Αθρόες ακυρώσεις φορολογικών ελέγχων και παραγραφές φορολογικών προστίμων, προκαλούν οι διαδοχικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που περιορίζουν αυστηρά στην πενταετία τη χρονική περίοδο διενέργειας φορολογικού ελέγχου.
Μάλιστα ο περιορισμός ισχύει ακόμη και όταν υπάρχει διαπιστωμένη φοροδιαφυγή.
Ενδεικτικό είναι το πλήθος των αποφάσεων της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, από το φθινόπωρο του 2017 και μετά, αφότου βγήκαν οι αποφάσεις του ΣτΕ και οι εγκύκλιοι της ΑΑΔΕ, με τις οποίες αθωώνονται φορολογούμενοι οι οποίοι είχαν υποπέσει αποδεδειγμένα σε φορολογικές παραβάσεις.
Πλέον η εφορία έχει δικαίωμα φορολογικού ελέγχου μόνο για την τελευταία πενταετία. Ο έλεγχος μπορεί να πάει στα δέκα χρόνια πίσω μόνον εάν προκύψουν «συμπληρωματικά στοιχεία», τα οποία η εφορία δεν θα μπορούσε να τα εντοπίσει μέσα στην πενταετία.
Εάν κριθεί ότι το νέο «συμπληρωματικό στοιχείο» η εφορία θα μπορούσε να το εντοπίσει στην πενταετία, τότε ο έλεγχος ακυρώνεται.
Μια περίπτωση αποτελούν οι τραπεζικές καταθέσεις. Παράδειγμα:
- Η εφορία διαπιστώνει ότι οι τραπεζικές καταθέσεις σε ελληνική τράπεζα του Χ φορολογούμενου, αυξήθηκαν το 2010 κατά 100.000 ευρώ, όταν ο ίδιος δήλωσε εισοδήματα 15.000 ευρώ, χωρίς να έχει πουλήσει κάποιο περιουσιακό στοιχείο που να δικαιολογεί την προέλευση του ποσού των καταθέσεων.
- Στην περίπτωση αυτή η εφορία δεν μπορεί να εκδώσει φύλλο ελέγχου, εάν δεν έχει άλλα στοιχεία πλην των τραπεζικών καταθέσεων. Οι καταθέσεις σε ελληνική τράπεζα δεν θεωρούνται συμπληρωματικά στοιχεία, επειδή το ΣτΕ έκρινε ότι η εφορία όφειλε να τα ελέγξει εντός της πενταετίας.
Ένα άλλο παράδοξο είναι η διάταξη που προβλέπει ότι αδικήματα φοροδιαφυγής παραγράφονται σε 20 χρόνια. Ομως αυτή η περίοδος παραγραφής δεν ισχύει προς τα πίσω. Ισχύει μόνο για τις υποθέσεις από το 2012 και μετά.
Ακόμη και αν υπάρχουν διαπιστωμένες περιπτώσεις φοροδιαφυγής, ο έλεγχος δεν μπορεί να ανατρέξει σε χρήσεις προ του 2012. Μπορεί να εφαρμοστεί μόνο για τις χρήσεις από το 2012 και μετά.
Έτσι, σε περίπτωση κατά την οποία από τον έλεγχο της χρήσης του 2012 διαπιστωθεί φοροδιαφυγή, η προθεσμία που έχει το Δημόσιο να κοινοποιήσει πράξη οριστικού προσδιορισμού του φόρου παρατείνεται από 5ετία σε 20ετία, δηλαδή θα μπορεί η εφορία να κυνηγάει τον φοροφυγά μέχρι το 2042!. Όμως, για χρήσεις προ του 2012 δεν υπάρχει όμως τέτοια δυνατότητα.
Πώς μηδενίστηκε ο φόρος
Ενδεικτική είναι μια πρόσφατη απόφαση της ΔΕΔ, η οποία δικαίωσε επιχείρηση η οποία δεν δήλωσε τη λήψη ασφαλιστικής αποζημίωσης, ύψους 1.020.000,00 ευρώ, το έτος 2010.
Για την παράβαση αυτή, που διαπιστώθηκε κατόπιν ελέγχου, της βεβαιώθηκε το 2017, από την οικεία ΔΟΥ ποσό φόρου εισοδήματος 190.594,20 ευρώ, πλέον πρόσθετος φόρος 227.304,25 ευρώ, λόγω ανακρίβειας της δήλωσης και συνολικά ποσό 417.898,45 ευρώ.
