Κανονική αιματοχυσία είναι αυτό που συμβαίνει τις τελευταίες ημέρες στις αγορές της Ευρώπης και το οποίο εμφατικά καταγράφεται στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. Με τα μέτωπα να πολλαπλασιάζονται με γεωμετρική πρόοδο, τους τεχνοκράτες με δεμένα τα χέρια και τους πολιτικούς απρόθυμους να δράσουν οι επενδυτές αναγνωρίζουν το διαρκώς κλιμακούμενο πολιτικό, γεωπολιτικό και οικονομικό ρίσκο και την αδυναμία συντεταγμένης και αποτελεσματικής απάντησης στις προκλήσεις.
Ένδεκτική της ανασφάλειας που επικρατεί είναι η προσπάθεια του CEO της Deutsche Bank να πείσει για την αντοχή και ευρωστία της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής τράπεζας.
Αυτή την ώρα βαριές απώλειες ο Γενικός Δείκτης υποχωρεί κατά 4,78% στις 440 μονάδες, με το τζίρο στα 66 εκατ. Παράλληλα διαρκώς εντεινόμενες είναι και οι πιέσεις στα ευρωοαϊκά χρηματιστήρια τα οποία παρέδωσαν εύκολα τα πρωινά κέρδη με τους δείκτηες να χάνουν από 1,3% έως και 3,5%.
Με το ελληνικό ζήτημα να παραμένει ανοιχτό, το Brexit επανέρχεται, την Ισπανία σε δίνη ακυβερνησίας, την Πορτογαλία σε σύγκρουση με το διευθυντήριο και την Ιταλία στα κάγκελα, το σκηνικό που διαμορφώνεται δεν αφήνει ιδιαίτερα περιθώρια αισιοδοξίας. Η εικόνα επιδεινώνεται από την πτώση του πετρελαίου, των τιμών στις πρώτες ύλες και τον αντίκτυπο της ανάσχεσης των ρυθμών ανάπτυξης στην Κίνα να χτυπά ττη λοκομοτίβα της Ευρωζώνης, τη Γερμανία.
Η βιομηχανική παραγωγή στη Γερμανία, όπως ανακοινώθηκε σήμερα, υποχώρησε –-απρόσμενα- για δεύτερο συνεχή μήνα, σαφής ένδειξη ότι η οι αντιστάσεις κάμπτονται.
Στο μάτι του κυκλώνα, πανευρωπαϊκά, βρίσκονται οι μετοχές των τραπεζών, καθώς η σύγκρουση Ντράγκι-Βάιντμαν για την πολιτική της ΕΚΤ αποκαλύπτει διχασμό στον πυρήνα του ισχυρότερου θεσμικού οργάνου οικονομικής πολιτικής της Ευρωζώνης.
Παράλληλα η αδυναμία της γερμανικής οικονομίας αποδεικνύει ότι όσο δεν αναλαμβάνουν οι πολιτικοί συντονισμένη δράση τόσο ευάλωτη σε εξωγενείς παράγοντες θα είναι η οικονομία της Ευρωζώνης.
Το προσφυγικό αναδεικνύεται σε κορυφαίο θέμα στην ατζέντα καθώς απειλεί τη συνοχή της ΕΕ και της Ευρωζώνης, ενώ όπως επισήμανε ο Μάριο Ντράγκι ενδεχόμενη αναστολή της εφαρμογής της Σένγκεν θα έχει τεράστιες επιπτώσεις στην ανάπτυξη και σταθερότητα της Ευρωζώνης και της Ευρώπης.
Η κατάσταση αυξημένης μεταβλητότητας που διαμορφώνεται σκιαγραφείται από την εκτόξευση του δείκτη φόβου, του VIX, πάνω από το επίπεδο «συναγερμού» το 26 με άνοδος της τάξης του 20% στις τελευταίες συνεδριάσεις.
Παρότι το ΧΑ προσπάθησε αρχικά να ισορροπήσει τις πιέσεις, τελικά η συνεδρίαση εξελίχθηκε σε μια παράδοση άνευ αντιστάσεων ακολουθώντας την ισχυρή πτωτική τάση που εκδηλώθηκε χθες σε όλες τις αγορές. Έτσι σήμερα έχουν ένα κραχ part 2 το οποίο έχει στείλει την εμπιστοσύνη των επενδυτών στα τάρταρα και το Γενικό Δείκτη σε προς 28ετίας επίπεδα. Ο κλάδος που ασθενεί είναι οι τράπεζες οι οποίες έχουν σημαντικές απώλειες τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη.
