»
Η λέξη «συνοχή, η κοινή μας αξία» αποτελεί το κεντρικό σύνθημα της ρουμανικής Προεδρίας, το πρόγραμμα της οποίας επικεντρώνεται σε τέσσερις βασικές προτεραιότητες: Την Ευρώπη της σύγκλισης, της ασφάλειας, την Ευρώπη ως ισχυρό παγκόσμιο παράγοντα και την Ευρώπη των κοινών αξιών.
Η ρουμανική προεδρία αναμένεται να διαχειριστεί τα καυτά θέματα του Brexit, της έγκαιρης σύναψης συμφωνίας για τον πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ και ακόμη τις ευρωπαϊκές εκλογές του Μαΐου έναν μήνα πριν τη λήξη της.
Μια σημαντική στιγμή της ρουμανικής Προεδρίας αναμένεται ότι θα είναι η διοργάνωση Συνόδου Κορυφής στο Σιμπίου, την Ημέρα της Ευρώπης, η οποία «θα δώσει την κατεύθυνση στη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης».
Κατά τη συμβολική «παράδοση-παραλαβή» της ευρωπαϊκής Προεδρίας από τον αυστριακό καγκελάριο Σεμπάστιαν Κουρτς, στην πρωθυπουργό της Ρουμανίας, πριν λίγες μέρες, η τελευταία δίνοντας το στίγμα της νέας Προεδρίας είπε ότι «από το σύνθημα της αυστριακής Προεδρίας που ήταν "η προστατευμένη Ευρώπη" μετακινούμαστε στο σύνθημα της ρουμανικής Προεδρίας, "η συνοχή είναι η κοινή μας αξία"».
«Χρειαζόμαστε προστασία, την προστασία των Ευρωπαίων πολιτών αλλά χρειαζόμαστε επίσης υψηλότερο επίπεδο συνοχής, δηλαδή μια προσέγγιση στην ανάπτυξη μεταξύ των περιοχών ή μεταξύ Ανατολής και Δύσης, νότιων και βόρειων χωρών, μεταξύ παλιών και νέων μελών της ΕΕ», εξήγησε η κ. Νταντσίλα.
Από την άλλη πλευρά, ο απερχόμενος κ. Κουρτς ευχήθηκε η ρουμανική προεδρία «να συνεχίσει τη δουλειά που κάναμε στο Brexit, στις διαπραγματεύσεις για τον πολυετή προϋπολογισμό, καθώς και σε άλλα σημαντικά θέματα και στην έμφαση που δώσαμε εμείς και η βουλγαρική Προεδρία στα Δυτικά Βαλκάνια».
Νέα τετραμερής στη Ρουμανία
Στη διάρκεια της ρουμανικής Προεδρίας αναμένεται να διεξαχθεί η επόμενη συνάντηση της τετραμερούς Ελλάδας, Βουλγαρίας, Σερβίας, Ρουμανίας.
Στη διάρκεια της προηγούμενης τετραμερούς που έγινε στις 22 Δεκεμβρίου στο Βελιγράδι, η κ. Νταντσίλα ανέφερε ότι κατά την άσκηση της ευρωπαϊκής προεδρίας θα εργασθεί για την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας και την ένταξη στην ΕΕ και των υπολοίπων χωρών των δυτικών Βαλκανίων.
«Επιθυμούμε τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των χωρών μας», είπε η κ. Νταντσίλα και αναφέρθηκε σε θέματα οικονομικής συνεργασίας της Ρουμανίας με τη Βουλγαρία, τη Σερβία και την Ελλάδα, ενώ προανήγγειλε επίσκεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στη Ρουμανία, ώστε να διευρυνθεί περαιτέρω η συνεργασία μεταξύ των δυο χωρών.
Στο ίδιο φόρουμ, ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε πως στο πλαίσιο της ρουμανικής Προεδρίας θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα και «στην αναθεώρηση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου», ενώ προωθείται η κοινή υποψηφιότητα για τη φιλοξενία του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου 2028 ή του Παγκόσμιου Κυπέλλου το 2030, ενώ οι τέσσερις χώρες θα συνδιοργανώσουν τη SportExpo, τον προσεχή Απρίλιο, στη Θεσσαλονίκη.
