Με δέος αντιμετωπίζουν το Μαξίμου και το υπουργείο Οικονομικών τα 95 προαπαιτούμενα του μνημονίου, που πρέπει να έχουν υλοποιηθεί ως το τέλος Νοεμβρίου, για να κλείσει η τρίτη η αξιολόγηση στο Eurogroup του Δεκεμβρίου, καθώς απαιτείται πανστρατιά των υπουργών για να στεφθεί η προσπάθεια με επιτυχία και δεν είναι λίγοι οι υπουργοί που έχουν δείξει στο παρελθόν υπερβάλλουσα… απροθυμία.
Η στρατηγική που έχει αποφασίσει να ακολουθήσει ο πρωθυπουργός για να αντιμετωπίσει αυτό το γνωστό και από το παρελθόν πρόβλημα είναι να επιβληθεί πειθαρχία στο κυβερνητικό σχήμα και όχι να επιχειρηθεί μια επιδιόρθωση του κυβερνητικού κινητήρα… εν κινήσει, δηλαδή ένας διορθωτικός ανασχηματισμός, για τον οποίο έχει γίνει μεγάλη συζήτηση τους τελευταίους μήνες, αλλά φαίνεται ότι φεύγει από την πρωθυπουργική ατζέντα ως την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Σε σχετική ερώτηση για το αν υπάρχει θέμα στην κυβέρνηση και εάν ένας ανασχηματισμός θα αποτελούσε μέσο επίλυσης του προβλήματος, ο Αλέξης Τσίπρας απάντησε με τρόπο που δείχνει ότι δεν θεωρεί ότι είναι τόσο σοβαρά τα προβλήματα συντονισμού της κυβέρνησης, ώστε να χρειασθεί να λυθούν με έναν ανασχηματισμό και τόνισε ότι για τις καθυστερήσεις της δεύτερης αξιολόγησης κύρια αιτία ήταν οι διαφωνίες μεταξύ των εταίρων.
Σχετικά με τη στρατηγική του για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι πρέπει να προχωρήσει με μεγάλη ταχύτητα και έδωσε το στίγμα της νέας τακτικής που θα εφαρμόσει για να ακολουθήσουν με τον ίδιο βηματισμό και οι «απρόθυμοι» υπουργοί: «Θα συγκαλέσω άμεσα το υπουργικό συμβούλιο, ώστε να προχωρήσουμε στις αναγκαίες παρεμβάσεις, για να ολοκληρωθεί η γ' αξιολόγηση το συντομότερο δυνατό», τόνισε.
Συγκέντρωση εξουσιών
Σύμφωνα με πληροφορίες, το Μαξίμου έχει καταλήξει σε τελικές αποφάσεις για το μοντέλο λειτουργίας της κυβέρνησης στην τρίτη αξιολόγηση, αντλώντας διδάγματα από τις δύο πρώτες. Είναι σαφές ότι έχει απορριφθεί το «μοντέλο ΔΝΤ», που εφαρμοζόταν από το πρώτο μνημόνιο, όπου το κεντρικό σημείο αναφοράς ήταν το υπ. Οικονομικών, το οποίο είχε θέσει κύριου διαπραγματευτή με την τρόικα και συντόνιζε τις δράσεις των συναρμόδιων υπουργείων για την εφαρμογή του μνημονίου.
Το μοντέλο αυτό άτυπα έχει αμφισβητηθεί εξαρχής από τις κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ, καθώς το Μέγαρο Μαξίμου «έμπαινε στα χωράφια» αρμοδιοτήτων του ΥΠΟΙΚ, σε ό,τι αφορά το συντονισμό των υπουργείων για τις μνημονιακές δράσεις, ενώ είχε σταθερά κεντρικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις, από τη στιγμή που άρχισε να «απονευρώνονται» οι σχετικές αρμοδιότητες του Γιάνη Βαρουφάκη.
Πλέον, το κέντρο βάρους του συντονισμού μεταφέρεται με καθαρό τρόπο στο Μαξίμου, κάτι που θα σηματοδοτηθεί από την ειδική συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. Ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες, θα καλέσει τους υπουργούς να τον ενημερώσουν για την πρόοδο και τις υστερήσεις στα προαπαιτούμενα του τομέα αρμοδιότητάς τους. Επιπλέον, θα τους καλέσει να ενημερώνουν συνεχώς στέλεχος του Μαξίμου που έχει επιλεγεί για αυτή την αρμοδιότητα –σύμφωνα με πληροφορίες, θα είναι ο υπουργός παρά τω πρωθυπουργό, Δημήτρης Λιάκος.
Με αυτό τον τρόπο, η εμπλοκή Τσακαλώτου στο συντονισμό θα ελαχιστοποιηθεί. Άλλωστε, και ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών έχει εκφράσει πρόσφατα τη δυσφορία του για υπουργούς που δεν «τρέχουν» τις δράσεις του μνημονίου και θεωρείται βέβαιο ότι ικανοποιείται από τη λύση της ανάληψης της πλήρους ευθύνης από το Μαξίμου.
Εκτός από το «μαστίγιο», όμως, ο πρωθυπουργός θα προσφέρει στους υπουργούς και ένα «καρότο»: όσοι αποδείξουν στο κρίσιμο δίμηνο Οκτωβρίου – Νοεμβρίου την αποτελεσματικότητά τους, θα μπορούν να προσβλέπουν με βεβαιότητα στη συνέχιση της παρουσίας τους στην κυβέρνηση, ενώ όσοι υστερήσουν είναι προφανές ότι θα απομακρυνθούν –ο ανασχηματισμός τοποθετείται χρονικά στις αρχές του 2018, όταν θα έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση.