Και σήμερα ο μεγάλος ασθενής των χρηματιστηρίων είναι οι τράπεζες με τον αντίστοιχο ελληνικό δείκτη να χάνει 11%. Η Eurobank στο -14,6% στα 0,33 μον. η Εθνική στο -11,8% στα 0,127 ευρώ. και η Πειραιώς στο -7,1% στά 0,03 ευρώ είναι αυτές που καταγράφουν τη μεγαλύτερη πτώση μεταξύ των μετοχών της υψηλής κεφαλαιοποίησης. Ο δείκτης της μεσαίας κεφαλαιοποίησης FTSEM απώλειες της τάξης του 5,7%. Ο ΓΔ μετά από μια αρχική διακύμανση (από το -1,87% στο +0,58%) βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο -5% στις 440,64 μον. πιο κάτω το ψυχολογικό αριθμό των 450 μον. που ήταν ένα "θεωρητικό" σημείο στήριξης.
Στρατηγική επιλεκτικών αγορών στα χαμηλά ακολούθησαν οι θεσμικοί, αφού προηγουμένως άφησαν την αγορά να φτάσει στο -5,3% θεωρώντας ότι οι αποτιμήσεις είναι φθηνές αλλά φυσικά κανείς δεν μπορεί να προβλάψει τον πυθμένα όσο παραμένουν ανοικτά τα θέματα της αξιολόγησης και του προσφυγικού.
Ο κλοιός πιέσεων στο ελληνικό χρηματιστήριο φαίνεται πως συνδυάζεται με τον κλοιό των πιέσεων που υφίσταται η ελληνική κυβέρνηση. Οι επενδυτές, έλληνες και ξένοι, ανησυχούν για την έλλειψη ορατότητας για το κλείσιμο μια γρήγορης αξιολόγησης. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, "αν η αξιολόγηση πάει Μάιο, Ιούνιο καήκαμε..." Οι επενδυτές δεν θέλουν φυσικά να ξαναδούν τις ακροβασίες του καλοκαιριού αλλά δεν μπορούν να τις αποκλείσουν. To Eurogroup της Πέμπτης είναι κρίσιμο στην οικονομική ατζέντα της εβδομάδας. Την Τετάρτη είναι προγραμματισμένη η δημοπρασία εντόκων γραμματίων 3μηνης διάρκειας. Την Πέμπτη θα ανακοινωθούν οι τριμηνιαίες αλλαγές για τον MSCI.
Την ίδια ώρα το διεθνές περιβάλλον γίνεται ακόμη πιο δυσμενές. Η υπερπροσφορά του πετρελαίου αναμένεται να συνεχιστεί το 2016 και είναι δύσκολο δει κάποιος πως θα μπορούσαν οι τιμές να ανακάμψουν. Χαμηλές τιμές πετρελαίου όμως σημαίνει ότι θα υπάρξουν πιέσεις στις τράπεζες οι οποίες έχουν δανείσει σημαντικά ποσά στον ενεργειακό κλάδο.
Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια πέφτουν αυτή την ώρα περίπου 1,2-3%. Για παράδειγμα ο FTSE 100 στις 5,625 χάνει 1.13%, ο CAC 40 στις 3,966 μον. χάνει 2,47% και το FTSE MIB στις 15,932 χάνει 3.11%. Οι μεγαλύτερες πτώσεις σημειώνονται, τόσο αυτό το διήμερο όσο και από την αρχή του έτους στις τράπεζες.