Μια άλλη, ελληνικού ενδιαφέροντος, πρωτοβουλία προέκυψε από την υπογραφή τον Δεκέμβριο Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ Κύπρου και Ρουμανίας στο Βουκουρέστι για θέματα διασποράς.
Η Ρουμανία προωθεί τη συζήτηση θεμάτων διασποράς σε επίπεδο ΕΕ και είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό, δήλωσε ο Κύπριος επίτροπος Προεδρίας για θέματα Αποδήμων Φώτης Φωτίου, ενώ αναμένεται εντός του Μαρτίου σύνοδος των αξιωματούχων για θέματα διασποράς των χωρών μελών της ΕΕ, στην οποία θα προσκληθούν και χώρες εκτός ΕΕ, όπως το Ισραήλ. Το Βουκουρέστι αντιμετωπίζει επίσης θετικά το ενδεχόμενο μιας τριμερούς συνεργασίας ανάμεσα στην Κύπρο, την Ελλάδα και τη Ρουμανία.
Σχετικά, σημειώνεται ότι τον Δεκέμβριο στη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών της Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη (στο περιθώριο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ) με τον Ρουμάνο ομόλογό του, συζητήθηκαν όλα τα ευρωπαϊκά θέματα που ενδιαφέρουν την Κύπρο και «φυσικά, ανταλλάξαμε απόψεις και για την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας», όπως είπε ο Κύπριος ΥΠΕΞ. Πρόσθεσε δε, σύμφωνα με το ΚΥΠΕ, ότι «ξεκαθάρισα τη θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας ότι είμαστε η χώρα που επιθυμούμε η Τουρκία να έρθει πιο κοντά στην ΕΕ και ζήτησα από τον ομόλογό μου να μεταφέρει συγκεκριμένα μηνύματα προς την Τουρκία, έτσι ώστε να ανταποκριθεί προς τις υποχρεώσεις της».
Η Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ
Η Προεδρία είναι υπεύθυνη για την ομαλή διεξαγωγή της νομοθετικής διαδικασίας και τη συνεργασία μεταξύ κρατών μελών. Για τον σκοπό αυτόν, πρέπει να ενεργεί ως έντιμος και αμερόληπτος διαμεσολαβητής, χαρακτηριστικό στο οποίο έδωσε έμφαση ο πρόεδρος Γιούνκερ.
Είναι η πρώτη φορά που η Ρουμανία ασκεί την εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου από το 2007 που εντάχθηκε μαζί με τη Βουλγαρία στην ΕΕ.Τα κράτη μέλη της ΕΕ ασκούν εκ περιτροπής την Προεδρία του Συμβουλίου ανά εξάμηνο. Κατά τη διάρκεια της εξάμηνης περιόδου, η Προεδρία προεδρεύει των συνεδριάσεων σε κάθε επίπεδο του Συμβουλίου, συμβάλλοντας στη διασφάλιση της συνέχειας των εργασιών της ΕΕ στο πλαίσιο του Συμβουλίου.
Τα κράτη μέλη που ασκούν την Προεδρία συνεργάζονται στενά μεταξύ τους σε ομάδες των τριών, τη λεγόμενη «τριάδα των Προεδριών». Το σύστημα αυτό καθιερώθηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας το 2009. Η τριάδα Προεδριών καθορίζει τους μακροπρόθεσμους στόχους και εκπονεί κοινό θεματολόγιο, όπου προσδιορίζονται τα κυριότερα ζητήματα που θα εξεταστούν από το Συμβούλιο κατά τη διάρκεια 18μηνης περιόδου. Με βάση το συγκεκριμένο πρόγραμμα, καθένα από τα τρία κράτη καταρτίζει το δικό του αναλυτικότερο εξαμηνιαίο πρόγραμμα.
Η σημερινή τριάδα Προεδριών αποτελείται από την Ρουμανία, τη Φινλανδία και την Κροατία.