Διεθνή

Αμερικανική παρέμβαση για εκτόνωση της έντασης στην ΠΓΔΜ


Τα Σκόπια θα επισκεφτεί σήμερα ο αναπλήρωτης βοηθού υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας, Χόιτ Μπράιαν Γι (Hoyt Brian Yee), με στόχο την προσπάθεια εύρεσης κοινού εδάφους με τις πολικές δυνάμεις της χώρας, καθώς τον τελευταίο καιρό η ΠΓΔΜ, φαίνεται να βυθίζεται σε μια πολιτική κρίση, η οποία εγείρει ανησυχίες για αποσταθεροποίηση της ευρύτερης περιοχής.

Οι εμπλεκόμενες πλευρές παραμένουν αμετακίνητες στις θέσεις τους και μένει να φανεί εάν οι πιέσεις που θεωρείται βέβαιο ότι θα ασκηθούν από τον απεσταλμένο της αμερικανικής κυβέρνησης, θα τις οδηγήσουν στον δρόμο του διαλόγου και της συναίνεσης.

Εάν και ο Αμερικανός αξιωματούχος αποτύχει στην πρωτοβουλία του, τότε το φάσμα της ολοκληρωτικής κατάρρευσης είναι σίγουρο ότι θα έρθει πιο κοντά, με απρόβλεπτες συνέπειες.

Οι μέχρι τώρα πάντως εκκλήσεις και παραινέσεις από την ΕΕ, τις ΗΠΑ αλλά και τις όμορες χώρες προς την πολιτική τάξη στα Σκόπια για τήρηση της συνταγματικής νομιμότητας και διάλογο για την άρση του αδιεξόδου ουδέν απέφεραν.

Ούτε είναι πολλοί εκείνοι που αισιοδοξούν ότι ο κ. Χόιτ θα μπορέσει να φέρει στο ίδιο τραπέζι τους Νίκολα Γκρούεφσκι και Ζόραν Ζάεεφ και πολύ περισσότερο να τους κάνει να ομονοήσουν.

Πώς έχει η κατάσταση σήμερα μετά και τις πρωτοφανείς βιαιότητες με την είσοδο στο Κοινοβούλιο φανατικών οπαδών του κόμματος VMRO του απερχόμενου πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι και τον τραυματισμό βουλευτών, ανάμεσά τους και του ηγέτη της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Ζόραν Ζάεφ;

Η χώρα είναι από τις 11 Δεκεμβρίου, οπότε διεξήχθησαν οι εκλογές, χωρίς κυβέρνηση- τύποις κυβερνάει η υπηρεσιακή που όμως δεν νομιμοποιείται να λαμβάνει αποφάσεις-, η οικονομία βυθίζεται στο χάος, τα πολιτικά και εθνοτικά μίση έχουν ανέβει στα ύψη και η ΠΓΔΜ εμφανίζει την εικόνα μιας ετοιμόρροπης χώρας.

Σε μια τέτοια ατμόσφαιρα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της χώρας εξακολουθεί να αρνείται να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στο κόμμα του Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος μαζί με τους βουλευτές των τριών αλβανικών κομμάτων συγκροτούν πλειοψηφία για να κυβερνήσουν και ο Γκρούεφσκι αξιώνει νέες εκλογές, που όμως όλα τα άλλα κόμματα αρνούνται.

Ο συνασπισμός Σοσιλαδημοκρατικής Ένωσης και αλβανικών κομμάτων εμφανίζεται αποφασισμένος, μολονότι δεν το δηλώνει ανοιχτά, να προχωρήσει στον σχηματισμό κυβέρνησης χωρίς την εντολή του Πρόεδρου, στα πρότυπα της (επεισοδιακής) εκλογής προέδρου Βουλής από το Κοινοβούλιο.

Πέραν του ότι το σενάριο αυτό διακινείται ευρέως στα Σκόπια, το υπαινίχθηκε και η αντιπρόεδρος της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Ραντμίλα Σεκερίνκα σε αποκλειστική συνέντευξή της στους απεσταλμένους του ΑΠΕ-ΜΠΕ στα Σκόπια, Σοφία Παπαδοπούλου και Φάνη Γρηγοριάδη.

Μια τέτοια κίνηση ωστόσο θα ήταν υψηλού ρίσκου, καθώς δεν θα έχουν τηρηθεί οι συνταγματικές διαδικασίες τις οποίες μπλοκάρει ο … (υποτίθεται) θεματοφύλακας τους Ιβανώφ.

Ούτε όμως είναι σίγουρο πως θα της παραδώσει την εξουσία η ελεγχόμενη από τον Γκρούεφσκι υφιστάμενη υπηρεσιακή. Και ακόμα: δύσκολα μπορεί να διανοηθεί κανείς πώς θα μπορέσει να επιβληθεί μια τέτοια κυβέρνηση σ’ έναν ολόκληρο κρατικό μηχανισμό δεμένο γερά με το κόμμα του Γκρούεφσκι και πολύ περισσότερο να τον θέσει σε κίνηση.

Τα αιματηρά γεγονότα στο Κοινοβούλιο με αφορμή την κατά τον Γκρούεφσκι "πραξικοπηματική" εκλογή του νέου προέδρου, Αλβανού (για πρώτη φορά) Τααλάτ Τζαφέρι είναι μια ένδειξη για το πού μπορεί να φτάσουν τα πράγματα εάν επιχειρηθεί η συγκρότηση κυβέρνησης, εκτός προβλεπόμενων διαδικασιών.

Παρά ταύτα, η έμμεση αναγνώριση από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, της διαδικασίας εκλογής προέδρου του Κοινοβουλίου, φέρεται να ενθαρρύνει τον Ζάεφ και τους Αλβανούς συμμάχους του να προχωρήσουν καθώς διαθέτουν την απαραίτητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Σε μια τέτοια περίπτωση και με τον Γκρούεφσκι και τους φανατικούς οπαδούς του στα "κεραμίδια", ο πολιτικός διχασμός θα γίνει ακόμα πιο μεγάλος και η σπίθα πολύ εύκολα θα μπορεί να πέσει στη συσσωρευμένη εύφλεκτη ύλη.

Συμπέρασμα: φως στο τούνελ δεν διαφαίνεται και το σκηνικό γίνεται όλο και πιο γκρίζο. Εκτός αν σήμερα ο Αμερικανός απεσταλμένος κάνει το "θαύμα" του.