Οι επενδυτές στην Ευρώπη λαμβάνουν αποστάσεις από τον κίνδυνο που ενέχουν τα επίμονα προβλήματα του χρηματοπιστωτικού τομέα - με κυριότερα αυτά των «κόκκινων» δανείων, που ταλανίζουν τις χώρες του Νότου, αλλά και των μεγάλων σκανδάλων και νομικών περιπετειών, που έχουν λυγίσει ακόμη και κολοσσούς, όπως η Deutsche Bank. Σ' αυτό το κλίμα οι ελληνικές και ιταλικές τράπεζες ηγούνται της ευρωπαϊκής πτώσης καθώς έχουν τα περισσότερα "κόκκινα δάνεια". Στην Ευρώπη, ο υψηλός όγκος των κόκκινων δανείων που έχουν διπλασιαστεί από το 2009 και σήμερα ξεπερνούν το 1 τρισ. ευρώ (στην Ιταλία υπολογίζονται σε 360 δισ. ευρώ μαζί με τα επισφαλή δάνεια), και η εμπλοκή μεγάλων τραπεζικών ομίλων με την αγορά παραγώγων (π.χ Deutsche Bank), έχουν τρομάξει του επενδυτές οι οποίοι πωλούν τις τραπεζικές μετοχές.
Οι ξένοι και εγχώριοι επενδυτές που πόνταραν στο story της αξιολόγησης εντός του Φεβρουαρίου σπεύδουν να μειώσουν τις θέσεις τους καθώς ένα χρονικό διάστημα ως το Μάιο μεγάλο και περικλείει κινδύνους.
Η πτώση στο ΧΑ μεγεθύνεται λόγω έλλειψης βάθους. Την ίδια στιγμή η βίαιη πτώση των αποτιμήσεων ενεργοποιεί εντολές stop loss από πλευράς hedge funds και ισχυρών χαρτοφυκλακίων, δημιουργντας αυτοτροφοδοτούμενη τάση χωρίς να υπάρχει πρόβλεψη για το που μπορεί να σταματήσει. Οι στηρίξεις έχουν δημιουργηθεί πολύ μακριά στο παρελθόν και σε συνθήκες που δεν έχουν μεγάλη σχέση με τη σημερινή οικονομία.
Το ερώτημα είναι σε ποια επίπεδα θα καταφέρουν οι τραπεζικές μετοχές να σταθεροποιηθούν και πως θα μπορέσουν οι μη τραπεζικές μετοχές του FTSE 25 να κρατηθούν σε ελεγχόμενα επίπεδα. Δεν αποκλείεται τις επόμενες μέρες να υπάρξουν ορισμένες τεχνικές ανοδικές αντιδράσεις με την προϋπόθεση ότι θα βοηθήσει το διεθνές κλίμα. Καθώς όμως η ψυχολογία είναι πλέον βαριά, δεν θα πρόκειται για αλλαγή τάσης καθώς λείπουν τα καταλυτικα γεγονότα: πολιτική και κοινωνική ηρεμία, καθώς και η αίσθηση μιας ασφαλούς συμφωνίας με τους δανειστές. Η έννοια της "ευκαιρίας" έχει χαθεί από την έντονη υποτιμητική κίνηση και τις συνθήκες ξεπουλήματος που επικρατούν, λόγω ορισμένων ακραίων σεναρίων που προεξοφλούνται στο μυαλό ορισμένων επενδυτών.
Για την ώρα οι επενδυτές βρίσκονται σε πανικό πιστεύοντας ότι έχει αυξηθεί το country risk, κάτι που αποτυπώνεται στην αγορά των ελληνικών ομολόγων. Εν μέσω της πολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας της χώρας, η απόδοση του 10ετούς ομολόγου βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από τον Αύγουστο του 2015 όταν υπήρχε θέμα Grexit. H απόδοση σήμερα έφτασε στο 10,665% αντανακλώντας το δυσμενές κλίμα στην ελληνική οικονομία.
Σχετικά με τα υπόλοιπα στατιστικά της σημερινής συνδρίασης, μόνο τρεις μετοχές διασώζονται αυτή την ώρα στον FTSE 25: ΟΛΠ (+2,3%) Lamda Development (+2,05%) και ΜΕΤΚΑ (+1,5%). Καθοδικές είναι 72 μετοχές και ανοδικές 21. Ο τζίρος στα 46,5 εκατ. ευρώ.
Οι τιμές των μετοχών υψηλής κεφαλαιοποίησης
Οι επί μέρους δείκτες του ΧΑ (τιμές, ημερήσια μεταβολή και μεταβολή από την αρχή του έτους)