Ο πληθωρισμός καλπάζει, η πανδημία επιστρέφει στο προσκήνιο, το πολιτικό “θερμόμετρο” ανεβαίνει, ο Ερντογάν φροντίζει να αναζωπυρώνει κάθε τόσο την ένταση στα ελληνοτουρκικά. Είναι ένα δύσκολο καλοκαίρι για την κυβέρνηση, το τελευταίο πριν από τις εκλογές – είτε γίνουν πρόωρα, είτε στη λήξη της τετραετίας.
Πότε θα στηθούν οι κάλπες ουδείς γνωρίζει. Ούτε καν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, που έχει κατά νουν πολλά εναλλακτικά σενάρια, αλλά όχι αποφάσεις. Ποιό σενάριο θα επιλέξει, θα εξαρτηθεί από το οικονομικό και κοινωνικό κλίμα που θα διαμορφωθεί τους επόμενους μήνες και από τις ενδείξεις-εκτιμήσεις για την εξέλιξη των συσχετισμών εκλογικής δύναμης των κομμάτων.
Η κυρίαρχη άποψη είναι ότι οι εκλογές θα γίνουν στο δεύτερο 15ήμερο του Σεπτεμβρίου ή στις αρχές Οκτωβρίου. Την εκτίμηση αυτή συμμερίζονται υπουργοί, βουλευτές και κορυφαία στελέχη της ΝΔ, επαναλαμβάνοντας βέβαια ως επωδό ότι “τον τελευταίο λόγο έχει ο πρωθυπουργός”. Προσδιορίζονται μάλιστα και ημερομηνίες, εν είδει πρόβλεψης-“στοιχήματος” για την ακριβή ημερομηνία
Προς το παρόν, το μόνο βέβαιο είναι ότι ώσπου να φθάσει στις κάλπες, η κυβέρνηση είναι αναγκασμένη να περάσει μέσα από συμπληγάδες και θα χρειαστεί να αξιοποιήσει στο έπακρον τις δυνατότητες του επικοινωνιακού μηχανισμού της για να μην υποστεί σημαντική περαιτέρω φθορά – που “μεταφράζεται” σε απώλεια ψήφων ή τουλάχιστον δημοσκοπικών ποσοστών.
Η ψήφος βγαίνει από το... πορτοφόλι
Τα δύο μεγάλα και πρωταρχικά ζητήματα που καλείται να αντιμετωπίσει είναι η ακρίβεια και τα ελληνοτουρκικά. Από την επιτυχή ή μη διαχείριση αυτών των θεμάτων θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό κατά πόσο θα συνεχίσει να έχει την αποδοχή μεγάλου μέρους του εκλογικού σώματος και ποιό πολιτικό-εκλογικό κόστος θα επωμισθεί το κυβερνών κόμμα στις κάλπες.
Επί δεκαετίες επικρατούσε η άποψη ότι μετά τη ραστώνη των θερινών διακοπών οι ψηφοφόροι επιστρέφουν με “χαλαρότερη διάθεση”, αντιμετωπίζουν την οικονομική κατάσταση με μεγαλύτερη αισιοδοξία, είναι λιγότερο επικριτικοί προς την εκάστοτε κυβέρνηση. Ο Σεπτέμβριος είναι λοιπόν ο καλύτερος μήνας εκλογών για μια κυβέρνηση που προσπαθεί να περιορίσει τη φυσιολογική φθορά και τις απώλειες εκλογικής δύναμης..
Ομως αυτό που ήταν γενικώς παραδεκτό, έχει αλλάξει. Στις έρευνες κοινής γνώμης διαπιστώνεται ότι η ψήφος εκατοντάδων – αν όχι εκατομμυρίων – ψηφοφόρων βγαίνει πλέον από το... πορτοφόλι. Η οικονομική κατάσταση του καθ' ενός και οι προοπτικές που βλέπει για την εξέλιξη του οικογενειακού του εισοδήματος, είναι το πρώτο στοιχείο που υπαγορεύει την πρόθεση ψήφου και την τελική επιλογή στην κάλπη.
Τα μέτρα στήριξης και ο Ερντογάν
Προκειμένου να επιτύχει λοιπόν ένα υψηλό εκλογικό ποσοστό που θα της επιτρέψει να παραμείνει κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού, η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να εξαντλήσει όλες τις δημοσιονομικές δυνατότητες για μέτρα περαιτέρω στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Ομως το χρονικό διάστημα μέχρι τη λήξη της τετραετίας είναι πολύ μεγάλο, και δεν υπάρχουν περιθώρια παροχών για άλλο ένα 12μηνο. Είναι λογικό λοιπόν να χρησιμοποιηθεί όλο το διαθέσιμο “οπλοστάσιο” τους επόμενους δύο-τρεις μήνες και αμέσως μετά να πάμε σε εκλογές.
Υπάρχει όμως και ο “άγνωστος Χ”, που μπορεί να υπονομεύσει και να χαλάσει τέτοιους σχεδιασμούς: Είναι οι εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι η Αγκυρα θα αποφύγει εντάσεις αυτή την περίοδο, προκειμένου να μην πληγεί ο τουρισμός, που είναι βασική πηγή εσόδων και για την τουρκική οικονομία. Ομως, ουδείς μπορεί να είναι βέβαιος με τον Ερντογάν και τις κινήσεις τακτικής στις οποίες επιδίδεται με μαεστρία.
Η παράμετρος της πανδημίας
Αστάθμητος παράγων για την κυβέρνηση και για τους σχεδιασμούς της σχετικά με το χρόνο προσφυγής στις κάλπες, είναι επίσης η εξέλιξη της πανδημίας. Τα στοιχεία δείχνουν ότι είμαστε στο ξεκίνημα ενός νέου κύματος, που μπορεί να κορυφωθεί στην αιχμή της τουριστικής περιόδου ή λίγες εβδομάδες αργότερα, με την επιστροφή των παραθεριστών στα σπίτια, στις δουλειές τους και στα σχολεία.
Αν καταστεί επιβεβλημένη η λήψη περιοριστικών μέτρων, αφ' ενός θα πληγεί ο τουρισμός και θα απορρυθμιστεί πάλι η οικονομία, αφ' ετέρου θ' αλλάξουν η καθημερινότητα των πολιτών και το πολιτικό κλίμα. Εν τοιαύτη περιπτώσει, η κυβέρνηση θα επωμισθεί πολιτικό και εκλογικό κόστος, αν ακολουθήσουν εκλογές τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο.
Ολοι αυτοί οι παράμετροι και τα σενάρια πιθανών εξελίξεων λαμβάνονται υπόψη από τον πρωθυπουργό και τους επιτελείς του, που μετρούν τα συν και πλην στα διάφορα σενάρια για το χρόνο προσφυγής στις κάλπες