Η εταιρεία, στις 29-11-2017 κατέθεσε ενδικοφανή προσφυγή, ζητώντας την ακύρωση του πρόσθετου φόρου και του προστίμου.
Η προσφεύγουσα, με την υπό κρίση ενδικοφανή προσφυγή, ζητά την επανεξέταση και την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, προβάλλοντας τους ισχυρισμούς:
1. Ότι από το συνολικό ποσό της αποζημίωσης 1.020.000,00 ευρώ δικαιούχος ποσού 475.00,00 ευρώ είναι η Τράπεζα Πειραιώς και ότι υπέβαλλε δήλωση με τις διατάξεις του ν.4446/2016 για τα οικ.έτη 2011-2016 τροποποιώντας (αυξάνοντας ) το λογαριασμό έκτακτα και ανόργανα έσοδα –κέρδη με το ποσό των 545.000 ευρώ συνολικά.
2. Η κοινοποίηση φύλλου ελέγχου, δεν μπορεί να γίνει μετά την πάροδο πενταετίας από το τέλος του έτους μέσα στο οποίο λήγει η προθεσμία για την επίδοση της δήλωσης.
Επίσης ανέφερε ότι το δικαίωμα του Δημοσίου για επιβολή του φόρου παραγράφεται μετά την πάροδο της πενταετίας και ακόμη ότι το δικαίωμα του Δημοσίου για την ενέργεια αρχικής ή συμπληρωματικής φορολογικής εγγραφής και την επιβολή φόρων, πρόσθετων φόρων, για φορολογικές παραβάσεις, παραγράφεται μετά την πάροδο δεκαετίας, εφόσον η μη ενάσκηση του, έστω και κατά ένα μέρος, οφείλεται στην από πρόθεση πράξη ή παράλειψη του φορολογουμένου με τη σύμπραξη του αρμόδιου φορολογικού οργάνου και όταν τα συμπληρωματικά στοιχεία περιέρχονται στον προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας το τελευταίο έτος της παραγραφής, ο χρόνος αυτής παρατείνεται για ένα ακόμη ημερολογιακό έτος.
Με τα δεδομένα αυτά και κυρίως με τη νομολογία που έχουν διαμορφώσει οι αποφάσεις του ΣτΕ, η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών έκρινε ότι:
«Επειδή, ο διενεργηθείς έλεγχος είναι αρχικός βάσει του άρθρου 66 Ν 2238/94,στην δε από 20/10/2017 έκθεση ελέγχου εισοδήματος δεν διευκρινίζεται ποιο είναι το νέο συμπληρωματικό στοιχείο, ενώ από τις με ημερομηνία 8/12/2017 απόψεις της αρμόδιας Δ.Ο.Υ συμπεραίνεται ότι το συμπληρωματικό στοιχείο είναι η απόκρυψη εισοδήματος, λόγω μη δήλωσης ως εσόδου ασφαλιστικής αποζημίωσης που είχε πιστώσει στο λογαριασμό, η προσφεύγουσα κατά τη χρήση 2010.
Η ενέργεια αυτή της επιχείρησης ήταν σε γνώση του έλεγχου εντός της πενταετούς παραγραφής της ως άνω χρήσης, ήτοι την 31.12.2016,και δεν αποτελεί νέο συμπληρωματικό στοιχείο, ούτως ώστε να έχει εφαρμογή η διάταξη της παρ.2 του άρθρου 68 του ν.2238/1994.
Συνεπεία των διατάξεων του άρθρου 84 παρ. 1 του ν.2238/1994 και των παραπάνω αποφάσεων του ΣτΕ, η προθεσμία έκδοσης και κοινοποίησης της πράξης προσδιορισμού φόρου εισοδήματος για την ελεγχόμενη χρήση 2010 παραγράφονταν την 31-12-2016. Επειδή, από την έκθεση ελέγχου εισοδήματος και από το σύστημα ΤΑΧΙS, δεν προκύπτει εκπρόθεσμη υποβολή της δήλωσης φόρου εισοδήματος του οικον. έτους 2011. Επειδή, για τις λογιστικές διαφορές που προκύπτουν από την πράξη παρέλκει η εξέταση των υπολοίπων ισχυρισμών της ενδικοφανούς προσφυγής.
Έτσι αποφάσισε όπως «να γίνει δεκτή η με ημερομηνία κατάθεσης 29-11-2017 ενδικοφανή προσφυγή της επιχείρησης για τη διαχειριστική περίοδο από 1-1-2010 έως 31-12-2010 και το καταλογιζόμενο ποσό του φόρου από 417.898,45 ευρώ, ορίζεται σε μηδέν (0).
