Μεγάλες αλλαγές στα κοινωνικά επιδόματα σχεδιάζει η κυβέρνηση για το 2025 και θα τις συζητήσει τον Σεπτέμβριο με την Κομισιόν, που σκοπεύει να εξετάσει διεξοδικά την κατανομή των δημοσίων δαπανών, στο πλαίσιο του νέου μεσοπρόθεσμου προγράμματος που προβλέπεται από το αναθεωρημένο δημοσιονομικό πλαίσιο.
Όπως είπε χθες στο συνέδριο του Economist ο Ντέκλαν Κοστέλο, αναπληρωτής γενικός διευθυντής Οικονονικών στην Κομισιόν, η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ μικρή απόσταση από τους στόχους που θέτει η Επιτροπή για το πρωτογενές πλεόνασμα και ουσιαστικά δεν θα χρειασθεί να συζητηθεί πρόσθετη δημοσιονομική προσαρμογή.
Όμως, οι συζητήσεις που θα γίνουν για το νέο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα θα στραφούν στην κατανομή των δημοσίων δαπανών, όπως τόνισε. Σύμφωνα με πληροφορίες, σε αυτό το πλαίσιο θα εξετασθούν από την Κομισιόν οι αλλαγές που σχεδιάζει η κυβέρνηση σε βασικά κοινωνικά επιδόματα και ειδικότερα, στα επιδόματα τέκνων και ανεργίας.
Εξορθολογισμός
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης προανήγγειλε τον εξορθολογισμό στην πολιτική των επιδομάτων, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα μειωθεί ο συνολικός προϋπολογισμός, αλλά στόχος είναι να κατευθυνθούν τα επιδόματα σε αυτούς που πραγματικά τα έχουν ανάγκη και να αντιμετωπισθούν φαινόμενα κατάχρησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, δύο παρεμβάσεις θα γίνουν στα επιδόματα τέκνων:
- Θα διαφοροποιηθεί η κλιμάκωσή τους, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, ώστε να αυξάνονται ουσιαστικά για όσους έχουν πάνω από ένα τέκνο.
- Θα γίνουν αλλαγές στα εισοδηματικά κριτήρια, ώστε να μειωθεί ο συνολικός αριθμός των δικαιούχων και να κατευθυνθούν τα επιδόματα σε όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.
Εκτός από αυτές τις αλλαγές, ο κ. Χατζηδάκης προανήγγειλε ότι θα υπάρξει και μια νέα παρέμβαση για το δημογραφικό πρόβλημα, υπενθυμίζοντας ότι η κυβέρνηση έχει ήδη καθιερώσει επίδομα για κάθε νέα γέννηση.
«Η κυβέρνηση έχει λάβει ήδη και στην πρώτη τετραετία μια σειρά από πρωτοβουλίες για το ζήτημα. Η πιο εμβληματική από αυτές είναι το επίδομα γέννησης. Είμαστε αποφασισμένοι στο μέτρο του δυνατού να προχωρήσουμε σε νέα παρέμβαση, καθώς θεωρείται μείζον θέμα», τόνισε ο υπουργός Οικονομικών.
Επίδομα βάσει προϋπηρεσίας
Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση μπαίνει στο τελικό στάδιο η μεταρρύθμιση για το επίδομα ανεργίας, με την οποία θα καθιερωθεί, μεταξύ άλλων, ένα μπόνους για κάθε άνεργο που θα υπολογίζεται με βάση τον χρόνο προϋπηρεσίας και τις εισφορές που έχει πληρώσει.
Οι αλλαγές θα γίνουν με βάση μελέτη του ΟΟΣΑ («Επιδόματα ανεργίας στην Ελλάδα: Τρέχουσες προκλήσεις και προτάσεις για μεταρρύθμιση»), η οποία προτείνει μια νέα αρχιτεκτονική για τα επιδόματα ανεργίας.
Η κυριότερη αλλαγή που έρχεται στην επιδότηση της ανεργίας αφορά τη σύνδεση της παροχής με τον χρόνο προϋπηρεσίας και τις εισφορές που έχουν παρακρατηθεί από τους μισθούς. Έτσι, επιδότηση θα χτίζεται ως εξής:
- Το βασικό επίδομα θα συνεχίσει να αντιστοιχεί στο 55% του κατώτατου μισθού.
- Για τους ανέργους που έχουν συμπληρώσει ένα ελάχιστο όριο συνεχόμενης απασχόλησης, για παράδειγμα πέντε χρόνια, το επίδομα θα προσαυξάνεται με ένα τύπο υπολογισμού που θα ενσωματώνει τον χρόνο απασχόλησης και τις εισφορές που έχουν παρακρατηθεί. Έτσι, θα διαμορφώνεται ένα μπόνους που θα είναι διαφορετικού ύψους για έναν άνεργο, για παράδειγμα, με επτά χρόνια προϋπηρεσίας και αποδοχές 1.000 ευρώ και για έναν άλλο άνεργο που έχει στο ενεργητικό του 10 χρόνια προϋπηρεσίας με μισθό 1.300 ευρώ.
- Σύμφωνα με υπολογισμούς που έχουν γίνει, κατά μέσο όρο αυτό το μπόνους προϋπηρεσίας θα είναι της τάξεως των 200 ευρώ για όσους θα το λαμβάνουν, ενώ σε κάθε περίπτωση η επιδότηση ανεργίας για όσους έχουν προϋπηρεσία δεν θα μπορεί ξεπερνά το 75% - 80%, ώστε να μη λειτουργήσει η αύξηση της επιδότησης ως αντικίνητρο για την εργασία.
Επίσης, ενώ δεν θα αλλάξει το συνολικό ποσό της επιδότησης για κάθε δικαιούχο, θα διαφοροποιηθεί η κατανομή του, ώστε οι μεγαλύτερες καταβολές να γίνονται το πρώτο τρίμηνο και ακολούθως να μειώνονται προοδευτικά. Παράλληλα, θα καταργηθεί το επίδομα για τους μακροχρόνια ανέργους που χορηγείται με εισοδηματικά κριτήρια.